Nuuk: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rigel 24:
| webside =
}}
[[File:Nuuk main road.JPG|thumb|250px225px|Haadstrjitte fan Nuuk]]
'''Nuuk''', ( oerset: "it skiereilân", [[Deensk]]: '''Godthåb''', oerset: "goede hope") is de [[haadstêd]] fan [[Grienlân]], de meast noardlike fan alle haadstêden yn Noard-Amearika en it grutste plak yn Grienlân. It plak leit op in eilân yn it Nuup Kangerlua fjord, oan de eastkust fan de [[Labradorsee]] en oan de westkust fan [[Sermersooq]]. Nuuk is it kultuereel en ekonomysk sintrum fan Grielân. Op 1 jannewaris 2009 is de gemeente Nuuk ophefd en opgien yn de gemeente Sermersooq.
 
== Skiednis ==
De delsetting fan no stammet út [[1721]] doe't de [[Noarwegen|Noarse]] [[sindeling]] [[Hans Egede]] de earste permaninte Europeeske [[koloanje (steatkundich)|koloanje]] en [[hannelspost]] stifte op it tichteby lizzende "Hoop-Eilân". De bedoeling fan Egede wie it bekearen fan de Noarske kolonisten, mar hy ûntduts dat dy allegear stoarn wienen (der wie al sa'n 300 jier gjin kontakt mei it heitelân west). Boppedat die bliken dat it gjin gaadlik plak foar in delsetting wie en op [[29 augustus]] [[1728]] waard Godthåb stifte.
[[File:Egede nuuk.JPG|thumb|left|225px|Stânbyld fan Hans Egede]]<br>
King Frederick IV sent three frigates to Greenland soon after Egede established it, bringing personnel and materials to build a fort. Most of the personnel consisted of convicts and prostitutes and most died within the first year of scurvy and other ailments. In 1733 to 1734 a smallpox epidemic killed most of the native population as well as Hans Egede's wife.[4] Hans Egede went back to Denmark in 1736 after 15 years in Greenland leaving his son Paul Egede to continue his parent's work.[5] Moravian missionaries took over the area.
 
Around 1850, Greenland, the area around Nuuk was in crisis. The Europeans had brought diseases and a culture that had conflicted with the Greenlanders. Many Greenlanders were living in poverty. In 1853, Hinrich Johannes Rink arrived in Greenland and he saw that the Greenlanders had lost much of their culture and identity under the Danish influence. Therefore, he started Greenland's first newspaper, Atuagagdliutt, in 1861 which had a native Greenlander as editor. This newspaper, based in Nuuk, later came to mean much for the Greenlandic self-understanding.
 
Mei de iepening yn [[1874]] fan de Grienlânske [[Pedagogyske Akademy|kweekskoalle]] waard Godthåb in ûnderwiissintrum. De universiteit fan Grienlân, [[Ilisimatusarfik]], is dêr ek festige.
 
Yn [[1908]] waard in nije bestjoerlike regeling fan kracht dy't foarseach yn de oprjochting fan fan twa die regionale (parlemintêre) fergaderingen. Dy waarden nei de Twadde Wrâldkriich ferienige en yn Godthåb festige. Dêrom lei it foar de hân dat nei de ''[[status aparte]]'' fan Grienlân yn [[1979]] it Grienlânske parlemint, it ''Landsting'', ek syn sit yn Godthåb krige. Teffens waard de namme doe feroare yn it [[Grienlânsk]]e Nuuk.
 
In 1940, an American and a Canadian Consulate were established in Nuuk. Under new regulation in 1950, the two councils amalgamated into one.
Like the rest of Greenland, Nuuk is populated today by both Inuit and Danes. Currently, over a third of Greenland's total population lives in the Nuuk's Greater Metropolitan area
 
== Toerisme ==
[[File:Katuaq2008.JPG|thumb|225px|It kultuereel sintrum fan Nuuk]]
De plak is tige gaadlik foar alderlei outdooraktiviteiten. Sa binne dêr twa skiliften tsjinoer de lofthaven, in golfbaan (de meast hurde fan de wrâld is de hjitting), ferskate tracks foar ''hikers'' en yn de omkriten is moai fiskwetter. Ek klimmers kinne dêr goed telâne. Fierders hat Nuuk in swimbad, ''Malik'' neamd, in kultuereel sintrum en in bioskoop,''Katuaq'' en ferskate museums.
 
== Ferfier ==
DeNuuk stadhat heeftin eenynternasjonale internationale luchthavenlofthaven op ongeveerlikernôch 3 km vanfan hetit centrum (Bycenter)sintrum vandaanôf. [[Air Greenland]] voertfiert 6 dagen peryn weekde vluchtenwike uitflechten metút mei de [[De Havilland Canada DHC-7]] naarnei oû.ao. [[Sisimiut (plak)|Sisimiut]], [[Narsarsuaq]], [[Lofthaven Kangerlussuaq|Kangerlussuaq]], [[Ilulissat (plak)|Ilulissat]] en [[Kulusuk]]. [[Icelandair]] vliegtfersoarget inyn de zomermaandensimmermoannen eenin verbindingferbining naarmei [[Reykjavik]] metmei eenin [[De Havilland Canada DHC-8]].
 
[[Royal Arctic Line]] voertfart wekelijkseltse vaartenwike uitnei naarlytsere deplakken kleinere plaatsen inyn de omgeving. Daarnaast vaartomkriten; [[Arctic Umiaq Line]] metûnderhâldt eenin boot langsboattsjinst de GroenlandseGrienlânske westkust by del.
 
InYn Nuuk rijdtsels riidt [[Nuup Bussii]] vanfan 'smoarns ochtendsier vroegoant totjûns 's avonds laatlet op diverseferskate routesrûtes tussentusken hetit stadscentrumstedssintrum (Bycenter), de buitenwijkbûtenwyk Nuussuaq, het vliegveldit enfleanfjild de AtlantischeAtlantyske haven.
 
== Sustersteden ==