Karl Weyprecht: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Nije Side: {{wurk}} thumb|Karl Weyprecht [[Ofbyld:Wiener-Extrablatt-1874.jpg|thumb|Foarside fan de "Illustriertes Wiener Extrablatt" fan 25 septimber 1874 mei links ...
 
dien
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Karl Weyprecht.jpg|thumb|Karl Weyprecht]]
[[Ofbyld:Wiener-Extrablatt-1874.jpg|thumb|Foarside fan de "Illustriertes Wiener Extrablatt" fan 25 septimber 1874 mei links [[Julius von Payer]] en rjochts Karl Weyprecht; it opskrift seit: "De lieders fan de Noardpoal-ekspedysje"]]
'''Karl Weyprecht''' (as '''Carl Weyprecht''') ([[Bad König]], [[8 septimber]] [[1838]] (of yn [[Michelstadt]], [[Dútslân]]) - Michelstadt, [[31 maart]] [[1881]]) waswie eenin [[Dútslân|Dútsk]]/Eastenryksk-Hongaarsk [[Noardpoal|poalûndersiker]] diedy't diende inyn de [[Eastenryk-Hongarije|Eastenryksk-Hongaarske]] [[Marine (striidmacht)|marine]] tsjinne. HijHy werdwaard beroemdferneamd doorfanwege zijnsyn poolreizenpoalreizen en alsas voorvechterfoarfjochter vanfan internationaleit samenwerkingynternasjonaal inmeielkoar op arbeidzjen yn hetit wetenschappelijkwittenskiplik onderzoekûndersyk naarnei de poalen.
 
In 1856 tradkaam hijer inyn diensttsjinst as kadet hijby de Eastenryksk-Hongaarske marine (''Kriegsmarine'') als kadet. HijHy diendetsjinne tijdensyn de oorlogoarloch tussentusken OostenrijkEastenryk en Sardynje. TussenTusken 1860 en 1862 diendesiet hijer op hetit [[fregat]] ''Radetzky'' onderûnder commandokommando vanfan admiraal [[Wilhelm von Tegetthoff|Tegetthoff]]. Tuskenen tusken 1863 en 1865 was hijwie eener officieroffisier op hetit trainingschiptrainingskip ''Hussar''.
 
Op 23 julijuly 1865 maaktemoete hij kennis meter de Dútse [[geograaf]] [[August Petermann]] tijdensby eenin bijeenkomstgearkomst vanfan de "Geographic Society" yn [[Frankfurt am Main|Frankfurt]]. [[Julius von Payer]] moete er 1870 en ondernamûndernaam metmei hemhim eenin expeditieekspedysje naarnei [[Nova Zembla]] inyn 1871. Op 18 februarifebrewaris 1872 verwierfkrige Weyprecht de OostenrijksEastenryksk-HongaarseHongaarske nationaliteitnasjonaliteit.
 
SamenTegearre metmei Von Payer leiddelate hijer tussentusken 1872 en 1874 de [[OostenrijksEastenryksk-HongaarseHongaarske NoordpoolexpeditieNoardpoalekspedysje]] waarindy't [[Frâns Joazeflân]] yn de [[Noardlike Iissee]] werdfannijs ontdektûntduts. It ekspedysjeskip, de ''Admiral Tegetthoff'' kaam fêst te sitten yn it pakiis en waard ferlitten. MetMei [[slide]]n begafsette de expeditieekspedyske zichôf verdernei noordwaartsit noarden en bereikteberikte openiepen waterwetter. MetMei botenboaten werdgie it fierder en waard vervolgensdêrnei de [[Swarte Kaap]] op Nova Zembla bereiktberikt, waardêr't menjin uiteindelijkúteinlik doortroch de Russyske [[skoener]] "Nikolaj", onderûnder commandobewâld vanfan kapiteinkaptein [[Feodor Veronin]], werdoppikt opgepiktwaarden. HijHy brachtbrocht de groep naarnei [[Vardø (plak)|Vardø]] inyn [[Noarwegen]] alwaaren mendêrwei metgie eenit postbootmei naarde hetpostboat zuidennei reisdeit suden en uiteindelijkoer lân úteinlik nei [[Wenen]] bereikte.
 
Op 18 septemberseptimber 1875 sprakspriek Weyprecht de 48e "Gearkomst fan Dútse Wittenskippers en Natuerkundigen" ta yn [[Graz]]. HijHy rapporteerdedie overferslach oer de basisprincipesbasisprinsipes vanfan poolonderzoekpoalûndersyk en suggereerdesuggerearre hetit instellenstiftsjen vanfan permanentefêste [[poalstasjon]]s. VolgensNeffens Weyprecht waswie hetit belangrijkfan belang om viamei eenin netwerknetwurk vanfan dergelijkesokke stationsstasjons regelmatigegereldwei metingenmjittingen vanfan weerwaar- en ijsomstandighedeniisomstannichheden te verzamelengarjen op identiekeien wijzeen deselde wize. InYn 1879 presenteerdepresentearre hijer dezedy ideeën, samentegearre metmei diedy vanfan [[Georg von Neumayer]], op hetit 2e InternationaleYnternasjonale CongresKongres vanfan Meteorologen inyn [[Rome (stêd)|Rome]].
 
Karl Weyprecht stoar oan [[tuberkuloaze]] yn 1881.
 
== Bibliografy ==
* {{aut|Karl Weyprecht}}, ''Die Metamorphosen des Polareises. Österr.-Ung. Arktische Expedition 1872-1874''
* {{aut|Julius von Payer}}, ''New Lands within the Arctic Circle'' (1876)
* [http://www.poeschek.at Andreas Pöschek]: ''Geheimnis Nordpol. Die Österreichisch-Ungarische Nordpolexpedition 1872-1874''. - Wenen: 1999 ([http://www.poeschek.at/de/research/index.php download as PDF])
* {{aut|Ursula Rack}}, ''Sozialhistorische Studie zur Polarforschung anhand von deutschen und österreich-ungarischen Polarexpeditionen zwischen 1868-1939'' (Wenen 2009).
 
[[Kategory:PoolonderzoekerPoalûndersiker]]
[[Kategory:Dútsk ûntdekkingsreizger]]
[[Kategory:Frâns Joazeflân]]
 
[[bg:Карл Вайпрехт]]