|
[[Image:As Libius Severus-Ricimer MonogramRIC 2716.jpg|thumb|300px|Ricimers monogram waard slein op 'e kearside fan in munt fan [[Libius Severus]]. Libius wie ien fan de marionetekeizersmarioneten dy't Ricimer ta keizer makke.]]
'''Ricimer''' (? - † [[18 augustus]] [[472]]) wie ''[[magister militum]]'' (boppebefelhawwer) yn [[Itaalje]] fan [[456]] oan't [[472]]. FanwegenOm't syn behearsinch faner it leger beherske wie hyer in skoftlang de machtichste man yn it [[Romeinske Ryk|Westlike ryk]]. HySels koe selser, as [[Germanen|Germaan]], net [[keizer]] wurde, dêrom settemar hy sette de ienneiene nei de oare marionet op 'e troan.
==Generaal==
Ricimer wie fan mingd [[SuebenSuëben|SuebyskeSuëbyske]]-[[Fisigoaten|Fisigoatyske]] ôfkomstkomôf. Hy wie in soan fan in SuebyskeSuëbyske foarst, en fan syn memmeside in lytsbernpakesizzer fan de FisigoatikeFisigoatyske kening [[Wallia]]. Yn it [[Romeinske leger]] dat healwei de [[5e ieu]] hieltyd mear steune op de [[Germanen|Germaanske]] [[fouderati]] makke hy stadich opgong. Likernoch [[455]] wie hy ta generaal klommen fan it leger yn Itaalje.
==MachtsgripMachtgrip==
Nei de dea fan keizer [[Valentinianus]] yn 455 wienen der meardere gadingmakkers foar de troan. Keizer [[Maximus]] koe mar koart regeare en waard dat seldedatselde jier noch opfolge troch keizer [[Avitus]]. As generaal wegerdewegere Ricimer mei Avitus gear te wurkjewurkjen en kaam openlikiepentlik yntsjin opstânhim tjinyn himopstân. Tegearre mei [[Majorianus]], in oare generaal út Itaalje, koenenkoe syer Avitus twinge de haadstêd ta ferlitte yn januarisjannewaris [[456]] te ferlitten.
Yn [[456]] fersloech Ricimer de [[Fandalen|Fandaalske]] float by [[Korsika]],. ditDat foarfal die syn sjterstjer hurd rize. Hy koe keizer [[Avitus]] ferneatigje by Piacenza doe't dy syn macht yn Itaalje werom winne woe en steunestipe Marjorianus yn dy syn stribjestribjen de nije keizer fan Rome tate wurdewurden. Fanwegen syn ôfkomstkomôf kaam hy hjir sels net foar yn oanmerking,; in [[Germanen|Germaan]] yn it purper soe nea troch de Romeinen oanfurdigjeoanfurdige wurde. Mar hy behâlde wol syn ynfloed en bleau as in soart ko-regentregint oan de macht.
Marjorianus wie in kreftiche keizer, dy him ta doel stelle it Romeinske gesach yn [[Galje]] en [[Spanje]] wêrom te bringe, der't dizzedat nei keizer Valentinianus likernoach wieferdwûn ferdwenewie. Yn [[460]] liet hyer lykwols in skandelik ferlies tsjin de Fandalen yn Spanje en ferlear derby ek in grut part fan syn leger. Fanwegen dit foarfal koe Ricimer de macht nei him ta lukke. Doe Majorianus tenei werom kaam liet Ricimer him gefangen sette en op 7 augustus [[461]] fermoardzje.
==Konsolidaasje fan de macht==
Ricimer ferfong Majorianus troch [[Libius Severus]] dy't inkeld as strieman fungeare hat. De macht fan Ricimer lykwols wie net ûnomstreden, want de Eastromeinske keizer wegerje Libius Severus tate erkinnen,. lykasDat wie ek sa foar [[Aegidius]], in generaal fan it Romeinske leger yn Galje. Dy Aegidius woe mei syn leger oplûke tsjin Ricimer, mar kaam safier net. Ricimer koe de [[Fisigoaten|Fisigoatyske-]] en [[Bourgonden|Bourgondyske]] [[foederati]] yn Galje oan him binne, wertroch Aegidius ferhindere waard Itaalje te beriken. In ruil foar dizze stipe stie Ricimer oan de Fisigoaten de sted [[Narbonne]] en omkriten ôf, dy't dermei in ferbining krigen mei de [[Middellânske See]] en joech er de stad [[Lyon]] oan de Bourgonden, dy't dizze stêd ta harren nije haadstêd makken. Mei it folk fan de Bourgonden hie Ricimer in hechte bân; sa wie er troud mei de suster fan [[Gundiok]], de kening fan de Bourgonden. Op dizze wize koe Ricimer syn macht konsolidearje. Libius Severus bleau syn marionet oan't [[465]], doe't Ricimer him deameitsje liet (mooglik troch fergiftiging). Tenei regearre er sels, sûnder keizer.
Aegidius woe gauris mei syn leger op trekke tsjin Ricimer, mar kaam net safier. Ricimer koe de [[Fisigoaten|Fisigoatyske-]] en [[Bourgonden|Bourgondyske]] [[foederati]] yn Galje oan him binne, wertroch Aegidius ferhynderd waard Itaalje ta berieken. In ruil foar dizze steun stie hy oan de Fisigoaten de sted [[Narbonne]] en omkriten ôf, dy't dermei in ferbining krigen me de [[Middellânske See]] en joech hy de stad [[Lyon ]] fuort oan de Bourgonden, dy't dizze stêd ta harren nije haadstêd makke. Mei it folk fan de Bourgonden hie Ricimer in hechte bân, sa wie hy trouwd mei de suster fan [[Gundiok]], de kening fan de Bourgonden. Op dizze wize koe Ricimer syn macht konsolidearje. Libius Severus bleau syn marionet oan't [[465]], doe't Ricimer him liet dea makke (mogelik troch fergiftiging). Dernei regearde hy sels, sûnder keizer.
==Lêste jieren==
Yn [[467]] spannespannen [[Leo I fan Byzantium]] en [[Paus Hilarius]] lykwols tegearregear om't [[Anthemius van Rome|Anthemius]] opeop troán'e tatroan settete setten. Te'n earsten kaam Ricimer mei himAnthemius ta in fergelyk en trouwde Anthemius syn dochter. Hy wouwoe lykwols neaneat te meitjsekrijen hawwe mei de plannen fan Anthemius en Leo om 'tde Fandalen moares te learenlearjen. Nei it falen fan dit avontuer kearde hyer him tsjin Anthemius en liet him dea makkedeameitsje. DearneiHy sette hydoe in folgendenije strieman ([[Olybrius]]) op 'e troan, [[Olybrius]], mar net lang dernei, yn [[472]], is stoarer hyferstoarn. Syn neef [[Gundobad]] soefolge him opfolgjeop as ''magister militum'' yn Itaalje.
==ReferentiesReferinsjes==
* {{Aut|[[Fik Meijer|F. Meijer]]}}, ''Keizers sterven niet in bed. Van Caesar (44 v. Chr.) tot Romulus Augustus (476 n. Chr.)'', Amsterdam, 2001, pp. 153, 155-160.
* {{Aut|[[Ferdinand Lot|F. Lot]]}}, ''De Germaansche invasies. De versmelting van de Barbaarsche en Romeinsche wereld'', Den Haag, 1939, pp. 126-127.
[[Kategory:Romeinsk militair]]
| 