Tsiende Peinje: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
oers
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
wurkleas
Rigel 2:
 
== Tsiende Peinje fan Maria fan Hongarije==
[[MariaMarije fan Hongarije (1505-1558)|MariaMarij fan Hongarije]] wie lânfâdesse fan de [[Lege Lannen (steatkunde)|Nederlannen]] nammens har broer [[Karel V fan it Hillige Roomske Ryk|keizer Karel V]]. Op 21 maart 1543 waard troch har de Tsiende Peinje ynsteld, in belasting fan 10% op ynkomsten út fermogen. De belesting waard heft yn [[1543]], [[1544]], [[1553]], [[1556]], [[1561]] en [[1564]].
 
== Tsiende Peinje fan Alva==
De '''Tsiende Peinje''' wie in beruchte [[belesting (fiskaal)|belestingmaatregel]] ynfierd troch [[Fernando Álvarez de Toledo]], de hartoch fan Alva, yn [[1569]]. De belesting late ta grutegrut lilkensferset yn de Nederlannen en kin as in belangryk elemint sjoen wurde foar de [[Nederlânske Opstân]], dy't letter de [[Tachtichjierrige Oarloch]] hjitteneamd wurde soe.
 
Nei syn oankomst yn de Nederlannen fierde Alva trije belestingen yn:
#De '''Hûnderste Peinje''': In ienmalige belesting fan 1% op alle besittingenbesittings fan replik en ûnreplik guod;
#De '''Tweintichste Peinje''': In [[omsetbelesting]] fan 5% op de ferkeappriis fan ûnreplik guod as huzen, lannen, ensfh., ynspirearre troch soksoarte belesting dy't ynfierd wie troch de [[Romeinske Ryk|Romeinse]] keizer [[Imperator Caesar Augustus|Augustus]];
#De '''Tsiende Peinje''': In omsetbelesting fan 10% op de ferkeap fan replik guod as iten en drinken, klean, ensfh., identyk oan de yn de Spaanse lannen wenstige ''Alcabala''-belesting.
{{wurk}}
Benammen tsjin de Tsiende Peinje fan Alva kaam in soad ferset. Yn de Nederlanden was het bovendien een verworvenheid dat de landsheer slechts een nije belasting hief via een bede of verzoek. Alva negeerde de instellingen en gebood zijn hervorming voor de gehele Nederlanden. Bovendien dreigden de Nederlanden als handelsnatie door de Tsiende Peinje in zijn concurrentiepositie te worden aangetast. Hierdoor dreigde Alva de bevolking niet alleen zwaarder te belasten, mar ek yn syn competitiviteit te treffen.
 
Benammen tsjin de Tsiende Peinje fan Alva kaam in soad ferset. Yn de Nederlannen wie it boppedat in ferwurvenheid dat de lânsheare allinnich mar in nije belesting hefte nei in bea of fersyk. Alva negearde de ynstellingen en hjitte syn herfoarming foar de hiele Nederlannen. Boppedat drigen de Nederlannen as hannelsnaasje troch de Tsiende Peinje yn syn konkurrinsjeposysje oantaaste te wurden. Hjirtroch drige Alva de befolking net allinnich swierder te belêsten, mar ek yn syn kompetitiviteit te treffen.
Yn werkelikheid is de Tsiende Peinje fan Alva nea heft, mar ward yn twa jier ôfkocht foar in bedrach fan 2 miljoen gûne.
 
Yn werkelikheidwerklikheid is de Tsiende Peinje fan Alva nea heft, mar wardwaard yn twa jier ôfkocht foar in bedrach fan 2 miljoen gûne.
 
[[Kategory:Skiednis fan Nederlân]]