'''Widukind of Wittekind''' ([[743]]-[[807]]) wie lieder fan de [[Saksen]] en de earste ''hertochhartoch'' fan de Saksen diedy't wy by namme kinne. Oarspronklik keazen de Saksen harren hertogenhartogen allinichallinnich as legeroanfierder (de letterlike betsjutting fan it wurd) dy't yn fredestiid wer ôftreedzje moast. Troch syn taktyk fan permaninte opstân koe hy tjientallen jieren oan de macht bliuwe en sa wenden de Saksen ek deroan. HjirmeiDêrmei fergrutte hy ek de invloedinfloed fan syn famylje, dy't letter yn ferskate Saksyske dynastieëndynastyen soenenin fuortkommerol spilen, lykas de [[Ottonen]], [[Welfen]], [[Ascanjers]] en [[Billungen]].
==Tsjinstanner fan Karel de Grutte==
Widukind wie de liedende krêft yn de Saksyske striid foar ûnôfhinklikens en dat it heidendomyn ienstânstân bleaunhâlden fan it heidendom. Neidat [[Karel de Grutte]] yn [[777]] de Saksen ferslein hie, socht hy syn tafluchttaflecht by de [[Denen]]. Yn [[778]] gong Karel nei [[Spanje]] ta en Widukind kaam werom en fûl plonderjend it Rynlân yn wêrdêr't hy in oantâl stêden ynnaam. Tusken 779-781 woedzjewoede der in broederkriichbruorrestriid, omtom't in part fan de SaksiskeSaksyske adelealju oan de kant stie fan de Franken stie. Yn [[782]] socht Widukind op 'e nij syn tafluchttaflecht by de Denen, mar kaam datselde jier werom en organiseardeorganisearre in nije opstân.
===opstân fan de Friezen===
De opstân sloech ek oer nei de [[Friezen]] en de [[Wenden]]. De Saksen ferneatigjen it Frankyske leger en deadzjedeaden twa hege Frankyske funksjonarissen. Karel sette in fjildtocht op poaten en mei in mânsk leger seachteach hy tsjin de Saksen op. By Verden waard Widukind ferslein en 4.500 Saksen waarden deportearre. De Saksen wienen noch net ferslein troch Karel want hja koenen in oar Frankysk leger fersleanferslaan yn de [[slach by Grotenburch]]. Yn [[784]] krige Widukind stipe fan de Friezen dy't him in leger ta stjoerden.
==Fredesferdrach==
Lang om let sletten Karel en Widukind yn [[785]] frede. Karel wist Widukind oer te helje him ta it [[kristendom]] te bekearen en mei Kryst [[785]] waard dizzehy doopt mei Karel as peetheit. Ta eare hjirfandêr fan hâlde de paus in feestmiel. Dizze situaasje hat de Saksyske adel fertuten dien omt de frije boeren neffens Frankysk rjocht lyfeigenen waarden.
Fermoedlik is Widukind ferstoarn yn [[807]] by in slach tjin de [[Swaben]]. Hy sousoe begravebegroeven wêze yn Enger yn Herford (yn it tsjinwurdigetsjintwurdige Noard-Rynlân-Westfalen) mar de monumintale tombe dêr is9e fânieuwsk, útsadat deit lichem 9edat ieudêr enleit it lea is wierskynlikwarskynlik fan in oar is.
==Oer==
Widukind kaam letter yn leginden as in hillige en bouwer fan in protte tsjerken. Foar syn zijn doop sousoe hy op in swart hynder rideriden hawwe en dernei op in witen ien. It swarte hynder is ôfbyldôfbylde op it wapen fan Herford en it wite hynder op 'e flaggen fan Noard-Rynlân-Westfalen, Nedersaksen en TwenteTwinte.
