Upanishad: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
oers
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
wurkleas
Rigel 1:
De '''Upanishads''' (उपनिषद्, ''Upanişad'')binne in ûnderdiel fan de [[hindoeïsme|hindoeïstyske]] [[Shruty]]-geskriften. De âldste Upanishads hearre ta de Vedyske geskriften. Se kome foar by elk fan de fjouwer [[Veda's]]. Se foarmje goed besjoen in filosofysk oanhingsel by de hymnen en foarskriften fan de Veda’s. It wurd Upanishad betsjut letterlik: ‘delsitte by' en tsjut op it sitten fan de [[learling]] oan de fuoten fan de master. Fandêr dat Upanishad ek ûnderrjochting betsjut. De ûnderrjochtingen fan de Upanishads binne útwurke yn de [[Vedanta]] filosofy. De Upanishaden wurde ek wol sjoen as in seleksje uitút de [[Brahmana|Brahmana's]] en spesifyk dêrút de [[aranyaka|aranyaka's]]. Rûchwei hat men by dy seleksje sjoen nei filosofyske ynhâld, mar net alle filosofy út de Brahmana's is yn de Upanishaden terechtgekomen. Oarsom is net elk stik upanishad filosofisch interessant.
"Frijheid - fysike frijheid, mentale frijheid en geastlike frijheid - dat binne de wachtwurden fan de Upanishads." (Swami Vivekananda).
 
{{wurk}}
De foarnaamste Upanishads binne dêr't [[Shankara|Sankaracarya]] (788-820) ferklearjende oantekeningen by sette; it binne tsien en de yndiaaske tradysje neamt se yn dizze folchoarder: Isa, Kena, Katha, Prasna, Mundaka, Mandukya, Taittiriya, Aitareya, Chandogya en Brhadaranyaka.
NeffensGuon sommigegelearden geleerdenwolle schreefhawwe dat Sankara ookek in eenkommentaar commentaarskreau op eenin elfdealfte Upanishad, de Svetasvatara. InYn zijnsyn commentaarkommentaar op de Brahma-Sutra verwijstferwiist hijhy naarnoch nognei vierfjouwer andereoare, namelijknammentlik: Kaushitaki, Jabala, Mahanarayana en Paingala.
 
{{Boarnen|boarnefernijing=
Rigel 9:
------
* [http://www.katinkahesselink.net/india/upanishaden-filosofie.html filosofie van de Upanishaden]
''Upanishads mei [[Devanagari]] tekst, transliteraasje, Nederlânske wurd-foar-wurd-oersetting, mei kommentaar fan [[Shankara]] (yn pdf formaat):''
* [http://www.arsfloreat.nl/documents/Isa.pdf Isha Upanishad ]
* [http://www.arsfloreat.nl/documents/Kena.pdf Kena Upanishad ]