Sykheljen is meast ûnbewust, we hoege nea te tinken: ik moat sykhelje. Ek 's nachts gaatgiet hetit procesproses gewoongewoan doortroch. (ErDer bestaatbestiet eenin aandoeningoandwaning waarbijwêrby't dit niet hetnet gevalsa is: [[Ondines vloekflok]].)
Oars as by de hertslach, kunnenkin weit desykheljen ademhalingwol echterin welskoft bewustûnderdrukt een poos onderdrukkenwurde of extraekstra ademhalensykhelje.
InYn de hersenstamharsensstamme bevindtsit zich hetit [[ademhalingscentrumsykhellingssintrum]]. Dit centrumsintrum reguleertregulearret op basis vanfan de koolzuurconcentratiekoalsoerkonsintraasje inyn hetit bloed deit ademhalingsykheljen en houdthâldt zosa hetit koolzuurgehaltekoalsoergehalte inyn het bloedit vrijwelbloedhast constantkonstant. DaarmeeDêrmei wordtwurdt tegelijkertijdtagelyk de zuurstofconcentratiesoerstofkonsintraasje inyn hetit bloed op peil gehoudenhâlden. Alsls deit ademhalingsykheljen doortroch ziektesykte bemoeilijktslimmer iswurdt, ontstaatûntstiet eenin benauwdheidsgevoelbenaudheidsgefoel dat doortroch artsen ''dyspneu'' wordtneamd genoemdwurdt, dit benauwdheidsgevoelbenaudheidsgefoel iskomt hettroch gevolg van eende verhoogdefehege koolzuurconcentratiekoalsoerkonsintraasje en/of een verlaagdeferlege zuurstofconcentratiesoerstofkonsintraasje inyn hetit bloed, de longen kunnenkine de koolzuurconcentratiekoalsoerkonsintraasje nietnet meermear op het juistejúste peil houdenhâlde. ErDer komt dan eenin extraekstra aantaloantal hulpspierenhelpspieren inyn actieaksje. Om de werkingwurking vanfan die spieren makliker te vergemakkelijkenmeitsjen, zietgeane menbenaude benauwdeminsken mensenfaak dikwijlsoeroein rechtop inop bedbêd zittensitten, steunend op de armenearms.
''Efter de pûst'' rekket men as it tempo fan yn- en útademing net oanpast is oan de ynspanning, wêrby't in soad koalsoer produsearre wurdt, dat troch de longen net hurd genôch ôffierd wurde kin. Yn de measte gefallen passe ús sykhellingsorganen har fansels oan, mar foar sommige aktiviteiten (sjonge bygelyks) is in aparte sykhellingstechnyk needsaaklik.
{{wurk}}
''Efter de pûst'' rekket men as it tempo fan in- en uitademing niet is aangepast aan de inspanning, waarbij veel koolzuur wordt geproduceerd, dat door de longen niet snel genoeg kan worden afgevoerd. In de meeste gevallen passen onze ademhalingsorganen zich vanzelf aan, maar voor sommige activiteiten (zingen bijvoorbeeld) is een aparte ademhalingstechniek nodig.
