Rasisme: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
oers
Rigel 4:
De term rasisme wurdt yn meardere betsjuttings brûkt. Yn de meast algemien sin betsjut rasisme dat leden fan in bepaald ras har ynherint superieur achtsje oan leden fan in oar ras. By debatten oer rasisme is lykwols faak sprake fan betizing oer de krekte betsjutting of ynmplikaasje fan dizze term. In soad brûke it rasisme yn algemiene sin as oantsjutting fan [[ksenofoby]] (eangst foar frjemdlingen) of [[etnosintrisme]]. Oan de oare kant besykje wittenskippers lêstneamde begrippen krekt ôf te beakenjen fan rasisme as [[ideology]] of [[wittenskiplik rasisme]].
* Algemiene omskriuwings{{wurk}}
Hoewol't de term rasisme meastal in negative lading hat en wordtbrûkt gebruiktwurdt inyn verbandferbân metmei rasgebondenrasbûn foaroardiel, geweld, discriminatiediskriminaasje of onderdrukkingûnderdrukking, zijn erbinne ookder andereek omschrijvingenoare mogelijkoskriuwingsmooglik. ZoSa is volgensneffens de [[Oxford English Dictionary]] racismerasisme gebaseerdbasearre op de "meningmiening of de ideologieideology dat leden vanfan eenin ras bepaalde eigenschappeneigenskippen of kwaliteiten bezittenbesitte diedy't specifiekspesifyk zijnbinne voorfoar dat ras, inyn hetit bijzonderbysûnder om hetit alsas beterbetter of slechterminder vanas eenin anderoar ras te onderscheidenûndrskieden". De [[Merriam-Webster Dictionary]] omschrijftomskriuwt racismerasisme alsas de "opvattingopfetting dat ras de belangrijkstewichtichste bepaler is vanfan menselijkeminskilke eigenschappeneigenskippen of vermogensfermogens, en dat racialerasiale verschillenferskillen de basis vormenfoarmje vanfan de inherenteynherinte superioriteit of inferioriteit vanfan eenin bepaald ras bovenbope eenin anderoar ras". OokEk wordtwurdt volgensneffens dezedit dictionairewurdboek de term racismerasisme gebruiktbrûkt inyn de zinsin vanfan hetit [[vooroordeelfoaroardiel]] waaropwêrop eenssoksoarte dergelijkeopfetting opvattingbasearre is gebaseerd.
 
* Wetlike definysjes
Neffens de [[ConventiesKOnvinsjes vanfan de VerenigdeFeriene NatiesNaasjes]] betekentbetsjut racialerasiale discriminatiediskriminaasje "elk onderscheidûnderskied, uitsluitingútsluting, beperking of voorkeurfoarkar gebaseerdbasearre op ras, huidskleurhûdskleur, afstammingôfstamming, of nationalenasjonale of etnischeetnyske oorsprongoarsprong diedy't hetit doel of effecteffekt heefthat vanfan opheffing of aantastingoantaasting vanfan erkenning, genieting of uitoefeningútoefening, op basis vanfan gelijkwaardigheidlykweardigens, vanfan [[mensenrechtenminskerjochten]], en fundamentelefûnemintele vrijhedenfrijheden inyn hetit politiekepolitike, economischeekonomyske, socialesoasjale, culturelekulturele of enigin anderoar veldfjild vanfan hetit openbareiepenbiere levenlibben".<ref>Text of the Convention, International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination, 1966</ref>
 
De laatstelêste definitiedefinysje maaktmakket dus geengjin onderscheidûnderskied tussentusken discriminatiediskriminaasje op grondgrûn vanfan [[menselijkminsklik ras|ras]] of [[etniciteitetnisiteit]]. HetIt onderscheidûnderskied tussentusken beide begrippenbegripen blijktblykt ookek voorfoar [[antropologen]] eenin onderwerpûnderwerp vanfan debat. OokEk de Britse wet verstaatferstiet bijvoorbeeldbygelyks onderûnder racialerasiale groep "elke groep mensen gedefinieerd op grond van ras, huidskleur of nationaliteit (inclusief burgerschap), of etnische of nationale afkomst".
 
== Algemien ==
[[Ofbyld:Allcoonslookaliketome.jpg|right|thumb|''Omkaft fan it muzykstik "All Coons Look Alike to Me", skreaun troch Ernest Hogan]]
Suver teoretysk rasisme jout gjin kwalitatyf weardeoardiel oer de verschillende [[Menselijk ras|mensenrassen]]. HetIt erkent hooguitheechút de verschillenferskillen, zonder daar een waardeoordeel over te geven. Toch heefthat racisme in het dagelijks taalgebruik een negatieve betekenis, aangezien het dagelijks taalgebruik uitgaat van de aanwezigheid van een kwalitatief waardeoordeel.
 
Keppeling fan rasisme aan objectieve normen zoals die voortspruiten uit de [[evolutietheorie]] of subjectieve normen, zoals die voortspruiten uit de overlevende culturen, kan echter wel degelijk leiden tot kwalitatievekwalitative waardeoordelenweardeoardielen overoer racialerasiale eigenschappen. Benadrukt moet worden dat [[Charles Darwin]], de grondlegger van de evolutietheorie juist uitging van de fundamentele biologische gelijkheid van verschillende mensenrassen of bevolkingsgroepen.
 
Deze "praktische" racistische houding gaat nogal eens gepaard met vooroordelen en onbegrip ten aanzien van mensen van een ander ras dan dat van degene, die de racistische houding koestert. Niet zelden beroepen racisten zich op een wetenschappelijke onderbouwing van hun denkbeelden. Over de vraag of er wetenschappelijke onderbouwing voor rassenonderscheid mogelijk is, bestaan zeer uiteenlopende visies.