De ferzje fan 11 jan 2004 om 21.45 wizigje B. (oerlis \| bydragen) 6.088 edits No edit summary ←Toan eardere ferskillen		De ferzje fan 1 feb 2004 om 12.13 wizigje weromsette B. (oerlis \| bydragen) 6.088 edits LNo edit summary Neikommende ferskillen →
Rigel 4: Yn de [[biology]] giet it benammen om it yndielen fan [[bist]]en en [[plant]]en yn groepen op grûn fan harren natuerlike ferwantskip. Ek de termen ''systematyk'' en ''kladistyk'' wurde hjir wol foar brûkt. De biologyske taksonomy giet werom op [[Carolus Linnaeus\|Linnaeus]] yn de [[18e ieuw]] en wie yn earste ynstânsje basearre op '''[[anatomy\|anatomyske fergeliking]]''' fan libbene wêzens, bisten, planten ensfh. Dit ~~oarspronkelike~~oarspronklike systeem dielde de wêzens yn yn [[soart]]en (''species''), [[geslacht]]en (''genus''), [[famylje]]s ('' familia''), [[oarder]]s (''ordo''), [[klasse]]n (''classis''), [[stam]]men (''phylum'') en [[ryk\|riken]] (''regnum''), mar der waard oannommen dat soarten ûnferoarlik wiene. [[soart]]en (''species''), [[geslacht]]en (''genus''), [[famylje]]s ('' familia''), [[oarder]]s (''ordo''), [[klasse]]n (''classis''), [[stam]]men (''phylum'') en [[ryk\|riken]] (''regnum''), mar der waard oannommen dat soarten ûnferoarlik wiene. Oer dizze yndieling ûnstie yn de 19e ieu in soad diskusje, omdat troch de [[evolúsje]]teory fan Darwin oan dizze yndieling in nije diminsje tafoege waard, nammentlik dy fan ''stamferwantskip''. Ek de stúdzje fan fossilen kaam yn dy tiid op. De faktor tiid en wannear der sprake is fan ferskillende soarten waarden belangrike ûnderwerpen fan diskusje. De klassike yndieling blykte op in soad punten net krekt te wêzen. Yn de lêste jierren fan de [[20e ieu]] kaam der in tredde boarne fan ynformaasje beskikber, '''[[DNA]]-ferwanskip''', meast fan libbene wêzens, mar ek fan in tal noch net al te lang lyn útstoarne soarten. De gefolgen fan dizze nije revolúsje binne no ([[~~2003~~2004]]) noch mar foar in part te oersjen. '''Moderne ûntwikkelingen''' Line 19 ⟶ 18: In takson dat net oan de earste eask foldocht wurdt ''polyfyletysk'' neamd, en in takson dat wol oan de earste mar net oan de twadde eask foldocht wurdt ''parafyletysk'' neamd. Fierder hat men yn guon foarmen fan taksonomy de organisaasjelagen heger as geslacht, mar ôfskaft, omdat der geandewei mear tuskenlagen en laagjes by kamen. (superoarder, suboarder, superfamylje, subfamylje ensf.) Probleem is lykwols dat guon taksa, dy't noch stamme út de tiid fan Linnaeus, sa ynboargere binne dat se diel út meitsje fan de deistige taal en dêrom beswierlik ôf te skaffen binne. In foarbyld dêrfan is de Klasse Reptilia. [[Reptyl\|'Reptilen']] binne in sa ynboargere begryp dat se in diel fan it gewoane spraakgebrûk wurden binne. Taksonomysk is de Klasse Reptilia net akseptabel omdat ~~bgelyks~~bygelyks de fûgels dêryn misse, hoewol ek dy ôfstamme fan de lêste mienskiplike foarâlden dy't de tsjintwurdige slangen, krokodillen skylpodden ensf. mien hawwe. Reptilia is dêrmei in parafyletyske takson. Dit lêste probleem wie al bekend foardat it DNA-ûndersyk de stambeam fan it libben trochelkoar begûn te skodzjen.

Taksonomy: ferskil tusken ferzjes