Franz Liszt: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L r2.7.1) (Bot - oars: uk:Ліст Ференц
L WPCleaner 0.99 - Square brackets not correct begin - Link equal to linktext (Opgemerkt door Wikipedy:WikiProject Check Wikipedia)
Rigel 3:
 
== Wûnderbern==
Franz Liszt waard berne oan it hof fan prins [[Nicolaas II Esterházy|Nicolaas II Esterházy]] in [[Raiding]] (Hongaarsk: ''Doborján''), yn it doetiidske [[Keninkryk Hongarije (1700-1919)|Keninkryk Hongarije]] (no [[Burgenland]] yn [[Eastenryk]]) en dêr op 23 oktober doopt. Syn heit Ádám Liszt, út in Dútsk laach, wie rentmaster by Esterázy en mem wie Maria Anna Lager.<ref>Taylor (1986), pp. 1-3. Der is in soad striderij west oer de fraach oft Liszt út in Dúts laach of in aadlik Hongaarsk laach kaam. Genealogysk ûndersyk hat útwiisd dat de famylje Liszt (Dútsk: List) ôfstammet fan in laach fan Dútske lânbouwers en ambachtslju yn tsjinst fan de [[Esterházy|Esterházy's]].</ref> Thús waard [[Dútsk]] sprutsen, sels spriek er leafst Frânsk.
 
Al mei seis jier die syn grutte muzikale bejeftigens bliken; hy krige doe muzykûnderjocht fan syn heit. Yn in jier koe er muzyk lêze én skriuwe. Mei njoggen jier joech er syn earste konsert yn [[Sopron]]. Fuort dêrnei naam Ádám him mei nei it Esterházy-paleis yn [[Eisenstadt]] (Hongaarsk: ''Kismárton''), om in twadde konsert te organisearjen foar prins Nicolaas II Esterházy. Letter yn’t jier folge in konsert foar Hongaarske ealju yn Pressburg. Beide wiene tige slagge en Ádám berikt dêrmei wat er yn de holle hie: fan de Hongaarske eallju krige de jonge Franz in stúdzjebeurs sadat er by in musikus fan namme fierder stúdearje koe.<ref>Taylor (1986), pp. 3-8.</ref>
Rigel 16:
 
== Pelgrimaazje (1835–1843) en Weimar (1843-1861)==
[[File:Liszt at the Piano.JPG|thumb|350px|''Franz Liszt ymprovisearret op de Piano'' (1840), fan [[Josef Danhauser|Danhauser]]. It optocht selskip bestiet út, sittend [[Alfred de Musset]] of [[Alexandre Dumas, père]], [[George Sand]], Franz Liszt, [[Marie d'Agoult]]; steand [[Hector Berlioz]] of [[Victor Hugo]], [[Niccolò Paganini]], [[Gioachino Rossini]]; in búste fan [[Ludwig van Beethoven|Beethoven]] op de piano (in "Graf"), in portret [[Lord Byron]] oan de muorre, in stânbyld fan [[Jeanne d'Arc]] lofts.<ref>[http://books.google.com.au/books?id=wQ8d0S8BkEsC&pg=PA83 ''After the golden age: romantic pianism and modern performance''] by Kenneth Hamilton, p.&nbsp;83, [[Oxford University Press]] 2008, ISBN 9780195178265</ref><ref>[http://www.mozartpiano.com/articles/liszt.php "Liszt at the Piano"] by Edward Swenson, June 2006</ref><ref>[http://bpkgate.picturemaxx.com/preview.php?IMGID=00009759 ''Franz Liszt, am Flügel phantasierend''] by Stiftung Preußischer Kulturbesitz]]</ref>]]
 
Op 28 augustus 1827 kaam syn heit oan de gefolgen fan [[búktyfus]] te ferstjerren. Liszt wie doe 16 jier en finânsjeel al selstannich. Troch de dea fan heit en dêr oerhinne noch in mislearre ferhâlding mei ien fan syn learlingen, Caroline de Saint-Cricq – bûten harren skuld om – rekke er depressyf en ferlear alle nocht oan de muzyk. Neist dy [[senuwynsinking]] waard er slim siik, mar waard wer better.<ref>Taylor (1986), pp. 17-19</ref> Yn dizze snuorje rekket Liszt yn de ban fan de literatuer, wat in grutte boarne fan ynspiraasje foar him wurde soe (en ek foar neikommende generaasjes komponisten). Teffens ferdjippe er him yngeand yn religy (wat yn 1865 ta syn prysterwijing late). It iennige wat er yn dy tiid komponearre hat, is de ''Grande Fantaisie sur la Tyrolienne'' (1829), in transkripsje fan [[Daniel-François-Esprit Auber|Auber]] syn opera "La Fiancée", dy't opdroegen waard oan Chopin.<ref>Taylor (1986), pp. 17-20.</ref><br />