Frederik van Eeden (skriuwer): ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
fierder lêze
No edit summary
Rigel 4:
 
== Biografy ==
Frederik van Eeden waswie dein zoonsoan vanfan de plantkundige [[Frederik Willem van Eeden]] en groeidewaard opgrutbrocht yn in een milieufermidden waarindêr't kunstkeunst en wetenschapwittenskip eenfab belangrijkebelang rolachte speeldenwaard. InYn [[1878]] gingsette hijer medicijnenútein studerenmei in stúdzje medisinen yn [[Amsterdam]]. InYn [[1886]] promoveerdepromovearre Van Eeden en vestigdefestige hijhim zichas tehúsdokter yn [[Bussum]] als húsdokter, mar hijrillegau specialiseerdelei zicher alhim snelalhiel geheelta inop de [[psychoterapy]]. InBegjin het begin van de jarenjierren tachtich fan de njoggentjinde[[19e ieieu]] speeldespile Van Eeden eenin belangrijkewichtige rol inyn hetit studentenlevenstudintelibben inyn Amsterdam en publiceerdepublisearre hijer zijnsyn eersteearste artikelenstikken en blijspullen. Hy waard lid fan de letterkundige feriening ''Flanor'' en rjochte [[1885]] mei [[Frank van der Goes]], [[Willem Kloos]], [[Willem Paap]] en [[Albert Verwey]] it tydskrift ''[[De Nieuwe Gids]]'' op, dat de sprekbuis fan de [[Tachtigers|Beweging fan Tachtich]] wurde soe.
 
De Tachtigers zetten zich af tegen de [[Viktoriaansk tiidrek|Viktoriaanske]] ''dûmnyspoëzy'', diedy't zosa populairpopulêr waswie inyn de tweedetwadde helfthelte vanfan de 19e ieu. Van Eeden leverdelevere eenin aandeelbydrage inyn eenin beroemdeferneamde [[pastiche]] op de rimelderij fan al dy skriuwers: ''Grassprietjes'' fan Cornelis Paradijs (1885), metmei eenin voorwoordfoarwurd vanfan Sebastiaan Slaap (= [[Willem Kloos]]) en vanfan P.A. Saaije Azn. ([[pseudonym]] vanfan [[Arnold Aletrino]]). InFan honderddy jaarbOndel verschenenferskynden vantsien dezedrukken bundelyn tienhûndert drukkenjier.
 
De earste ôfleveringen vanfan ''De Nieuwe Gids'' bevattenhienen delenparten van het doorfan Van Eeden geschrevensyn [[allegory (letterkunde)|allegoryske]] mearke ''[[De kleine Johannes]]'', dat inyn [[1887]] inas boekvormboek werdútjûn uitgegevenwaard. In [[1894]] trad hij uit de redactie van De Nieuwe Gids. De nadruk die de Tachtigers legden op de [[Esthetica|esthetiek]] als drijvende factor (''l'art pour l'art'') sloot bij nader inzien niet blijvend aan bij zijn levensvisie.
 
Op [[15 april]] [[1886]] troude Frederik van Eeden mei [[Martha van Vloten]]. Sy krigen twa soannen. Ze scheidden op [[29 juli]] [[1907]]. Over het leven en de dood van zijn zoon [[Paul van Eeden|Paul]] schreef hij het boek ''Paul's ontwaken''. Op [[21 augustus]] [[1907]] hertrouwde hij met Geertruida Woutrina Everts, met wie hij eveneens twee zoons kreeg. In zijn latere leven hield Van Eeden zich hoe langer hoe meer bezig met [[significa]] en [[spiritisme]]. In 1897 verscheen zijn ''Redekunstige grondslag van verstandhouding'', dat wel wordt beschouwd als eerste Nederlandse geschrift op het gebied van de significa. Een Duitse vertaling ervan verscheen in 2005, aan een Engelse vertaling wordt gewerkt.