Maria Montessori: ferskil tusken ferzjes

'''Maria Montessori''' ([[31 augustus]] [[1870]] – [[6 maaie]] [[1952]]) is betinker fan de [[Montessori metoade]], in onderwiisûnderwiis fernijings metoade.

Maria Montessori is nei har skoaltiidskoalletiid begunbegûn oan in stúdzje as [[yngenieur]], letter kiest se foar medisinen. seSe is dermei ien fan de earste frouwelike medisynstudinten fan [[Itaalje]] en yn [[1896]] is se de earste frouwelikefrouwlike arts.

Yn augustus [[1896]], ienin moanne nei har ôfstudearjen wurdt Maria Montessori útkeazen om Itaalje te fertsjintwurgjenfertsjintwurdigjen op in internasjonaalynternasjonaal frouwekongres yn [[Berlyn]]. Har taspraktaspraak ynop it kongres wurdt seartige entousiastentûsjast ûntfongûntfongen. Yn novimber [[1896]] komt se yn it Santo Spirito sikehûs yn [[Rome]]. Se komt derdêr yn kontakt mei sageneamdesaneamde ‘idioate’ bern. Se ûntdekt dat dizze bern hielendal net idioat binne. Mar se hawwe totaal gjin boartersguod of learmiddels om sichhar te ûntwikkeljen. Se ferdjiptferdjippet sichhar yn de [[psychology]] en de [[pedagogy]] en ûntwikkelt, ynspireare troch it wurk fan de dokters [[Itard]] en [[Segui]], sintuigeliksintúglik ûntwikkelingsmateriaal.

== De direktrise. ==

Yn 1898 wurdt Maria Montessori direktrise fan in ynstitút watdat neienije learkreftenlearkrêften opliedt foar geastelik ge-handikapte bern. Twa jier letter wurdt sy learkrêft oan it Regio Instituto Superiore Femminile di Magistero, in hege skoalle foar frouwen yn Rome. Yn [[1904]] wurdt Maria Montessori beneamtbeneamd ta heech learaarheechlearaar yn de [[antropology]] oan de [[universiteit fan Rome]], in learstoel dy't sy bekleitbeklaait oantoan't [[1916]]. Tagelyk skriuwt sy sichhar yn as studint pedagogyk.

== De flecht. ==

Yn [[1907]] krijt se de mooglikheid om har ideenideeën yn de praktyk te bringen in de earmoedige wyk San Lorenzo yn Rome. HjirDêr stichtstichtet sy har Case Dei Bambini, de berne tehûzenbernetehûzen, wat it begjin fan de triomftochten betekentbetsjut foar it Montessori onderwiis-ûnderwiis. Yn [[1915]] besiket Mario Montessori De [[Feriene Steaten]]. Foar de [[wrâldtentoanstelling]] yn [[San Francisco]] wurdt in klaslokaal ynrjochtenynrjochte mei in glêzen muorre. DerefterDêr efter kinne taskôgers mei eigen eagen sjen hoe't 21 bern oan de slach geangeane mei de metoade fan Maria Montessori. It makke grutte yndruk byop de minsken.

Yn 1916 gietset se wenjehar ta wenjen yn [[BarcelonaBarselona]], werdêr't se bliuwde oantoan't [[1936]] bliuwe soe. Yn de tuskentiid ishat sse eekek nog twa jier yn Itaalje west. Yn [[1934]] ferlit Maria Montessori Itaalje, [[Mussolinie]] wol mear te seizensizzen ha oaroer skoalsystemenlessystemen. Hy wol bygelyks skoal skoalle-unifoarmen. DitDat is foar Maria Montessori net te akseptearenakseptabel. Fan de ieniene op oare dei hâldt it Montessori ûnderwiis yn Itaalje op te bestean. Maria Montessori giet werom nei Barcelona. Mar yn 1936 moat se derdêr ek wer wei troch de [[Spaanske burgersoarloch]]. FanutSe giet fan [[spanjeSpanje]] giet se nei [[Ingelân]]. HjirDêr wurdt it Fiifde internasjonaalYnternasjonaal Montessori kongres hâlden. HjirSy praat sydêr foar it earst oer it foartsetfourtset ûnderwiis en lansearetlansearret it [[erdkinder- plan]]. Yn it seldedatselde jier festichtnoch, fêstiget sy sich noghar yn [[Nederlân]]. Yn Nederlân stiet ek it haatkertierhaadkertier fan de montessoribewegingMontessoribeweging. Yn [[Laren]] wurdt in montessorikskoalleMontessoriskoalle iepene. Maria Montessori wie fan doel om hjirdêr fiif moannenmoanne yn it jier les te jaan. Yn oktober [[1939]] ferlit sy Nederlân mei har soan Mario. Se geangeane nei [[Yndia]]. Yn Yndia jout se in grut oantaltal lêzingenlêzings, organiseareorganisearre troch de teosofyske beweging. Ek jout sy montessorikursussen oer de Montessori metoade.

Troch it útbrekken fan de [[Twadde Wrâldoarloch]] wurdt it in lange reis fan wol 6 jier. Yn [[1946]] keart se werom nei Nederlân. Fjouwer jier letter wurdt se beneamtbeneamd ta [[offisier yn de orde fan oranje Nassau]]. Ek krijt se in [[earedoktoraat]] fanoan de [[Frije Universiteit|frije universiteit fan Amsterdam]]. Op 6 meiemaaie stjertkomt se te ferstjerren, in pear moanne foar har 82e ferjierdeijierdei.

Maria Montessori leit begroeven yn [[noardwykNoardwyk]].