Yndustriële Revolúsje: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Rigel 11:
 
== Sosjale konsekwinsjes ==
Mei de [[yndustrialisaasje]] moasten der fabriken boud wurde foar de massaproduksje. De arbeiders teagen nei de kriten dêr't dy fabriken stiene. In proses fan snelle [[urbanisaasje]] kaam opgong fan foarhinne lytse doarpkes en stedsjes. Dy fabriken fersmoargen tige, en dat wie net sûn foar de minsken yn de neiste omkriten fan it fabryk. FoarDe steammasines bliezen tsjokke reekwolken de Yndustriëlehiele Revolúsjestêd wietroch deren ekferverijen alwettere bernearbeid,harren marôffal meifuort op de groeienderivier befolkingút. enLykwols ûnderrjochtstreamden waardminsken fan it betterplattelân faak fanneed massaal derhinne foar sichtberwurk. OanIn 'enije ein[[sosjale fanklasse]] ûntstie: de arbeiders, oftewol it yndustriële [[19e ieuproletariaat]]. waardenDe derarbeiders rûnommoasten yn West-Jeropaoerbefolke wetten[[krottewyk|Krottewiken]] yntsjinnewenje tsjindêr't desy bernearbeid.slim Ynbehûze deseldewienen ieumei kaam itamper [[sosjalismesanitêr]]. fanDe 'elibbensferwachting wie trochstrings leech, en de [[bernestjerte]] grûnheech.
 
Foar de Yndustriële Revolúsje wie der ek al [[berne-arbeid]], mar mei de groeiende befolking en ûnderrjocht waard it better sichtber. Oan 'e ein fan de [[19e ieu]] waarden der rûnom yn West-Jeropa wetten yntsjinne tsjin de bernearbeid. Yn deselde ieu kaam it [[sosjalisme]] fan 'e grûn.
Neffens [[Karl Marx]] wie it yndustrieel proletariaat de drager fan de sosjalistyske beweging. <ref>''De miskende taaiheid fan it Frysk'', Bertus Mulder, side 66 ISBN 978-90-330-0611-1</ref> Yn Fryslân wie yn dy tiid amper yndustry, mar de sosjalistyske politikussen [[Ferdinand Domela Nieuwenhuis]] en [[Pieter Jelles Troelstra]] hienen harren grutste oanhing yn de provinsje [[Fryslân]].
 
De minne arbeidsomstannichheden fan de arbeidersklasse ûnder de yndustrialisaasje wurdt ek wol de [[sosjale kwestje]] neamd. Yn de rin fan de ieu soenen de [[arbeider]]s in politeke beweging foarme om harren omstannigens te ferberterjen. Neffens [[Karl Marx]] wie it yndustrieel proletariaat de drager fan de sosjalistyske beweging. <ref>''De miskende taaiheid fan it Frysk'', Bertus Mulder, side 66 ISBN 978-90-330-0611-1</ref> Yn Fryslân wie yn dy tiid amper yndustry, mar de sosjalistyske politikussen [[Ferdinand Domela Nieuwenhuis]] en [[Pieter Jelles Troelstra]] hienen harren grutste oanhing yn de provinsje [[Fryslân]].
 
== Ferwizing nei boarne ==