Slach oan de Paelesleat: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
oarf + red
Rigel 1:
{{Ynfoboks militêr konflikt
De '''Slach oan de Paelesleat''' wie in gefjocht tusken [[Skieringers]] en [[Fetkeapers]] yn de [[Grutte Fryske Oarloch]] (1413 - 1422) op [[12 maaie]] [[1420]] by de [[Paele Sleat]], tusken [[Molkwar]] en [[Hylpen]]. Dy deis sneuvelen sa'n 300 manlju.
|campaign=
|conflict = Slach oan de Paelesleat
|partof = de [[Grutte Fryske Oarloch]]
|date = [[12 maaie]] [[1420]]
|place = [[Paele Sleat]]
|result = Oerwinning foar de [[Alliearden]]
|combatant1 = [[Alliearden]]
|combatant2 = [[Skieringers]],
|commander1 = [[Fokko Ukena]],
|commander2 = [[Sikke Sjaarda]],
|strength1 = ± 3.000 manlju
|strength2 = ± 3.000 manlju
|casualties1 = ûnbekend
|casualties2 = 300 deaden, 200 finzenen (Worp)
|}}De '''Slach oan de Paelesleat''' wie in gefjocht tusken [[Skieringers]] en [[FetkeapersAlliearden]] yn de [[Grutte Fryske Oarloch]] (1413 - 1422) op [[12 maaie]] [[1420]] by de [[Paele Sleat]], tusken [[Molkwar]] en [[Hylpen]]. DyDe slach waard wûn troch it Alliearde leger fan [[Fokko Ukena]], dy deis sneuvelen sa'n 300 manlju.
 
== De slach en neirinOanrin ==
Doe de fredespetearen dy't in ein meitsje moasten oan de oarloch mislearen giene de Skieringers op syk nei nije bûnsmaten en fûnen dy by de [[biskop fan Munster]] en [[Sibet fan Riustringen]]. Fersterke troch dy bûnen dienen sy in oantal oanfallen op Fetkeaperske doelen yn Westerlauwersk Fryslân. Op [[30 april]] [[1420]] waard troch har [[Boalsert (stêd)|Boalsert]] fan de Fetkeapers ûntnadere. Troch de Alliearden waarden dy oanfallen net licht opfetten en ûnder lieding fan Fokko Ukena fear in fleat fia de [[Fly]] rjochting [[Hylpen]] dêr't begjin maaie foet oan wâl setten waard. De komst fan Ukena kaam de Skieringers oer it mad, mar it slagge al gau in leger op 'en bien te bringen dêr't de lieding fan yn hannen wie fan [[Sikke Sjaarda]].
Yn de slach waarden de Skieringers yn grutte tallen ferslein troch de Eastfyske [[Fokke Oekes]] dy't oanfierder wie fan de Fetkeapers. De oermastere Skieringers flechtten en koene beskûl fine yn de stêden [[Starum]] en [[Sleat]]. Dêrút wei waard help frege by hartoch [[Jan fan Beieren]] dy't neffens in ferbûn ferplichte wie om de Skieringers te helpen.
 
== De slach en neirin ==
Underwilens sloech Oekes it belis foar Sleat dat er earst bemachtigje woe ear't Starum, it foarnaamste ûntwyk fan de Skieringers oanfallen wurde koe. Om Sleat gau ta oerjefte twinge te kinnen liet Oekes swier geskut út [[Grinslân]] oerkomme. De muorren fan de stêd blykten lykwols sterker te wêzen as dat earst tocht waard, ek hienen har folle mear Skieringers yn de stêd ferskûle at yn earsten tocht waard.
Beide legers moeten elkoar op [[12 maaie]] [[1420]] elkoar by de [[Paele Sleat]] tichtby Hylpen. It wie foar de twadde kear dat Sikke en Fokko foar elkoar oer stienen op it slachfjild en wer kaam Fokko as oerwinner út de striid. Hoe't de slach presys ferrûn is, is net oerlevere en it tal slachtoffers is omstriden. It tal slachtoffers rint útein tusken 300 deade Skieringers en 200 finzenen ([[Worp fan Thabor|Worp]]) oant inkele tûzenen deaden en om-ende-by 1.000 finzenen ([[Eggerik Beninga|Beninga]]). Yn alle gefallen hawwe de oermastere Skieringers in goed hinne kommen socht en in goed beskûl fine kinne yn de stêden [[Starum]] en [[Sleat]]. Fan dêrút wei waard help frege by hartoch [[Jan fan Beieren]] dy't neffens in ferbûn ferplichte wie om de Skieringers te helpen.
 
Underwilens sloech Fokko it belis foar Sleat dat er earst bemachtigje woe ear't Starum, it foarnaamste ûntwyk fan de Skieringers oanfallen wurde koe. Op [[11 july]] [[1420]] soenen beide partijen by Sleat opnij slach levere (sjoch: ''de [[Slach by Sleat (1420)|Slach by Sleat]]'').
At de betûfte troepen fan Jan fan Beieren arrivearje, laat fan [[Hindrik fan Renesse]], slute de hastich samle Skieringers har dêr by oan. Dêrnei waard tsjin de Fetkeaperske legermacht fan Oekes oplutsen.
 
Oekes moat foar de oermacht oer belies jaan en nei in bloedich gefjocht, dêr't in protte fan syn manlju by sneuvelje, nimt er lang-om-let de útwyk nei East-Fryslân. Ferskate finzen nommen Grinzer Fetkeaperske [[haadling]]en, sa as Eelko Onsta, Hendrik Beiers, Abko ten Dyke, Johan Grone e.o., waarden nei Hollân brocht en earst nei it beteljen fan losjild wer frij litten.
 
{{boarnen|boarnefernijing=
'''Literatuer''':
[http://www.dekrantvantoen.nl/vw/article.do?code=LC&date=19300517&id=LC-19300517-15004 Slach oan de Palesleat, artikel yn Ljouwerter Krante, 17-05-1930]
* {{aut|Eise Engelsma}}, ''De Grote Friese Oorlog, Partijstrijd in de Friese landen: 1413-1422'', Grins-2010.
 
'''Keppeling om utens''':
* [http://www.dekrantvantoen.nl/vw/article.do?code=LC&date=19300517&id=LC-19300517-15004 Slach oan de Palesleat, artikel yn Ljouwerter Krante, 17-05-1930]
 
'''Boarnen:'''
* {{Aut|Worp fan Thabor}}, ''Chronicon Frisiae''.
* {{Aut|Ubbo Emmius}}, ''Friesische Geschiechte''
* {{aut|Eggerik Beninga}}, ''Cronica der Frezen''.
 
 
}}