Janko Douwama: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L [[]]
oanf, red
Rigel 1:
'''Janko Douwama''', yn âlde skriften meastentiids ek skreaun as '''Jancko Douwama''' of '''Jancko Douwema''', ([[Aldeboarn]], [[1482]] - [[Vilvoorde]], [[13 april]] [[1533]]) wie in Fryske politikus en frijheidsstrider.
 
== Libben ==
Janko Douwama wie in Fryske haadling dy't út it [[Fetkeapers|Fetkeaperske]] fermidden ôfkomstich enwie. ferlietDoe't byde [[Skieringers]] ûnder oanfiering fan Juw Dekama de komsthelp fan'e de Saksen ynroppen ferliet hy it lân. Hy kaam yn 1502 werom en waard ien fan de lieders fan de ûntefreden Friezen yn de [[Saksentiid]]. DouwamaYn die1506 earstfestige meihy mei de Geldersken (1514), mar rekkehim yn 1520 yn ûngenede. Hy holp [[Karel V fan it Hillige Roomske Ryk|Karel VFerwerd]], byneidat deer bemasteringearst fanboaske Fryslânmei marTeth waardLuersema as ferrieder wantroud troch beide partijen. Hy kaam tsjinoerfan de steedhâlderOlt [[Georg SchenkLuersemaheerd fan Toutenburch]] te stean, dy't, tegearre mei [[Keimpe fan Martena]], syn ûndergong bewurkje soe. Douwama stie ek yn kontakt mei East Fryslân. Op [[12 juny]] [[1523]] waard hy finzen settenBeswerd.
 
Douwama die earst mei mei de Geldersken (1514), mar rekke yn 1520 yn ûngenede. Hy holp [[Karel V fan it Hillige Roomske Ryk|Karel V]] by de bemastering fan Fryslân mar waard as ferrieder wantroud troch beide partijen. Hy kaam tsjinoer de steedhâlder [[Georg Schenk fan Toutenburch]] te stean, dy't, tegearre mei [[Keimpe fan Martena]], syn ûndergong bewurkje soe. Douwama stie ek yn kontakt mei East Fryslân. Op [[12 juny]] [[1523]] waard hy finzen setten yn [[Vilvoorde]], en dêr't hy sûnder proses nei tsien jierren fan lijen en martelingen ferstoar. Syn ideeën libben troch by [[Syds Tjaerda]] en [[Karel Roorda]], en hy wurdt neamd troch [[Petrus Thaborita]].
 
Oft hy werklik yn [[Vilvoorde]] syn Memoires (Skriften útjûn troch it [[Frysk Genoatskip]], 1849) skreaun hat, is op syn minst twiveleftich. Douwama moat sjoen wurde as in Frysk nasjonalist. Syn ideeën waarden oernommen troch [[Syds Scheltes Tjaerda|Syds Tsjaarda]] en [[Karel Roarda (politikus)|Karel Roarda]]. Yn 1943 publisearre de nasjonaalsosjalistyske útjouwerij De Schouw in roman oer syn libben, ''Heer Jancko Douwama van Oldeboorn'', skreaun troch de Fryske dûmny [[Steffen Bartstra]].
Line 14 ⟶ 16:
 
{{Boarnen|boarnefernijing=
'''Literatuer:'''
* {{EvF|Jancko Douwama}}
* M. Kist en H. Wind, Een man van eer, Bloemlezing uit Jancko Douwama's geschriften, Uitgeverij Verloren, Hilversum, 2003
*Brouwers, J.H., J.J. Kalma, W. Kok, en M. Wiegersma, red., Encyclopedie van Friesland, (Amsterdam: Elsevier, 1958), ''Jancko Douwama''.
 
'''Keppeling om utens:'''
*[http://images.tresoar.nl/wumkes/pdf/DouwamaJancko_Geschriften.pdf Jancko Douwama's geschriften op www.wumkes.nl]
}}