Snits: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rigel 11:
 
[[Ofbyld:Sneek_5.66871E_53.03119N.jpg|thumb|right|300px|''Satelytfoto mei de stêden Snits en Drylts.'']]
[[Ofbyld:Waterpoort Sneek,_watergate 07c2.jpgJPG|300px|thumb|right|''De Wetterpoarte'']]
[[Ofbyld:Sneek-gracht.jpg|thumb|right|300px|''De grêft fan it Lyts Sân yn Snits'']]
[[Ofbyld:Blaeu_1652_-_Sneek.jpg|thumb|right|300px|''Snits op de kaart fan Willem en Joan Blaeu yn 1652.'']]
Rigel 28:
=== Partnerstêd Kurobe ===
Sûnt [[10 septimber]] [[1970]] is de [[Japan]]ske stêd [[Kurobe]] de [[partnerstêd]] fan Snits. Doetiidske boargemaster L. Rasterhoff, brocht op dat stuit in besyk oan Kurobe en waard ta eareboarger beneamd. Boargemaster Hatsuo Terade fan Kurobe brocht yn [[1972]] in tsjinbesyk oan Snits. Yn [[2000]] besochten delegaasjes fan beide stêden elkoars stêd opnij. De Japanners ûnthulden yn Snits in keunstwurk; de Snitsers waarden ferblide mei de ûntbleating fan in ''Snitsplein'' yn Kurobe.
<center>
 
{| class="wikitable"
=== Taal ===
!colspan="16"|'''Befolkingsûntjouwing fan Snits'''
Yn Snits wurdt in eigen [[dialekt]] sprutsen, it [[Snitsersk]], dat heart ta de [[Stedsk]]e dialekten.
|-
 
|'''Jier'''||'''1900'''||'''1950'''||'''2000'''||'''2007'''
|-
|'''Ynwennertal'''||12.000||19.500||32.100||33.200
|}
</center>
== Polityk ==
Snits is sûnt [[1 jannewaris]] [[2011]] ûnderdiel fan de gemeente [[Súdwest-Fryslân]]. Dêrfoar wie Snits it haadplak fan de gemeente [[Snits (gemeente)|Snits]].
It [[Kolleezje fan Boargemaster en Wethâlders]] fan Snits bestiet út:
* Boargemaster: drs. [[ H.H. (Haijo) Apotheker]]
* Wethâlders:
** B.J. van der Broek (PVDA) [[loko-boargemaster]]
** T. Metz (CDA)
** A. Ekhart (PVDA)
** J. Bargboer (CDA)
* Siktaris: G.J.P. van den Berg
* Griffier: B.J. Schaafsma
 
== Hannel en yndustryEkonomy ==
De bekende kleanwinkelketen [[C&A]] begûn yn [[1861]] mei in winkel yn Snits.
De sûkerwurkfabryk [[Tonnema]] makket [[pipermunt]] ûnder de namme [[KING (pipermunt)|KING]]. Dizze namme hat, ofsjeel, neat mei it Ingelske wurd foar kening te krijen: It is in ôfkoarting dy't stiet foar 'Kwaliteit In Niets Geëvenaard'. Snits hat fierder stielyndustry, masinebouw, in tou- en trossenfabryk ([[Lankhorst]]), en sûnt [[1964]] in fêstiging fan de [[ritssluting]]produsint [[Yoshida YKK]] út [[Kurobe]]. Dit wie de earste [[Japan]]ske fabryk in Nederlân, en it wie de earste Europeeske festiging fan YKK. Ek [[Mitsui Sekka]], in Japanske fabrikant fan [[keunsttried]]en, hat in fabryk yn Snits.
 
=== Ferkear en ferfier ===
Snits leit oan de [[autosnelwei|snelwei]] [[Rykswei 7|A7]] fan [[Grins (stêd)|Grins]] nei [[Noard-Hollân]]. Fierders hat Snits twa treinstasjons - ([[Stasjon Snits|Snits]] en [[Stasjon Snits Noard|Snits Noard]]) - oan it [[spoar fan Ljouwert nei Starum]]. It busferfier mei omlizzende gemeenten wurdt fersoarge troch [[Connexxion]] en [[Arriva]].
 
Boppedat leit Snits oan wetterwegen, ûnder mear de [[Houkesleat]] dy't de stêd ferbynt mei de Snitser Mar en it [[Prinses Margrietkanaal]]. Yn [[2003]] is it [[Houkesleat Akwadukt]] klear komd sadat Snits doe in folsleine rûnwei hie. Yn 2008 is de [[Geaubrêge]], yn de súdlike rûnwei, ferfongen troch it [[Geau-akwadukt]], dêr't al de A7 trochhinne giet, mar net de rûnwei, dat de ring is no wer brutsen.
 
