De ferzje fan 19 apr 2011 om 16.38 wizigje Luckas-bot (oerlis \| bydragen) Bots 31.851 edits L r2.7.1) (Bot - derby: en:Taklamakan Desert ←Toan eardere ferskillen		De ferzje fan 19 apr 2011 om 16.44 wizigje weromsette MeinRei (oerlis \| bydragen) 5.542 edits red Neikommende ferskillen →
Rigel 4: De '''Taklamakan''' of '''Taklimakan''' is in sânwoastyn yn [[Sintraal-Aazje]], yn de [[autonome regio (Sina)\|autonome regio]] [[Sinkiang]], yn [[Folksrepublyk Sina\|Sina]]. De [[woastyn]] yn it [[Tarimbekken]] hat in oerflak fan 270.000 km², is sa’n 1000 kilometer lang en 400 kilometer breed. Oan west- en noardkant lizze de bergmassiven [[Pamir]] en [[Tiensjan]] (de berch [[Imeon]] út de âldheid), oan súdkant leit it berchtme [[Kunlun]]. De noardrâne en súdrâne fan de woastyn by del rinne tûken fan de [[siderûte]] (reizgers mijen de droege woastenij). Rûnom de woastyn lizze in stik as wat [[oaze]]s mei stêden sa as [[Kasjgar]], [[Yarkand]], [[Hotan]] yn it súdwesten, en [[Kuqa]] en [[Turpan]] yn it noarden. De rivier de [[Tarim]], de grutste fan Sintraal-Aazje, ~~einigt~~einiget yn de Taklamakan. Iennige jierren lyn ~~had~~hat de Sineeske oerheid in grutte dyk dwers troch de woastyn oanlizze litten. De dyk ferbynt de stêden Hotan (yn it suden) en Luntai (oan de noardrâne). De lêste desenniums hat de woastyn him op plakken útwreide; guon buorkerijen en doarpen binne doe ferswolge troch it sân. Under it sân fan de Taklamakan binne ruïnes bedobbe. De [[argeology]]ske fynsten wize op ferskate beskavingen, sa as de Tochaarske, mei [[Hellenisme\|Hellenistyske]], [[Yndia\|Yndiaaske]] en [[Boedisme\|Boedistyske]] ynfloeden. It aventoerlike sykjen nei dy argeologyske skatten is op libbene wize beskreaun troch de [[ûntdekkingsreizger]]s [[Aurel Stein]], [[Sven Hedin]], [[Albert von Le Coq]] en [[Paul Pelliot]]. Der binne yn dit gebiet in protte [[mummy]]s fûn; guon binne sa'n 4000 jier âld. Der binne in soad folken troch dy kontreien lutsen. In protte mummys hawwe in ~~Europessk~~Europeesk foarkommen en komme faaks fan it folk fan de [[Tochaars\|Tocharen]], dat in ~~Indo~~[[Yndo-Jeropeeske talen\|Yndo-Europeeske taal]] spriek. Yn lettere tiden waard de Taklamakan ~~bwenne~~bewenne troch Turkske folken, sa as de [[Oeïgoeren]]. Fan de [[Tang-dynasty]] ôf hawwe de Sinezen út en troch besocht harren macht oer de oazestêden fan de Taklamakan út te wreidzjen, omdat sy de wichtige [[siderûte]] troch Sintraal-Aazje behearskje woene. Perioaden fan Sineesk bewâld waarden ôfwiksele mei tiden dat it ~~gebied~~gebiet ûnder Turkske, [[Mongoalen\|Mongoalske]] en [[Tibet\|Tibetaanske]] folken stie. De ~~hjoedeiske~~hjoeddeiske befolking bestiet op it plattelân foar it grutstepart út twa ~~Turkstalige~~Turksktalige folken, de Oeïgoeren yn it suden en de Kazachen yn it noarden, wylst yn de grutte stêden de [[Han-Sinezen]] de mearderheid hawwe. == Klimaat == Taklamakan hat in kâld [[woastynklimaat]]. Meidat it gebiet relatyf tichteby de kâlde luchtmassas fan [[Sibearje]] leit, komme winterdeis ekstreem lege ~~temperaturen~~temperatueren foar, oant wol −20 °C. Yn it Sineeske winterstoarmseizoen 2008, hat de Taklamakan foar it earst folslein oerdutsen west mei in 4 sm dikke laach snie en is op plakken in temperatuer fan −26.1 °C metten. De woastyn leit oan alle kanten tûzenen kilometers fan see en hat dêrom ek simmers tige kâlde nachten == Sjoch ek ==

Taklamakan: ferskil tusken ferzjes