|
== De opstand ==
Wat Herman der ta brocht hat om yn opstân te kommen tsjin de Romeinen is net bekend. Mooglik hawwe syn persoanlike ûnderfiningen yn Germaanje dêrby in rol spile. Wis is, dat Herman himsels yn in ideale posysje brocht om de opstân útein te setten. Dat die er troch yntinsyf kontakten te ûnderhâlden mei de ferskillende stammen en troch Farus syn fertrouwen te winnen. Mei it berjocht dat ferskillende stammen yn opstân kommen wiene, lokke hy Farus fuort fan de gebrûklike rûte nei in smelle lânstripe tusken de [[Kalkriese|Kalkrieser Berch]] by [[Osnabrück]] en it fean, sadat hy de lange en swier bepakkebepakte kolonne yn de flank oanfalle koe en de legionêrs allinnich de kar hiene tusken berchopwerts oan te fallen of it fean yntreaun te wurde, sûnder de tiid te hawwen harren yn slachoarde groepearregroepearje te kinnen.
{{Apart|Farusslach}}
Nei dizzedy earste klap lutsen de restanten fan de trije legioenen fierder. Lykwols meitsje de Romeinen, sûnder help fan Germaanske gidsen, fier fan de gebrûklike rûte, net folle kâns te oerlibjen. Farus pligetdocht selsmoardhimsels tekoart en mar in inkeling kin oan de slachting ûntkomme. Tegearre mei de manlju geane de ''aquilae'' (earnen) fan it XVIIe, XVIIIe en XIXe legioen ferlern.
Dat is de grutste ramp dy't de Romeinen ea troffen hat sûnt de ynfal fan de [[Kimbren]] en [[Teutonen]]. De hiele besettingsmacht fan Germaanje is ferneatige en de Romeinen lutsen harren werom op de Ryn.
Pas fiif jier letter, yn [[14]] nei Kristus, stekt [[Germanikus]] de Ryn wer oer, ynearsten om de skande fan de reboelje yn [[Germania Inferior]] mei it bloed fan de [[Marsen]] út te wissen, letter iepentlik mei as doel de nederlaach fan Farus te wreken. Nei diverse moardpartijen oanrjochte te hawwen ûnder de neatsfermoedzjende Marsen en de [[Sjatten]], set Germanikus de efterfolging yn op Herman.
Undertusken ([[16]] n. Kr.) is de kontroverse tusken Segestes, dy't tsjin syn sin de kriich ynlûkeynlutsen is, en Herman op syn hichtepunt telânebelâne. Segestes ûntfierd de frou fan Herman, Tusnelda, mar wurdt sels belegere troch de eigen lânslju. Hy stjoerd in gesantskip nei de Romeinen en wurdt troch Germanikus ûntset, rint oer en levert Tusnelda, dy't swier, is, út oan Germanikus.
Mei dizzedy hannelwize jaget er net allinnich de Sjerusken, mar ek alle omringjende stammen tsjin him yn it harnas. Herman is poerlilk en giet by alle stammen del om harren stipe te krijen. Ek Inguiomerus, de omke fan Herman en in man fan kwizekwânsje, likegoed by de Romeinen as de Germanen, kiest dêrtroch de side fan Herman.
De troepen fan Germanikus wurde yn in mûklaach lokke, net fier fan it stee dêr't Farus de slach ferlernferlear en Germanikus kin mar krekt in ramp foarkomme. Underwillens ([[15]] n. Kr.) is de simmer al sawat foarby en moat er de efterfolging ôfbrekke om werom te keare kinnen nei syn winterkwartieren. Op dy weromreis wurdt Kaesina, ûnderbefelhawwer, dy't op wei wie nei [[Castra Vetera]] ([[Ksanten]]) by de ''Ponti Longi'' (lange brêgen), troch Herman oerfallen. Kaesina kin mar krekt ûntkomme.
It jier dêrop folgjend organisearet Germanikus in noch grutskeregruttere fjildtocht. Hy lit tûzen skippen bouwen en falt no oan oer de ''Oseaan'' (de [[Noardsee]]) en de mûning fan de Iems, wêrby de Sjauken en Friezen help oanbeane. By de Weser komt it het eerst totta hetit bovengenoemdeboppeneamde twistgesprekstriidpetear tussentusken Arminius en zijnsyn broer Flavus en laterletter totta eenin veldslagfjildslach op de vlakteflakte vanfan Idavisto, ten oosten vanbeëasten de WeserWezer. Germanikus behellet de oerwinning en driuwt de Germanen op de flecht. Herman bliuwt Arminius blijftbliuwt ongedeerd, maarmar Inguiomerus raaktrekket swier zwaargewondferwûne. InYn RomeinseRomeinske gelederen gaat het gerucht dat de [[Chauken]] Arminius hebben laten ontsnappen.
== Herman en Marbod ==
| 