Benediktinen: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
oan wurke
wurkleas
Rigel 1:
{{wurk}}
[[Ofbyld:Sankt Benedikt.JPG|thumb|De Hillge Benediktus]]
 
De oarder fan de '''benediktinen''' en '''benediktinessen''' ([[Latyn]]: ''Ordo Sancti Benedicti''), ôfkoarten as '''OSB''', is in [[kleasteroarder]] dy't de regel fan Sint-[[Benediktus fan Nursia|Benediktus]] (480 - 547 n. Kr.) folget. Wrâldwiid binne der mear as 8000 benediktinen en 17.000 benediktinessen.
 
In dei bestiet by de benediktinen út [[kontemplaasje]] en arbeidzje (''ora et labora'') en draait om it mienskiplik fierde en op te dragen [[Mis]]offer en de ferskillende mei-elkoar deistige gebeden ([[offisy]]: de [[Lauden]], [[PriemPrym (gebed)|Primen]], [[Terts (gebed)|Terts]], [[Sekst (gebed)|Sext]], [[None (gebed)|None]], [[Fespers]] en [[Kompleten]]. Ornaris wurdt ek de de [[Metten (gebed)|Figily]] of nachtweke ta it offisy rekkene.
 
== Skiednis ==
De kleasters dy't de regel fan Sint Benediktus neifolgen, wienen yn it earstoan autonoom en hienen gjin tafersjoch fan bûtenôf. In klofttal gienen fan de 10e ieu ôf byelkoar yn in [[kleasteroarder]]s as [[Kongregaasje (Benediktinen)|kongregaasje]]s. Paus [[BenedictusBenediktus XII]] skreau yn [[1336]] yn in '' Summa magistri'' foar dat alle benediktine-abdijen harren gearfoegegearfoegje moasten yn provinsjes en folgede lieding fan provinsjale [[kapittel]]s. Fanfolgje moasten. dêrútDêrút ûntstiene nije kongregaasjes. It [[Konsily fan Konstanz]] (1414-1418) ferplichte de benediktinen harren organisaasje op deselde wize yn te rjochtenrjochtsjen as de [[SistersynjersSistersjenzers|SistersynskeSistersjenske oardeoarder]].
 
De Oarder fan de Benediktinen (''Confoederatio Benedictina'') is feitlik in federatiefederaasje vanfan congregatieskongregaasjes en zelfstandigeselstannige kloosterskleasters. IedereIltse congregatiekongregaasje is op zijnsyn beurt weerwer eenin federatiefederaasje, vaakdy't uitgaandfaak vanútgiet eenfan historischin histoarysk belangrijkwichtich kloosterkleaster dat voorfoar andereoare aangeslotenoansletten kloosterskleaster eenin soortsoarte moederkloosterfan vormtmemmekleaster is. ErDer zijnbinne ruimgoed twintigtweintich benedictijnsebenediktynske congregatieskongregaasjes. DezeDy congregatieskongrgaasjes moetenmoatte nietoars verwardnet wordentrochinoar methelle wurde mei [[congregatieKongregaasje (kloostergemeenschapkleastermienskip)|congregatieskongregaasjes]] inyn kerkrechtelijketsjerkrjochtterlike zin (monastieke gemeenschappen die niet tot de [[kloosterorde]]n in engere zin horen)sin.
 
== Ut de regel fan Benediktus ==
De Italjaanske [[Heremiet (monnik)Heremyt|kluizenaarkluzener]] [[Benediktus fan Nursia]] krige in protte neifolgers. Yn 529 stelde hy foar harren in [[kleasterregel]] op. Sûnt de [[Karolingen|Karolingysk]]e perioade (8e-9e ieu) waard de [[Regula Benedicti|regel fan Benediktus]] by hieltyd mear [[abdij]]en tapastbrûkt.
* It [[7 (getal)|getal sân]] is hillich (sjoch ek [[Psalmen|Psalm]] 118,164). DaaromDêrom gaanbidde monnikende zevenmaalmuontsen persânris dagdeis bidden inyn de kerktsjerke. OokEk ’s nachts staankomme zehja op,fan't bêd ôf om onzede SchepperSkepper te lovenloovjen (Regel fan Benedictus, haadstik 16).
* Fanôf PeasenPeaske oant 1 oktober sille muontsen arbeidzje fan 7 oant 10 oere (Regel, haadst. 48).
* It kleaster moat, at it kin, opsa dy wize ynrjochtenynrjochte wurde dat al wat noadich is oanwêzich is; wetter, in molenmûne, in tún en in bakkerij. Sadwaande hoege de muontsen it kleaster nea út.
 
== Keppeling om utens ==
* [http://www.osb.org/ WebsiteWebside fan de Benediktinen (wrâldwiid)]
* [http://www.monasteria.org/ De Benediktinen yn de Lege Lannen]
* [http://www.intratext.com/X/DUT0023.htm De regel fan Benediktus]