Elektron: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
oers
Rigel 1:
[[Ofbyld:Bouw materie.PNG|thumb|''Opbou fan matearje.'']]
In '''elektron''' (Ald-Gryksk ηλεκτρόν, [[barnstien]] dat troch [[wriuwing]] [[elektrysk laden]] waard) is in negatyf laden [[elemintêr dieltsje]], dat bûn wêze kin (bygelyks yn in [[atoom]]) of frij yn deromte beweecht. As it yn de romte is, ûnderfynt it (krektas in [[ion (dieltsje)|ion]]) ynfloed fan in [[elektrysk fjild]] en as it beweecht t.o.f. in [[magnetysk fjild]] ek ynfloed dêrfan. It elektron hearrt ta de klasse fan de [[lepton (subatomêr dieltsje)|leptoanen]]. It elektron heart ta de earste [[generaasjes fan de matearje|generaasje]]. Dizze dieltsjes binnee stabyl.
{{wurk}}
[[Ofbyld:Bouw materie.PNG|thumb|''Opbou fan matearje.'']]
In '''elektron''' (Oud-Grieks ηλεκτρόν, [[barnsteen]] dat door [[wrijving]] [[elektrisch geladen]] werd) is een negatief geladen [[elementair deeltje]], dat gebonden kan zijn (bijv. in een [[atoom]]) of zich vrij in de ruimte bevindt. Als het zich in de ruimte bevindt, ondervindt het (net als een [[ion (deeltje)|ion]]) invloed van een [[elektrisch veld]] en als het beweegt t.o.v. een [[magnetisch veld]] ook invloed daarvan. Het elektron behoort tot de klasse der [[lepton (subatomair deeltje)|leptonen]]. Het elektron behoort tot de eerste [[generaties van de materie|generatie]]. Deze deeltjes zijn stabiel.
 
== Struktuer fan it atoom ==
[[Atoom|Atomen]] bestaanbesteane volgensneffens [[Ernest Rutherford|RutherfordsRutherford]] syn atoommodel uitút eenin positiefposityf geladenladen [[atoomkernatoomkearn]], waaromheenmei evenveeldêromhinne negatieflikefolle geladennegatyf elektronenladen draaienelektroanen alsas't erder positiefposityf geladenladen [[proton (deeltjedieltsje)|protonenprotoanen]] zijnyn inde dekearn kernbinne. De protonenprotoanen en [[neutron|neutroanen]]en inyn de kernkearn vanfan hetit atoom bevatten vrijwel de volledige massa van het atoom. Ze zijn 1800 maal zo zwaar als een elektron.
 
== Kenmerken fan it elektron ==
HetIt elektron is een [[elementair deeltje]] met [[Spin (elementair deeltje)|spin]] 1/2, en is dus een [[fermion]], zoals hetit [[proton (deeltje)|proton]], het [[neutron]] en het [[positron]]. Het [[antimaterie|antideeltje]] vanfan hetit elektron heethjit [[positron]]. Voor zover men weet heefthat hetit elektron geengjin verderefierdere inwendige structuur. Volgens de populaire [[snaartheorie]] is hetit elektron, evenals andere elementaire deeltjes, een bepaald trillingspatroon in een eendimensionale snaar. Maar over deze snaartheorie is nog veel discussie.
 
Het elektron heeft een negatieve lading gelijk aan het [[elementaire lading]]skwantum e (1,6022×10<sup>-19</sup> [[Coulomb (eenheid)|Coulomb]]), voor het eerst gemeten door [[Robert Andrews Millikan]] met zijn [[Proef van Millikan|oliedruppelexperiment]]. Elektrische ladingen kunnen alleen voorkomen in [[veelvoud (wiskunde)|veelvouden]] van 1 e.