Josef Mengele: ferskil tusken ferzjes

'''Josef Mengele''' (([[Günzburg (stêd)|Günzburg]], [[16 maart]] [[1911]] – [[Bertioga]] ([[Brazylj]]), [[7 febrewaris]] [[1979]]) wie dokter yn [[konsintraasjekamp]] [[Auschwitz]], hy wurdt ek wol 'Ingel fan de dea' neamd. Mengele moast yn 1940 nei de ''Wehrmacht''. Hy melde him yn augustus 1940 frijwillich by de [[Waffen-SS]]. Hy begûn as bataljonsdokter, mar rekke slim ferwûne oan it eastfront. Om syn sûnens koe er net werom nei it front en waard dokter yn konsintraasjekamp [[Auschwitz]] op [[30 maaie]] [[1943]] as SS-Hauptsturmführer (kapitein).

Hy beslute dêr wa't libje mocht en wa't fuort dea moast. Hy is meast bekendferneamd om syn ferskriklike medyske eksperiminten. Dy eksperiminten dy er benammen mei twillingen,. hyHy sette se yn in kâlde keamer dêr't se bliuwe moasten oant se dea gongen, yn fakuümkeamers, amputearje fanamputearre dielen fan de lea en organen (meast sûnder ferdôving) en teste nije behannelings en genêsmiddels. Hy hat ek ris in twilling oan inoar nuddele omdat er witte woe oft er ek in [[siameeske twilling]] meitsje koe. Hy besocht mei blauwe floeistof om fan donkere eagen blauwe eagen te meitsjen. Syn eksperiminten mislearren faak en dat hie faak de dea fan syn 'testobjekten' ta gefolch.

Nei de kriich bleau er fjouwer jier ferskûle op in boerepleats yn [[Beieren]]. Hy naaide yn 1949 út nei [[Súd-Amearika]] fiaoer [[Itaalje]]. Hy wenne tusken 1949 en 1959 yn [[Buenos Aires]] yn [[Argentynje]], mei finansjele stipe fan syn famylje. Yn 1954 gong er by de frou wei. Yn 1956 wie er op fakânsje yn [[Switserlân]] mei de widdo fan syn broer, syn soan en neef. Hy frege in Dútske pas oan ûnder syn eigen namme - dy't er ek krige. Hy troude wer yn 1958 yn [[Montevideo]], [[Urûguay]], mei syn skoansuster.

Op [[3 augustus]] [[1958]] die de skriuwer [[Ernst Schnabel]], dy't oer [[Anne Frank]] skreaun hie, oanjefte tsjin Mengele. Yn febrewarisFebrewaris 1959 waard in arrestaasjebefel makke. Mengele teach nei Paraguay en waard Paraguaansk steatsboarger. Doe't de [[MOSSAD]] yn de simmer fan 1960 [[Adolf Eichmann]] út Paraguay meinommen hie, gong Mengele nei [[Brazylje]]. Mengele stoar yn 1979 ûnder it swimmen oan in hertynfarkt of in beroerte. Hy is mei de namme 'Wolfgang Gerhard' te hôf brocht. Syn dea waard net kundich makke. Earst yn 1985 waard syn lichem opgroeven. Yn 1992 waard DNA fan it opgroeven lichem ûndersocht mei famylje dy't noch libben, en waard fêststeld dat it yndie Josef Mengele wie.

* [http://www.josef-mengele.de Biografy troch Sven Keller (fergelykjende literatuer), ynkl.mei korreksjes op oare ynternetbiografyen]