Wikipedy

Teylers Museum: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen
←Toan eardere ferskillenNeikommende ferskillen →
Content deleted Content added
FisueelWikitekst
L →‎Kolleksje: ta jo tsjinst
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
56.999 edits
wurkleas
Rigel 1:
[[Ofbyld:Voorgevel Teylers Museum.jpg|thumb|Teylers Museum]]
[[Ofbyld:De Ovale Zaal van Teylers Museum (1784).jpg|thumb|De Ovale Seal fan Teylers Museum (1784)]]
'''Teylers Museum''', oan it [[Spaarne]] yn de Nederlânske stêd [[Haarlim]], waard yn 1778 stichte as ''boek en konstzael'' — in iepenbieareiepenbiere gelegenheid foar keunst en wittenskip. It is it ieningeienige museum op de wrâld mei in autentyk gebou en ynterieur út de achttjinde ieu.
 
{{wurk}}
== Skiednis ==
It museum is neamd nei [[Pieter Teyler van der Hulst]] ([[1702]]-[[1778]]), in rike Haarlimse lekken- en sidefabrikant en [[bankier]]. As oanhinger fan de [[VerlichtingFerlichting (stromingstreaming)|VerlichtingFerlichting]] hadhie Pieter Teyler grotegrutte belangstelling voorfoar kunstkeunst en wetenschapwittenskip. BijBy [[testament (akte)|testament]]testamint liet hijhy zijnsyn collectiekolleksje en vermogenfermogen nanei aanoan [[Teylers Stichting]], diedy't onderûnder meermear deit bevorderingstypjen vanfen [[kunstkeunst]] en [[wetenschapwittenskip]] totas doel hadhie.
 
== Kolleksje ==
Te besichtigjen binne natuerkundige instrumentenynstruminten lykas de [[grutegrutte elektrisearmasine]] út de [[18e ieu]], [[fossielfossyl|fossilen]]en (wêrûnder ien fan ''[[Archaeopteryx (dierbist)|Archaeopteryx]]''), skilderijen, tekeningen, munten en peinjes. It museum herbergtherberget ek in bysûndere kolleksje tekeningen en printen, mei dêryn ûnder mear 25 origineleorizjinele tekeningen vanfan [[Michelangelo Buonarroti]] metmei bijvoorbeeldbygelyks voorstudiesfoarstúdzjes voorfoar de [[plafondschilderingplafondskildering]]en fan de [[SixtijnseSikstynske Kapel]] yn it [[VaticaanstadFatikaanstêd|VaticaanFatikaan]] yn [[Rome (stêd)|Rome]]. It museum hat ek wurken fan [[Rembrandt fan Rijn|Rembrandt]], [[Rafaël Santi|Rafaël]], [[Hendrick Goltzius|Goltzius]] en [[Claude Lorrain]]. Jierliks komme der sa'n 100.000 besikers.
 
Teylers Museum is ien fan de hûnderten Haarlimske ryksmonuminten.
 
<gallery>
Ofbyld:Wetenschap en Kunst door Faam bekroond Beeld op Teylersmuseum.jpg|BeeldengroepByldengroep op Teylers Museum: ''WetenschapWittenskiap en KunstKeunst doortroch Faam bekroondbekroand'', werkwurk vanfan beeldhouwerbyldhouwer [[Bart van Hove (beeldhouwer)|Bart van Hove]]
Ofbyld:Entree Teylers Museum.jpg|EntreeYntree Teylers Museum
Ofbyld:Eerste Schilderijenzaal Teylers Museum (1838).jpg|Earste SkilderijenzaalSkilderijenseal (1838)
Ofbyld:Tweede Fossielenzaal Teylers Museum (1885).jpg|Twadde Fossilenseal (1885)
Ofbyld:Wybrand Hendriks, De Ovale Zaal van Teylers Museum, c. 1800-1820..jpg|''De Ovale Seal fan Teylers Museum'', c.± 1800-1820. Skilderij fan Wybrand Hendriks. Op it skilderij is de [[grutte elektrisearmasine]] fan [[Martinus van Marum]] grut ôfbylde.
Ofbyld:Viervant, Design for the Oval Room.jpg|[[Leendert Viervant]], ûntwerp foar de Ovale Seal fan Teylers Museum
Ofbyld:View of top of Oval Room from Teylers fundatiehuis Damstraat.jpg|De stjerrewacht fan Teylers Museum, sjoen út it Fundaasjehûs wei
Rigel 27:
* ''De Teylers Museum Gids''. Spesjale ôflevering fan ''De Gids'', jrg. 161, nr. 11/12, novimber / desimber 1998.
* ''Teyler 1778-1978. Stúdzjes en bydragen oer Teylers Stichting nei oanlieding fan it twadde ieufeest'' (Haarlim / Antwerpen 1978).
* P. Bouman en P. Broers, 'Teylers ‘Boek- en Konstzael’. De bouskiednis fan it âldste museum fan NederlandNederlân (De Haach 1988).
* W.W. Mijnhardt, ''Tot Heil van ’t Menschdom. Culturele genootschappen in Nederland 1750-1815'' (Amsterdam 1988).
* M. Scharloo (red.), ''Teylers Museum, een reis door de tijd'' (Haarlim 2010).
Rigel 34:
* [http://www.teylersmuseum.eu/ Webside fan Teylers Museum]
** [http://www.teylersmuseum.eu/teylersuniversum/index.php?m=narratio&lang=nl&ls=1 Teylers Museum 1778-1825] Oer de begjinperioade fan Teylers Museum
** [http://www.teylersmuseum.eu/teylersuniversum/index.php?m=docu&id=5&nvlng=nl Skiednis fan Teylers Museum] Manuskript fan Martinus van Marum, earste direkteur fan Teylers Museum, skreaun sirka± 1823-1833
** [http://teylers.adlibhosting.com/internetserver/ Teylers kolleksje online]
* {{en}}[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5634/ Teylers Museum] op websidewebsite [[UNESCO]]
}}
{{Commonscat|Teylers Museum}}
Opfrege fan "https://fy.wikipedia.org/wiki/Teylers_Museum"