Wikipedy

Isfahan: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
←Toan eardere ferskillenNeikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
No edit summary
No edit summary
Rigel 40:
 
It Naghsh-e Jahan plein yn Isfahan is ien fan de grutste stedspleinen fan de wrâld en in skitterend foarbyld fan Islamityske en Iraanske arsjitektuer. Dêrom is it opnaam yn de [[Wrâlderfgoedlist]] fan de [[UNESCO]] as in '' World Heritage Site''. De stêd hat fierders noch in grut ferskaat oan histoaryske monuminten.
== Geschiedenis ==
De stad bestond al in de [[Aldheid]] en stond toen bekend als '''Aspadana'''. In de tijd van de [[Parthen]] was het de hoofdstad van de provincie Boppe-Perzje van dat rijk▼
 
== Skiednis ==
Tijdens de [[Babylonyske ballingskip]] werden ook [[Joaden]] naar Isfahan verplaatst. Nog steeds woont er een kleine joodse gemeenschap in de stad.▼
▲De stadstêd bestondbestie al inyn de [[Aldheid]] en stondwie toendoe bekend alsas '''Aspadana'''. InYn de tijdtiid vanfan de [[ParthenParten]] waswie hetit de hoofdstadhaadstêd vanfan de provincieprovinsje Boppe-Perzje vanfan dat rijkryk
 
▲TijdensUnder de [[Babylonyske ballingskip]] werdenwaarden ookek [[Joaden]] naarnei Isfahan verplaatstoerbrocht. NogDer steedsis woontno erek eennoch kleinein joodselytse gemeenschap in dejoadske stadmienskip.
De [[Arabyske Ryk|Arabieren]] veroverden de stad in het jaar [[643]]. De stad behoudt een belangrijke functie. De ligging aan de [[zijderoute]] maakt dat de stad bekend raakt om zijn [[zijde (textiel)|zijde]].▼
 
▲De [[Arabyske Ryk|Arabieren]] veroverdenferôveren de stadstêd in het jaaryn [[643]]. De stadstêd behoudtbleau eendoe belangrijkefan functiebelang. De ligginglizzing aanoan de [[zijderoutesiderûte]] maaktmakke dat de stadstêd bekend raaktwie om zijnsyn [[zijdeside (textieltekstyl)|zijdeside]].
De [[Seltsjoeken]] onder [[Malik Sjah I]] maakten het tot hun hoofdstad in [[1072]]. Gedurende die periode leefde ook de beroemde arts/filosoof [[Avicenna]] in Isfahan. In de dertiende eeuw veroverden de [[Mongolen]] de stad en verwoesten haar grotendeels. In oktober of november [[1387]] trok [[Timoer Lenk]] naar Isfahan. Uit angst gaf de gouverneur van de stad zich onmiddellijk over. 's Nachts kwam de bevolking echter in opstand waarop Timoer reageerden met het ombrengen van de 70.000 inwoners en de stad totaal te verwoesten. De stad raakt in verval.
 
De [[Seltsjoeken]] ûnder [[Malik Sjah I]] makken Isfahan haadstêd yn [[1072]]. Yn dat tiidrek wenne de ferneamde arts/filosoof [[Avicenna]] ek yn Isfahan. Yn de [[13e ieu]] waard de stêd ferovere en ferwoastge troch de [[Mongolen]]. Yn oktober of novimber [[1387]] luts [[Timoer Lenk]] op nei Isfahan. De benaude gûverneur fan de stêd joech him fuortendaliks oer. Deselde nacht kaam de befolking lykwols yn opstân. Timoer liet doe de 70.000 ynwenners deadwaan en de stêd folslein ferwoastgje. Dat betsjutte de delgong fan de stêd.
Onder de [[Safaviden]] werd Isfahan in [[1598]] echter opnieuw de hoofdstad van Perzië. De stad kwam tot bloei onder [[sjah]] [[Abbas I de Grutte]]. In deze periode werden de belangrijkste bouwwerken gebouwd, zoals het plein ''[[Meidan Emam]]''. De bevolking van de stad was toen ongeveer 1 miljoen inwoners. Abbas I verplaatste veel groepen handelaars naar zijn nieuwe hoofdstad, waaronder ook veel [[Armeenjers]] en [[Joaden]] die vrijelijk hun godsdienst mochten belijden. De Perzen noemden het toen zelf 'Nesf-e-Jahan', 'de halve wereld', waarmee ze bedoelden dat als je het gezien had, je de halve wereld gezien had. De Nederlandse [[Feriene Eastynjeske Kompanjy|VOC]] had van [[1623]] tot [[1638]] een handelspost in Isfahan.▼
 
▲OnderUnder de dynasty fan de [[Safaviden]] werdwaard Isfahan inyn [[1598]] echterfannijs opnieuwhaadstêd defan hoofdstad van PerziëPerzje. De stad kwam totstêd bloeibloeide onderûnder [[sjah]] [[Abbas I de Grutte]]. InYn dezedy periodeperioade werdenwaarden de belangrijkstemeast bouwwerkenwichtige gebouwdbouwurken realisearre, zoalsûnder oaren hetit plein ''[[Meidan Emam]]''. De bevolkingstêd vanhie dedoe stad was toen ongeveersa'n 1 miljoen inwonersynwenners. Abbas I verplaatste veel groepen handelaars naar zijn nieuwe hoofdstad, waaronder ook veel [[Armeenjers]] en [[Joaden]] die vrijelijk hun godsdienst mochten belijden. De Perzen noemden het toen zelf 'Nesf-e-Jahan', 'de halve wereld', waarmee ze bedoelden dat als je het gezien had, je de halve wereld gezien had. De Nederlandse [[Feriene Eastynjeske Kompanjy|VOC]] had van [[1623]] tot [[1638]] een handelspost in Isfahan.
 
Deze bloeiperiode duurde totdat de [[Afganistan|Afghanen]] de stad in [[1722]] veroverden en de stad grotendeels verwoesten. [[Shiraz (Iran)|Shiraz]] werd hierop de hoofdstad van Perzje. In [[1729]] werden de Afghanen weliswaar verdreven, maar de stad kreeg nooit meer zijn oude status terug. [[Mashhad]], Shiraz en later [[Teheran]] werden de opeenvolgende hoofdsteden van Iran.
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Isfahan"