Madrid: ferskil tusken ferzjes

Troch de sintrale lizzing fan de stêd, de skiednis, politike en finansjele funksjes wurdt Madrid beskôge as de wichtichste stêd fan it [[Ibearysk Skiereilân]]. De stêd hat in ynwennertal fan 3.228.359 en mei de stêdekloft derom himmehinne wenje der mear as 6 miljoen minsken. De ynwenners fan de stêd wurde yn it Spaansk “Madrileños” neamd. Nettsjinsteande it feit dat de stêd as in wrâldstêd sjoen wurde kin, meien in tige drok ferkearsnet hat, hawwe de measte wiken fan de stêd harren oarspronklike sfear diels behâlde kind.

Wichtige nijsgjirrichheden yn Madrid binne it [[Keninklik Paleis fan Madrid|Palacio Real]], oftewol it keninklik Paleis, it [[Parque del Buen Retiro|Retiropark]], it archeologischargeologisch museum, en trije ynternasjonalynternasjonaal ferneamde befaamde kunstmuseakeunstmusea: it [[Museo del Prado]], it [[Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía]] en it [[Museo Thyssen-Bornemisza]]. De hjoeddeiske boargemaster fan de stêd is Alberto Ruiz Gallardón fan de politike partij [[Partido Popular (Spanje)|Partido Popular]].

Madrid waard foar it earst yn de skiednis neamd yn [[939]] doe't [[Ramiro II]], kening fan Leon, de [[Moaren]] harren wenplak (Marjit) ôfhandich makken. Yn [[1038]] folge it foarfêst ferdriuwen fan de Moaren troch kening [[Alfonso VI]] út de krite. [[Filips II fan Spanje|Filips II]] makke MadritMadrid yn [[1561]] haadstêd fan it Spanje en brocht syn hofhâlding oer út Toledo. Yn de [[Spaanske suksesjeoarloch]] keas de stêd de side fan de [[Bourbons]]. Op [[2 maaie]] [[1808]] kaam de befolking yn opstân tsjin de [[Frankryk|Frânske]] troepen ûnder [[Murat]] en joech dêrmei it sein ta it ferset tsjin de [[Napoleon|Napolitaanske]] oerhearsking. De opstân waard op 3 maaie bluodderich delslein.

Yn de tweintiger jierren fan de [[20e ieu]] waakse it ynwennertal fan Madrid boppe de 1 miljoen minsken. Mânske stêdsútwreiding wie noadich wêrtrochsadat eardere doarpen as Carabanchel, Chamartín de la Rosa, Fuencarral en Vicálvaro oan de stêd 'fêstboud' kamen te sitten. Ek waard der in grut tal nij wiken konstruearre. Tagelyk waard de ferkearslachieder Gran Vía iepene, dy't it ferkear yn de binnenstêd ûnlêsteûntlêste moast en ek waard de [[metro fan Madrid]] oanlein. Under de [[Spaanske Boargeroarloch]] waard de stêd swier bombardearre en besketten troch de troepen fan [[Francisco Franco|Franco]].

Op [[11 maart]] [[2004]] waard Madrid troch in terroristyske oanslach troffenrekke. Dy dei ûntploften ferskillende treinbommen yn de moarnespitsmoarnsspits. Mear as 190 minsken kamen by dy oanslach om it libben en 1700 rekken dêrby ferwûnferwûne.

* [[Museo Thyssen-Bornemisza]] (in mingde privee kolleksjepriveekolleksje)

Yn de omjouwingomkriten fan Madrid binne in oantal oantreklike lytsere stêden te finen dy't de muoite fan in besite wurdich binne, lykas: [[Ávila (stêd)|Ávila]], [[Alcalá de Henares]], [[Toledo (Spanje)|Toledo]], [[Aranjuez]] en [[Segovia (stêd)|Segovia]].

De stêd hat ek twa bekende basketbalteams, in motorsirkwy en in Formule 1 sirkwy. Tichtby Madrid kin yn de winter ek skyd wurde, yn de bergen fan de “Sierra de Guadarrama”, dêr't de bekende skioardenski-oarden Valdesqui en Navacerrada lizze.