Hynstekrêft: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Nije Side: {{wurk}} right|thumb|Een [[paardentram in Stockholm, Zweden]] De '''paardenkracht''' (Nederlands symbool '''pk''' en va...
 
wurk bliuwt der
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Enspand hastsparvagn, museivagn fran 1877.JPG|right|thumb|Een [[paardentram]] in [[Stockholm]], [[Zweden]]]]
De '''paardenkrachthystekrêft''' (Nederlands'hk', Nederlânsk symboolsymboal '''pk''', enek vaakmeast zoyn uitgesprokenFryslân) is eenin oudeâlde [[NatuurkundigeNatuerkundige eenheidienheid|eenheidienheid]] vanfan [[vermogenfermogen (natuurkundenatuerkunde)|arbeidsvermogenarbeidsfermogen]], waarvandêr't it hetgebrûk gebruikfan sindssûnt [[1978]] - bijby de invoeringynfiering vanfan hetit [[SI-stelsel]] - wettelijkwetlik nietnet meermear istastien toegestaanis. HetIt waswie heti arbeidsvermogenarbeidsfermogen dat eenin gemiddeldtrochsneed [[paard (dier)|paardhynder]] langduriglange kontiid leverenleverje — bijvoorbeeld voor het aandrijven van een [[rosmolen]]koe. De naamoantsjutting ''paardenkrachthynstekrêft'' is verwarrendbetizend, want hetit is nietnet eenin eenheidienheid vanfan [[krachtkrêft]] maarmar vanfan [[motorvermogenmotorfermogen|vermogenfermogen]]. De EngelseIngelske naamnamme ''horsepower'' (symboolsymboal '''HP''') heeftjout diedy verwarringbetizing nietnet.
 
De hynstekrêft hat gjin ynternasjonaal oerienkaam symboal.
De paardenkracht heeft, in tegenstelling tot andere eenheden, geen internationaal overeengekomen symbool.
 
== DefinitieDefinysje ==
[[Ofbyld:Werner 1904 Advertisement.jpg|thumb|right|200px|Rond de eeuwwisseling van de 19e en de 20e eeuw werd in advertenties de cilinderinhoud van voertuigen niet vermeld, alleen het motorvermogen was belangrijk]]
 
=== ''English horsepower'' ===
De SchotseSkotske uitvinderútfiner [[James Watt]] definieerde de paardenkracht rondom [[1770]] alshinne as ''33000 foot-pounds per minute''. Dit is het vermogen van een trekpaard om 150 kilogram in een minuut 30 meter op te hijsen. DusDat
 
:<math>1 pk = \frac{mgh}{t} = \frac{150 * 9,81 * 30}{60} = 736 \!</math> [[watt (eenheid)|watt]]