Blom: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L r2.7.1) (Bot - derby: nl:Bloem (plant) - oars: nah:Xōchitl (nci)
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
wurkleas
Rigel 1:
[[Ofbyld:Kievitsbloem.jpg|thumb|''Ljippeblom'']]
[[Ofbyld:Aardbei bloembodem vlezig.jpg||thumb|''Fleizige blomboaiem fan de ierdbei; lingtetrochsneed'']]
In '''blom''' is in diel fan in [[planten|plant]], wêryn de organen foar seksuele fuortplanting by elkoar stean. Lang net alle planten hawwe blommen: blommen binne kenmerkend foar planten dy't oant de stamme [[bedektsieddigen|''Angiospermae'' of ''Magnoliophyta'']] (bedektsiedigenbedektsieddigen of blomdragende planten) hearre. Dizze plantegroep omfet tige ferskate planten, fan it gewoane strjigers oant de oprizende [[hynstekastanje]]. As it lytste bloeiende plantsje fan Nederlân wurdt de [[Draadgentiaan]] beskôge.
 
{{wurk}}
Blommen kunnenkinne allerleialderlei vormenfoarmen en kleuren vertonenfertoane en zijnwurde om diedy reden al sindssûnt mensenheugenisminskenheugenis geliefdal alsgraach decoratieas indekoraasje huisyn hûs en tuintún brûkt. BloemenBlommen vormenfoarmje echterlykwols ooken eenin belangrijkwichtich middel om plantensoortenplantesoarten te herkennenwerkennen.
 
== Algemiene opbou ==
Rigel 15:
|[[blomboaiem]] (3)
|-
|[[kroanblêd]]en ek wol blomblêd neamd (''petalen'') (5) en [[Tsjelk (blom)|tsjelkblêden]] (''sepalen'') (8), tegearre mei [[bloedekblomdek]] (''perianth'')
|-
|[[moaltrieden]] (''androecium'') besteande út helmtried en helmhokjes (4)
Rigel 25:
|}
 
Net alle ûnderdielen zijnsitte bijyn elke bloem aanwezigblom. SommigeGuon bloemenblomen hebbenhawwe geen kelkbladengjin tsjelkblêden of geengjin bloembladenblomblêden ([[NoorseNoarse esdoorneskdoarn]]), of zelfssels in het geheelhielendal geengjin kelktsjelk- of bloembladenblomblêden (bijvoorbeeldbygelyks [[katjekatsje|wilgekatjeswylgekatsjes]]). BijBy eenin aantaloantal familiesfamyljes is erder geengjin onderscheidûnderskied tussentusken kelkbladentsjelkblêden en kroonbladenkroanblêden, maarmar spreektwurdt mensprutsen vanfan blomdekbladenblomdekblêden. OokEk kunnenkinne de bloembladenblomblêden ontbrekenûntbrekke, maarmar zijnbinne erder welwol gekleurdekleurde kelkbladentsjelkblêden, zoalslykas bijby de [[kievitsbloemljippeblom]] en de [[boskanemoan]].
 
Soms is eenin '''bytsjelk''' (epicalyx), in krânse fan kelkachtigetsjelkeftige blaadjesblêdjes, aanwezigoanwêzich, diedy't echterlykwols nietnet totta de kelktsjelk behorenheare. InYn voorbeeldfoarbylden hiervanhjirfan is de bijkelkbytsjelk vanfan [[MuskuskaasjeskruidMuskuskaasjeskrûd]], diedy't bestaatbestiet uitút drietrije lijnline- totoant lancetvormigelansetfoarmige blaadjesblêdsjes.
 
In blom, die òf stampers òf meeldradenmoaltrieden (maar nietmar net beide) heefthat, is eenien éénslachtigeienslachtige bloemblom. EenIn bloemblom metmei alleenallinnich éénien of meermear stampers is eenin vrouwelijkefroulike bloemblom; eenin bloemblom metmei alleenallinnich meeldradenmoaltriedden is eenin mannelijkemanlike bloemblom. By windbestuiverswindbestowers zijnbinne de bloemenblommen vaakfaak éénslachtigienslachtich.
 
In twaslachtige blom heeft zowelhat stampers alsén meeldradenmoaltriedden.
 
Om de bouwbou vanfan eenin bepaalde soortsoarte bloemblom op eenin beknopte wijzewize weerwer te gevenjaan wurdt de [[bloemformuleblomformule]] brûkt oanfold mei it [[Blomformule|blomdiagram]].
 
{{commonscat|Flowers}}