Fryske kening: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L Fryske keningen werneamd ta Fryske kening, wat in synonym wie
sa earst mar
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Fibula GPTV.jpg|thumb|200px|right|''De [[Grutte fibula fan Winaam]]''.]]
De '''Fryske kening''' wie yn in tiidrek fan de iere Midsieuwen de heechste gesachsdrager by de [[Friezen]]. Lykas by oare [[Germanen|Germaanske]] folken waard de kening oarspronklik allinnich keazen yn gefal fan kriich. Mooglik wie de funksje by de lêste keningen inerflik wurden. wa
 
 
n aan de hoogste gezagsdrager. Oorspronkelijk werd de koning veelal gekozen. Bij de Germanen waren dit bijvoorbeeld voornamelijk 'vegetatiekoningen', die de vruchtbaarheid van het gewas en de overwinning in de strijd moesten garanderen. Allengs werd de titel erfelijk.wienen de keningen fan de [[Friezen]], it [[Germanen|Germaanske]] folk dat harren ûnderskiedt fan oare folken troch it gebrûk fan de [[Frysk]]e taal.
 
==Fryske keninkriken==
Line 20 ⟶ 16:
=== De ein fan it Fryske keningryk ===
 
It keninkryk fan de Friezen soe yn trije weagen oermastere wurde troch de [[Franken]]. [[Karel de Grutte]] makke yn [[772]] foarfêst in ein oan de selsstannigens fan de Friezen, doe't er it gebiet eastlik fan de [[Lauwers]] by it [[Frankyske ryk]] foege.
 
== skriftlike boarnen ==
Yn de [[Beowulf]], in fan oarsprong [[Denemarken|Deenske]] sêgen-samling dat om-ende-by it jier [[1000]] op skrift steld is, wurdt ferhaalt oer in ''"Fresna cyng"'', in kening fan de Friezen dy't yn de [[slach oan de Ryn]] de [[Denen]] ferslaat en fan in oare Fryske kening, [[Finn Folkwalding]] dy't sit hâld op de Finnsburch. Kening Finn wurdt ek neamd yn it [[Finnburg Fragmint]], in [[Aldingelsk]]e tekst dy't hannelt oer foarfallen út tiidrek fan it [[Grutte Folkeferfarren]]. In oare wichtige boarne oer it Fryske keningskip is de [[Historia ecclesiastica gentis Anglorum|Historia ecclesiastica]] fan [[Beda]].
 
{{boarnen|boarnefernijing=
== Literateur ==
'''Literatuer:'''
* {{Aut|J.J. Kalma e.o.}} ''Geschiedenis van Friesland'', 1980, siden 95-110.
* {{Aut|H. Halbertsma}} ''Frieslands Oudheid'', 2000.
* {{Aut|P. Pentz e.o.}}, ''Koningen van de Noordzee'', 2003, siden 55-74.
* {{Aut|K.P.H. Faber}}, ''De eerste koningen van Nederland'', 2007.
 
}}