Russysk-Otterdokse Tsjerke: ferskil tusken ferzjes

{{Tsjerke|

jier f. stifting= [[988]]|

jier f. ûnôfhinkl.= [[1448]]|

De '''Russysk-Otterdokse Tsjerke''' ([[Russysk]]: '''Русская Православная Церковь''', '''''Russkaja Pravoslavnaja Cerkov’'''''), ek wol bekend as de Otterdokse Kristlike Tsjerke fan Ruslân, is in [[kristendom|kristlike]] tsjerke fan [[eastersk-otterdoksy|eastersk-otterdokse]] synjatuer, dy't fanâlds de steatstsjerke fan [[Ruslân]] is. It is in [[autosefaal|autosefale]] (selsbestjoerende) tsjerke ûnder it bewâld fan 'e patriarch fan [[Moskou]] en yn kommuny mei de oare eastersk-otterdokse tsjerken.

 

Neffens de leginde is de Russysk-Otterdokse Tsjerke stifte troch de [[apostel]] [[Andréas (apostel)|Andréas]], dy't oan 'e ein fan 'e earste ieu [[Skysje]] en de [[Griken|Grykske koloanjes]] oan 'e noardkust fan 'e [[Swarte See]] besocht hawwe soe. Yn wurklikheid moat de stifting lykwols takend wurde oan grutfoarst [[Wladimir de Grutte]], dy't de tsjerke yn Ruslân fêstige troch yn [[988]] syn ryk, [[Kiëv-Rûs]], te kristenjen. Yn [[1448]] waard it patriargaat fan Moskou ûnôfhinklik fan it [[Oekumenysk Patriargaat fan Konstantinopel]], mar it duorre noch oant [[1589]] foar't de partriarch fan Konstantinopel dy ûnôfhinklikens ek tajaan woe en Moskou as fyfde eastersk-otterdokse partriargaat (nei [[Konstantinopel]], [[Aleksandrië]], [[Antiochië]] en [[Jeruzalim]]) erkend waard. Nei't Konstantinopel yn [[1453]] yn [[Osmaanske Ryk|Turkske]] hannen fallen wie, begûnen de partriargen fan Moskou harsels wat langer wat mear as feitlik lieder fan 'e gruttere Eastersk-Otterdokse Tsjerke te beskôgjen en de oekumenyske patriarch yn it troch de [[islam|moslims]] besette Konstantinopel inkeld as it symboalysk haad. Moskou waard doe "it Trêde Rome" neamd (nei [[Rome]] sels en Konstantinopel). Dy sitewaasje en dat selsbyld duorre fuort oant nei de [[Oktoberrevolúsje]] fan [[1917]] de [[kommunisme|kommunisten]] yn Ruslân oan 'e macht kamen. Under it [[Sovjet-Uny|Sovjet-rezjym]] hie de Russysk-Otterdokse Tsjerke slim te lijen, net allinnich troch druk fan bûtenút, mar teffens fanwegen ynterne reboelje. Ferskate tsjerkeskuorrings datearje út 'e iere Sovjet-tiid. Boppedat skate de Russysk-Otterdokse Tsjerke bûten de Sovjet-Uny him ôf fan 'e ûnder kommunistysk tafersjoch steande memmetsjerke.

 

Sûnt de ein fan 'e [[Kâlde Oarloch]] en it útinoar fallen fan 'e Sovjet-Uny hat de Russysk-Otterdokse Tsjerke yn Ruslân syn âlde posysje fan steatstsjerke grutdiels wer werom witten te winnen. Yn 'e mande mei alle autosefale tsjerken ûnder syn bewâld hat de Russysk-Otterdokse Tsjerke wrâldwiid likernôch in ledetal fan 150 miljoen; dat is likefolle as alle oare eastersk-otterdokse tsjerken mei-inoar. (Al moat dêrby oantekene wurde dat dat sifers binne fan 'e Tsjerke sels; oare boarnen skatte it tal leauwenden folle leger yn, en komme dêrby bgl. út op in 60 miljoen Russysk-otterdoksen yn Ruslân.) Under alle kristlike tsjerken stiet de Russysk-Otterdokse Tsjerke kwa oantal leden op it twadde plak, nei de [[Roomsk-Katolike Tsjerke]]. Neffens sifers út [[2010]] beslacht de Russysk-Otterdokse Tsjerke 160 bisdommen mei 30.142 parochys, betsjinne troch 207 biskoppen, 28.434 preesters and 3.625 diakens. Fierders binne der 788 kleasters, mei dêrûnder 386 for mûntsen en 402 foar nonnen.

 

* de Russysk-Otterdokse Tsjerke

** de autosefale [[Otterdokse Tsjerke yn Amearika]] (mei syn sit yn [[Washington D.C.|Washington]], yn 'e [[Feriene Steaten]]; autosefaly net erkend troch it Oekumenysk Patriargaat fan Konstantinopel)

[[Kategory:Eastersk-otterdoksy]]

[[Kategory:Kristlik tsjerkegenoatskip]]