Arminius: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L r2.7.1) (Bot - derby: nl:Arminius (veldheer)
wat oan wurke
Rigel 4:
 
== Jeugd en opfieding ==
As Herman yn 19 n. Kr. stjert, is hy sânentritich jier âld, wat betsjut dat hy yn 18 f. Kr. berne waard. OerFan syn jeugdjierren witte wy net folle. Hy wie fan berte in [[Sjerusken|Sjerusk]] ôfkomstich út in [[aadlik|oansjenlik]] laach. Yn [[9]] n. Kr. is er in fertrouweling fan [[Publius Quinctilius Varus|Farus]], de gûverneur fan Germaanje. Hy sprekt goed [[Latyn]] en is oanwêzich by de banketten fan de gûverneur. verneur.Mooglik Gezienhawwe zijnde geboortejaar,Romeinen heefthim hij als kindnei de veldtochtenfjildtochten vanfan [[Drusus]] en [[Tiberius ClaudiusKlaudius Nero (zoonsoan)|Tiberius]] meegemaaktas engizeler ismeinommen het niet onwaarschijnlijk dat hijen is opgevoeder alsyn eenRome gijzelaar van de Romeinengrutbrocht. Herman hie yn alle gefallen ien broer, Flavus, dy't ek Romeinsk offisier wie.
 
Tacitus beschrijft in zijn Annales (II, 9) een twistgesprek tussen de broers, die gescheiden worden door hun wederzijdse haat en de rivier de Weser. Het gesprek loopt volkomen uit de hand, beide partijen schreeuwen om hun paard en wapens en Tacitus vermeldt dat Arminius in een scheldpartij ''er heel wat Latijn door gooit'', wat de hypothese dat Arminius een Romeinse opvoeding heeft gehad aannemelijker maakt. In een hevige ruzie valt men immers terug op de taal waarmee men is opgevoed.
 
== De opstand ==
HoeWat ArminiusHerman der ta brocht hat om in opstân tsjin de Romeinen te begjinnen is net bekend. klearArminius ertoe is gekomen een opstand te ontketenen weten we niet, maar waarschijnlijk hebben zijn persoonlijke ervaringen in Germania hierbij een rol gespeeld. Uit de verwijten die Arminius maakt na de ontvoering van zijn vrouw [[Thusnelda]] door haar vader [[Segestes]], kunnen we opmaken dat de Romeinse straffen zoals kruisiging en de belastingen samen met de ontberingen, die een lange oorlog meebrengen, hem tot verzet prikkelen.
 
Deze Segestes, eveneens een Cherusk en de onvrijwillige schoonvader van Arminius verwijt hem zijn dochter te hebben geroofd. Uit de beschrijving van de uitlevering van Thusnelda kunnen we echter opmaken dat ze eerder [[Schaking|geschaakt]] dan ontvoerd is. Dat wil zeggen dat Thusnelda vrijwillig met Arminius is meegegaan. Segestes doet zijn beklag bij Varus en licht hem in omtrent de dreigende opstand. Varus onderneemt geen actie, in de veronderstelling dat de Germanen zich bij een Romeinse overheersing hebben neergelegd. Er volgt een laatste banket, waarbij zowel Varus als Segestes aanwezig zijn.
Line 22 ⟶ 20:
 
== De wraak fan Germanikus ==
Pas vijffiif jaarjier laterletter, inyn [[14]] nanei ChristusKristus, steektstekt [[GermanicusGermanikus]] de RijnRyn weerwer overoer, in eerste instantieynearsten om de schande van de rebellie in [[Germania Inferior]] met het bloed van de [[Marsen]] uit te wissen, laterletter openlijkiepentik metmei hetas doel de nederlaagnederlaach vanfan VarusFarus te wreken. Na diverse moordpartijenmoardpartijen oanrjochte te hebbenhawwe aangerichtûnder onderde nietsvermoedendeneatsfermoedzjende Marsen en de [[Chatten (volk)|ChattenSjatten]], begintset GermanicusGermanikus de eenefterfolging achtervolgingyn op ArminiusHerman.
 
OndertussenUndertusken ([[16]] nan. Christus)Kr. is de controversekontroverse tussentusken Segestes, diedy't tegentsjin zijnsyn wil insin de oorlogkriich isynlûke meegesleeptis, en ArminiusHerman op zijnsyn hoogtepunthichtepunt belandtelâne. Segestes ontvoertûntfierd de vrouwfrou vanfan ArminiusHerman, Thusnelda. SegestesTusnelda, diemar inmiddelswurdt doorsels zijnbelegere landgenotentroch belegerdde wordt,eigen stuurtlânslju. eenHy stjoerd in gezantschapgesantskip naarnei de Romeinen. Hijen wordtwurdt doortroch GermanicusGermanikus ontzetûntset, looptrint overoer en levert ThusneldaTusnelda, diedy't zwangerswier, is, uitút aanoan GermanicusGermanikus.
 
DitMei jaagtdizze niethannelwize alleenjaget er net allinnich de CheruskenSjerusken, maarmar ookek alle omringendeomringjende stammen inyn hetit harnas. ArminiusHerman is woedendpoerlilk en vliegtgiet infuort razendeby galop langs dealle stammen del om hunharren steunstipe te verkrijgenkrijen. OokEk Inguiomerus, de oomomke vanfan ArminiusHerman en een invloedrijkin man fan kwizekwânsje, zowellikegoed bijby de Romeinen als bijas de Germanen, kiest hierdoordêrtroch de kantside vanfan ArminiusHerman.
 
De troepen vanfan GermanicusGermanikus worden in de val gelokt, niet ver van de plaats waar Varus zijn nederlaag leed en Germanicus weet ternauwernood een ramp te voorkomen. Ondertussen ([[15]] n.C) is de zomer vergevorderd en Germanicus breekt zijn achtervolging af om naar zijn winterkwartieren terug te keren. Op de terugweg naar de winterkwartieren echter wordt Caecina, onderbevelhebber van Germanicus, die op weg is naar [[Castra Vetera]] ([[Xanten]]) bij de ''Ponti Longi'' (lange bruggen), door Arminius overvallen. Omdat de Germaanse troepen lichtbewapend zijn en een grote mate van terreinkennis hebben, zijn ze veel sneller dan de Romeinse troepen, die zwaar beladen zijn, zwaar bewapend en vergezeld worden door (voor die tijd) zware artillerie. Dit geeft Arminius en [[Inguiomerus]] de keuze van het slagveld. Caecina moet zijn aandacht verdelen tussen het herstellen van de ''ponti longi'' - een stelsel van bruggen en dijken door het veen, die door L. Domitius in de tijd van Drusus zijn aangelegd - en de troepen van Inguiomerus en Arminius.
 
De laatste wil Caecina bestrijden zoals Varus en wachten tot de Romeinen het kamp verlaten. Inguiomerus is ongeduldig en wil het kamp overrompelen en krijgt een groot gedeelte van zijn manschappen achter zich en het kamp wordt aangevallen. Caecina echter weet de Germanen, die op een gedemoraliseerd legioen rekenen, te verrassen en kan ternauwernood naar de Rijn ontsnappen.