James Cook: ferskil tusken ferzjes

James Cook krige fan de Britske regearing opdracht om ûndersiik te dwaanûndersykjen oft âldâlde leginden oer in ûnbidich grut kontinint yn it suden, it saneamde "[[Terra Australis]]" op wierheid berêste. Hy soe de earste seefarder yn de skiednis wurde dy't de [[Súdpoalsirkel]] (71°10' suder breedte) passearje soe op [[17 jannewaris]] [[1773]].

Op syn reizen hat James Cook tûzenen kilometers ûnbekendûnbekende kustgebietkusten ûndersocht en yn kaart brocht. Sa koenen in protte mysterys fan it [[Pasifyske Oseaan|Pasifysk gebiet]] oplost wurde. Hy stifte ek in protte hannelsposten yn dy nije gebieten. James Cook wie in tûke kaptein dy't sawol baas wie oer syn skip as syn manlju. By him foelen gjin slachtoffers troch [[skuorbûk]], ien fan de grutte problemen op lange reizen. Hy joech syn bemanning soerkoal om dat tsjin te gean. Wat ek by him opfoel wie dat er op in freedsume wize kontakt socht mei de lokale befolking dy't er op syn reizen tsjin kaam. As earste Jeropeaan hied er in protte kontakt mei de ''locals''. Teffens is troch Cook de K1 Gronometer foar it earst brûkt om de [[lingtegraad]] presys fêst lizze te kinnen.

Kaptein Cook waard útkeazen om de ekspedysje te lieden dy't út in grutte groep wittenskippers bestie, te witten natoerûndersiker [[Joseph Banks]], de astronoom [[Charles Green]], de biologen [[Daniel Solander]] en [[Hermann Sporing]] en tekener [[Alexander Buchan]]. It skip dat foar de ekspedysje brûkebrûkt waard wie de [[HMS Endeavour]].

Cook gie op [[30 july]] [[1768]] út [[Deptford]] wei, sylde om [[Kaap Hoarn]] hinne en fear yn noardwestlike rjochting nei [[Vahitahi]] en ferfolgens nei [[Tahity]], dêr't mei de sukses de Fernusoergong waarnimmenwaarnaam waard. In grut tal eilannen waarden besocht en it plantenplante- en dierelibben dêre ûndersocht.

Dêrnei folgeferfolge Cook syn reis op siik nei it heimsinnige [[Terra Australis]] en fear nei it suden oant 40°SB, mar ûntdiekûntduts gjin lân. Hy keardegie werom oant hyer de kust fan [[Nij-Seelân]] berikte, dy't al earder yn 1643 troch de Nederlanner [[Abel Tasman]] ûntdutsen wie. Troch him waarden de kusten fan beide eilannen alhiel yn kaart brocht.