Klimaatklassifikaasje fan Köppen: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
→Nivo 2: de bealch der op |
fan nl: |
||
Rigel 1:
De '''klimaatklassifikaasje fan Köppen''' of de '''klimaatklassifikaasje fan Köppen-Geiger''' , is in oarspronklik yn [[1918]] troch de [[Ruslân|Russysk]]/[[Dútslân|Dútske]] biolooch [[Wladimir Köppen]] ûntwurpen [[klimaatklassifikaasje]], dy’t letter sekuerder makke is troch de Dútske klimatolooch
▲De '''klimaatklassifikaasje fan Köppen''' of de '''klimaatklassifikaasje fan Köppen-Geiger''' , is in oarspronklik yn [[1918]] troch de Russysk/Dútske biolooch [[Wladimir Köppen]] ûntwurpen [[klimaatklassifikaasje]], dy’t letter sekuerder makke is troch de Dútske klimatolooch [[Rudolf Geiger]].
== Algemien ==
It klassifikaasjesysteen giet út fan de plategroei: de klimaatgrinzen waarden op grûn fan minimale en maksimale trochsneed [[temperatuer|moannetemperatuer]] bepaald troch it ferspriedingsgebiet fan beskate [[plant]]en. Planten wienen in wichtich part fan de ûndersiken fan Köppen, dy't him ôffrege wêrom't beskate planten earne wol as net foarkamen. Hy fûn út dat it te krijen hie mei delslach en temperatuerferskillen. It die bliken dat de klimaatgrinzen meast lizze op de grinzen tusken twa as mear haadtypen [[fegetaasje]]. De skieding tusken tropyske en droege klimaten is de al as net oanwêzigens fan beammen beskiedend foar, ek is beammegroei de indikator tusken it lânklimaat en it toendraklimaat. De skieding tusken leafbeamfegetaasje en nullebeamfegetaasje leit rûchwei op de skieding tusken it kâldere lânklimaat en it mylde seeklimaat.
== Yndieling ==
<gallery>▼
Köppen dielde it klimaat op trije nivo's yn ferskillende groepen yn. Eltse groep op elts nivo krige in letter. De fiif haadgroepen krigen elts in aparte haadletter (A o/m E). De twa lytsere nivo's krigen der elts in lytse letter oan taheakke. Sa kin der bygelyks in waarm maritym klimaat wêze, mei delslach yn alle seizoenen, oantsjut mei Cfa. De B- en E-klimaten krije elts noch in haadletter as 2e letter. Yn guon gefallen wurdt ek in fjirde letter takend. Op nivo 1 wurdt foaral in rûge yndieling makke op grûn fan temperatuer en delslach. Op nivo 2 wurdt der fierder opgsplitst oan de hân fan de delslachferdieling yn in jier. Nivo 3 is basearre op de temperatuerferskillen, faak giet it dêr om in waarm, tuskenbeide of koel klimaat.
Image:Africa Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Afrika]]▼
Image:Americas Koppen Map.png|Köppenkaart fan Amearika▼
Image:Asia Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Aazje]]▼
Image:Australia-Oceania Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Austraalje]] en [[Oseaanje]]▼
Image:BrazilKoppenClimateMap.png|Köppenkaart fan [[Brazylje]]▼
Image:Europe Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Europa]]▼
Image:North-America Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Noard-Amearika]]▼
Image:NorthIndiaClimateKoppen.png|Köppenkaart fan [[Súd-Aazje]]▼
Image:Russia Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Ruslân]]▼
Image:South-America Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Súd-Amearika]]▼
Image:West-Asia Koppen Map.png|Köppenkaart fan West-Aazje▼
Image:Australia-climate-map MJC01.png|[[Austraalje]], Klimaat oer 30 jeirren (1961–1990).▼
</gallery>▼
=== Nivo’s ===
Line 28 ⟶ 15:
* [[#E-klimaten|'''E'''-klimaten]] of '''[[poalklimaat|poalklimaten]]''' (polêre klimaten): Trochsneed temperatuer fan de kâldste moanne is leger as -3 °C, trochsneed temperatuer fan de waarmste moanne is net heger as 10 °C. Dat it hiele jier troch is it eltse moanne (trochsneed oer 30 jier) kâlder as 10 °C.
==== Nivo 2 ====
De A-, C- en D-klimaten krije in ekstra (lytse) letter
* s: ''sommertrocken'', Dútsk foar droege simmer.
* w: ''wintertrocken'',
* f: ''fehlt'',
* m: [[moessonklimaat]] (
De B-klimaten krije in ekstra haadletter:
* S: Steppe (semi-aride); jierliks falt der ûngefear tusken de 200 en 300 mm delslach. De werklike grins tusken it steppeklimaat,
* W: Woastyn (aride); jierliks falt
De E-klimaten krije der ek in haadletter op ta:
* T: Toendra; yn de waarmste moanne leit de temperatuer tusken de 0 °C en 10 °C
* F: Iiskap; it hiele jier troch leit de trochsneed moannetemperatuer ûnder it [[friespunt]]
* H: Heechberchtme; de letter H wurdt brûkt at in gebiet op in legere breedte as 70 graden
==== Nivo 3 ====
Line 50 ⟶ 36:
* a: waarm; de trochsneed temperatuer yn de waarmste moanne is heger as 22 °C
* b: tuskenbeiden; de waarmste moanne is koeler as 22 °C
* c: koel; minder as fjouwer
* d: kâld; de kâldste wintermoanne hat in trochsneed temperatuer leger as -38 °C
Line 109 ⟶ 95:
** ''Dsc: koel lânklimaat, mei droege simmers''
** ''Dsd: kâld lânklimaat, mei droege simmers''
=== E-klimaten ===
Line 115 ⟶ 100:
* EF: [[Iisklimaat|Snieklimaat/Iisklimaat]]
* EH òf H: [[heechberchtmeklimaat]]
== Klimaatkaarten neffens Köppen ==
▲<gallery>
▲Image:Africa Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Afrika]]
▲Image:Americas Koppen Map.png|Köppenkaart fan Amearika
▲Image:Asia Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Aazje]]
▲Image:Australia-Oceania Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Austraalje]] en [[Oseaanje]]
▲Image:BrazilKoppenClimateMap.png|Köppenkaart fan [[Brazylje]]
▲Image:Europe Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Europa]]
▲Image:North-America Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Noard-Amearika]]
▲Image:NorthIndiaClimateKoppen.png|Köppenkaart fan [[Súd-Aazje]]
▲Image:Russia Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Ruslân]]
▲Image:South-America Koppen Map.png|Köppenkaart fan [[Súd-Amearika]]
▲Image:West-Asia Koppen Map.png|Köppenkaart fan West-Aazje
▲Image:Australia-climate-map MJC01.png|[[Austraalje]], Klimaat oer 30 jeirren (1961–1990).
▲</gallery>
{{boarnen|boarnefernijing=
| |||