|
[[Ofbyld:liudger_bernlef_lochem.jpg|thumb|300px|beeld van de ontmoeting van Liudger en Bernlef, [[Lochem]], Gelderland]]
'''Liudger''' ([[742]]-[[809]]), de ''apostel fan de GrinslânnersGrinslanners'', wie in de [[8e ieu]] in [[missionarismisjonaris]] in it gebiet fan de [[Friezen]] en de [[Saksen]]. De tjinwurdigetsjinwurdige provinsje [[Grinslân]] waard yn die tiid ek oanduidoantsjut as it gebiet fan de Friezen. Hy makke it wurk ôf wêrfan evangeeljepredikersevangeeljeprekers as [[Willibrord]] en [[Bonifatius]] de grûnlizzers wienen.
== Libben ==
Liudgers pake wie in Fryske edelman, dy´t in de tydtiid fan kening [[Redbad]] de side fan de [[Franken]] hie keazen hie en nei [[Luik]] flochtenflechte wie. Der kaam hy in kontakt mei it [[kristendom]] en bekearde him ta dit leauwensleauwen. Syn soan trouwdetroude mei in fromefromme kristinkristen en út dit houlik waard Liudger berne. Liudger folgdefolge syn oplieding yn [[UtrechtUtert]] en letter stjoerden syn aldersâlden him nei [[York]] yn [[YngelânIngelân]]. Yn dy tydtiid stie de ferneamdste skoaleskoalle fan Westlik-Jeropa ûnder lieding fan [[Alcuinus]]. Letter soe dizze gelearde persoan de hofskoalehofskoalle fan [[Karel de Grutte]] ûnder syn hoede krije.
In [[777]], opyn de âldens fan 43-jierige leeftydjier, begunbegûn Liudger syn apostelwurk yn [[DeventerDimter]]. Fan derút breide hy syn warberenswurk utút nei it noarden, oant de fierste uthoekenúthoeken fan it [[Fryske ryk]]. Oan it ein fan eltseneltse simmer seildesylde hy fanutfan [[StavorenStarum]] út nei [[UtrechtUtert (stêd)|Utert]] om der tiidensûnder de hjerfstmoannenhjerstmoannen les te jaan oan de kleasterskoalekleasterskoalle.
Syn foargongers, benammen Bonifatius, hienen net folle sukses boekt yn de noardlike kontreien. Liudger likernochlikernôch hie it grutte foardiel dat hy de Fryske[[Frysk]]e lânstaal spruts. Neffens de oerleferingoerlevering hat foar in grut part meidien oan syn sukses de genezing fan de blynebline bard [[Bernlef (bard)|Bernlef]], foar in grut part bydroegen oan syn sukses. Op ien fan syn reizen troch [[Grinslân]] kaam Liudger de blyndeblyde bard tjintsjin yn [[Helwerd]]. Hy besikebesocht Bernlef ta it [[kristendom]] te bekearen. Bernlef soe derby tsjin Liudger sein hawwe, "as jo God sosa almachtigalmachtich is, toan my dan in teken". Liudger lei dêrop syn hannen op´e de eagen fan Bernlef en spruts in [[gebed]] utút. Hjirnei koe de blynebline wer sjen. Dizze genezing soe dernei as in rinnend fjurke troch it lân fan de Friezen rûn gean.
Nei it delslein fan de opstanopstân fan [[Unno]] en [[Eilrad]] yn Riustringen waard Liudger belastbelleste mei it missiewerkmissywurk fan de eastikeeastlike Fryske gebieten en by de [[Saksen]] yn MünsterlânMûnsterlân. Yn [[796]] stifte Liudger yn Mimigernaford, ([[MünsterMûnster]]) in [[kanunniken]] [[kleaster]] oan de rivier de [[Roer]]. Om fan dit kleaster in sintrum fan beskaving en kennis te meitsjen, joech hy al syn besittingen oan it kleaster. Neitiid waard Liudger bisskopbiskop fan MünsterMûnster. Liudger stoarferstoar op'eyn de aldensâldens fan 67 jier.
== BoarnBoarne ==
[[Altfried]], ''Vita Liudgeri''
== Literatuer ==
*H. Halbertsma, ''Frieslands oudheid, Het rijk van de Friese koningen'', UtrechtUtert, 2000, s. 290–292 en 294.
[[kategory: hillige]]
| 