Amu Darja: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
wurk
 
sa
Rigel 1:
[[File:Amudaryamap.jpg|thumb|250px220px|De Amu Darja mei ôfwetteringskrite]]
{{wurk}}
[[File:Afghanistan - Tajikistan Bridge Completion.jpg|thumb|220px|De nije brêge tusken[[ Afganistan]] en [[Tadzjikistan]] (2007)]]
[[File:Amudaryamap.jpg|thumb|250px|De Amu Darja mei ôfwetteringskrite]]
De '''Amu Darja''' ([[Perzysk]]: آمودریا; ''Gihon / Jaihun'', [[Oezbeeksk]]: ''Amudaryo''; ''Darja'' is Perzysk foar "rivier"; [[Gryksk]]: Ώξος (''Oxos'') of ([[Latyn]]) ''Oxus'') is in [[rivier]] dy't yn it [[Pamir]]berchtme ûntspringt en nei it noardwesten troch de [[Hindoekoesj]], [[Turkmenistan]] en [[Oezbekistan]] streamt, om yn it de [[Aralmar]] út te mûnjen. De lingte fan de rivier is 2400 km, dêrfan is 1450 km befarber.
 
Gedeeltelijk vormt de Amu Darja foarmet foar in part de noardgrins fan Afganistan mei efeterelkoar [[Tadzjikistan]] en Oezbekistan.
 
It wetter fan Amu Darja wurdt in protte brûkt foar [[yrrigaasje]]. Yn de tiid fan de [[Sovjet-Uny]] waarden grutte kanalen oanlein om grutte kriten bewetterje te kinnen. It [[Karakumkanaal]], yn [[Turkmenistan]], is it langste [[yrrigaasjekanaal]] fan de wrâld. It kanaal is fan libbensbelang foar Turkmenistan.
De Amu Darja ferliest alle jierren sa'n 13 km³ wetter en de [[Aralmar]] 40% fan syn wetteroanfier troch dat kanaal. It wie en is in wichtige oarsaak fan de útdroeging fan de Aralmar.
 
Yn de [[Aldheid]] hiet de rivier Oxus; de krite benoarden de rivier hiet [[Transoksanië]].
 
== Keppeling om utens ==
{{Commonscat|Amu Darya}}