Antiochje: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L The file Image:AntiochK_Ortodox.jpg has been removed, as it has been deleted by commons:User:Mys 721tx: ''Per commons:Commons:Deletion requests/File:Antioch EskiVilla.jpg: no proof for {{own work}}''. ''[[m:User:CommonsDelinker|Trans...
L stikje red., mar net dien..
Rigel 1:
[[Ofbyld:Antioch Saint Pierre Church Front.JPG|thumb|''Sint Pitertsjerke yn Antiochje'']]
 
'''Antiochje''' ([[Turks]]: ''Antakya''; [[Gryksk]]: ''Αντιόχεια η επί Δάφνη, Αντιόχεια η επί Ορόντου of Αντιόχεια η Μεγάλη''; [[Latyn]]: ''Antiochia ad Orontem''; of ''Antiochia dei Siri''), is de [[haadstêd]] fan de [[Turkije|Turkse]] provinsje [[Hatay (provinsje)|Hatay]]. It leit by de [[Middellânske See]] ten noarden fanbenoarden [[Libanon]] en ten westenwestlik fan [[Syrje]]. De stêd hat ± 150.000 ynwenners. De fiertaal yn Antiochje is meast [[Turksk]].
 
== Skiedis ==
Antiochje wie yn de Aldheid de haadstêd fan it [[Seleusiden|Seleusidyske Ryk]] en letter fan de [[Romeinske Ryk|Romeinske]] provinsje [[SyrjeSyria]].
 
Antiochje waard yn [[300 f.Kr.]] troch [[Seleucus I Nikator]] (ien fan de generaals fan [[Aleksander de Grutte]]) stifte oan de rivier [[Orontes]] en al gau ta haadstêd ferklearre. DitDat betsjutte in ferskowing fan it machtssintrum fan [[Babylon (Babel)|Babylon]] yn [[Mesopotaamje]] nei Syrje. Seleucus en syn opfolgers stiften op oare plakken noch oare stêden mei de namme Antiochje.
 
Al gau groeide de stêd út ta grutte [[metropoal (stêd)|metropoal]], mei troch de soad hannelswegen út [[Aazje]] wei dy't hjir gearkeamen en de grutte haven yn it oanbuorjende [[Seleukopolis|Seleukia]]. Se waard ien fan de wichtichsste [[hellenisme|hellenistysske]] kultuersintra en kaam op it twadde plak nei [[Aleksandrje]] yn [[Ptolemaeysk Egypte|Egypte]]. De stêd wie lange tiid ien fan de westlike einpunten fan de [[siderûte]].
Ek yn de [[Romeinske Ryk|Romeinske]] perioadetiid bleau it ien fan de grutste stêden fan it ryk. Meardere [[keizer]]s ferfraaiden Antiochje mei grutte [[timpel]]s en oare iepenbiere gebouwen.
 
De stadstêd spile in wichtige rol yn de ûntwikkeling fan it iere [[kristendom]] en wurdt mearderemear kearenas ien kear neamd yn it boek [[Hannelingen fan de Apostels]]. Neffens de oerlevering wie de [[Grot fan Sint Petrus]] it plak dêr't de apostels [[Paulus (apostel)|Paulus]] en [[Barnabas]] gear kamengearkamen. It [[Gryksk-otterdoks patriargaat fan Antiochje|Patriargaat fan Antiochie]] wie de setelsit fan ien fan de fiif kristlike [[Patriarchaat (tsjerke)|Patriargaten]] binnenyn it Romeinske Ryk.
 
De stêd rekke yn ferfal nei de [[Romeins-Perzyske oarloggen|Perzyske ynvaazje]] yn [[540]] en de ferovering troch it islamityske [[Arabyske ryk]] yn [[636]]. De grutste oarsaak wie, neist de iderkear wer plonderings en ferwoastings, de ferskowing fan de hannelsrûtes dy't faak oer [[Konstantinopel]] gienen neidat dit de haadstêd waard fan it East-Romeinske Ryk.