== Om te besjenFerdivedaasje ==
Snits is in bekend wettersportsintrum mei sa'n 130 wettersportbedriuwen en 13 jachthavens. Teffens hat it in monumintaal sintrum mei âlde hearehuzen. Yn Snits wurdt in eigen [[dialekt]] sprutsen, it [[Snitsersk]], dat heart ta de [[Stedsk]]e dialekten.
 
=== GebouwenKultureel Kertier ===
Yn [[2010]]-[[2012]] moat der in Kultureel Kertier ferrize. De gemeente Snits hat eartiids plannen ûntwikkele om fan de Westersingel en it Noarderkertier it sintrum fan in Kultureel Kertier te meitsjen. It plan, dêr't de kosten fan rûsd wurde op 25 miljoen euro, hâldt yn:
* [[Snitser Wetterpoarte]] út ([[1613]])
* it ûnderbringen fan in teater en in diel fan it hjoeddeiske Sintrum foar de Keunsten (SfdK) yn de eardere Noardertsjerke;
* [[Stedhûs Snits]]
* it ûnderbringen fan in oar diel fan it SfdK yn It Bolwurk, yn eardere skoalgebouwen en yn it Van Loohûs;
* [[Martinitsjerke (Snits)|Martinitsjerke]] út ([[1498]]), mei in kariljon fan 50 klokken.
* nijbou foar in teater (kapasiteit 600 sitplakken) op it stee fan it doetiidske TPG-gebou.
* [[Sint-Martinustsjerke (Snits)|Sint-Martinustsjerke]], in [[Pierre Cuypers|Cuyperstsjerke]] mei in Maarschalkerweerd-oargel.
 
Ekstra soe noch wêze:
* it ferbinen fan de ouwers fan de Westersingel en de Tsjerkegrêft mei in rinbrêge en in driuwend poadium yn de grêft.
 
De Iepenbiere Bibleteek en de [[Martinytsjerke (Snits)|Martinitsjerke]] wurde beide opnomd yn it Kultureel Kertier.
 
=== TaalBouwurken ===
De [[Snitser Wetterpoarte]] út [[1613]] is it symboal fan de stêd Snits. Ferskate ferienings/stiftings as bedriuwen brûke de wetterpoarte as logo of ferwize yn harren namme nei de wetterpoarte. Om it jier 1550 hinne waard in begjin makke mei it [[Stedhûs Snits|stedshûs fan Snits]]. Yn de 18e ieu krige it stedshûs in renovaasje. By de renovaasjes krige it gebou in gevel yn [[rokoko]]styl. [[Martinitsjerke (Snits)|Martinitsjerke]] út [[1498]] hat in kariljon mei 50 klokken. Foar 1681 hie de Martinitsjerke noch trije tuorren, hjoed-de-dei hat de tsjerke gjin eigen tuorren mear. De [[Sint-Martinustsjerke (Snits)|Sint-Martinustsjerke]] is in let-njoggentjinde ieuske [[Pierre Cuypers|Cuyperstsjerke]] mei in Maarschalkerweerd-oargel .
 
=== Eveneminten ===
Line 67 ⟶ 72:
Op [[12 novimber]] [[2005]] wie de lanlike yntocht fan [[Sinteklaas]] yn Snits. By de Wetterpoarte lei [[Pakjesboat 12]] foar de wâl.
 
== Keunst en kultuer ==
=== Musea ===
* [[Frysk Skipfeart Museum]]
Line 77 ⟶ 81:
=== Poadia ===
* [[It Bolwurk]], langstbesteande poppoadium fan Fryslân
 
=== Kulturele organisaasjes ===
* [[SLAS]], Stifting Literêre Aktiviteiten Snits
 
=== Kultureel Kertier ===
Yn [[2010]]-[[2012]] moat der in Kultureel Kertier ferrize. De gemeente Snits hat eartiids plannen ûntwikkele om fan de Westersingel en it Noarderkertier it sintrum fan in Kultureel Kertier te meitsjen. It plan, dêr't de kosten fan rûsd wurde op 25 miljoen euro, hâldt yn:
* it ûnderbringen fan in teater en in diel fan it hjoeddeiske Sintrum foar de Keunsten (SfdK) yn de eardere Noardertsjerke;
* it ûnderbringen fan in oar diel fan it SfdK yn It Bolwurk, yn eardere skoalgebouwen en yn it Van Loohûs;
* nijbou foar in teater (kapasiteit 600 sitplakken) op it stee fan it doetiidske TPG-gebou.
 
Ekstra soe noch wêze:
* it ferbinen fan de ouwers fan de Westersingel en de Tsjerkegrêft mei in rinbrêge en in driuwend poadium yn de grêft.
 
De Iepenbiere Bibleteek en de [[Martinytsjerke (Snits)|Martinitsjerke]] wurde beide opnomd yn it Kultureel Kertier.
 
=== Muzykkorpsen ===