Peter Ernst I fan Mansfeld: ferskil tusken ferzjes

'''Peter Ernst I greve fan [[greefskip Mansfeld|Mansfeld-Vorderort]]''' ([[Heldrungen]], [[20 july]] [[1517]] – [[Lúksemboarch (stêd)|Lúksemboarch]], [[22 maaie]] [[1604]]) wie in [[SudlikeSúdlike Nederlannen|Súd-Nederlânsk]] steatsman en befelhawwer. Hy wie [[lânfâd]] fan de Nederlannen fan 1592 oant 1594.

==Leven Biografy ==

Mansfeld, de dertiendetretjinde zoon vansoan fan[[Ernst II vanfan Mansfeld-Vorderort]], was alswie jongeas edelmanjongkeardel inyn diensttsjinst vanfan [[keizer Karel V]] naarnei de Nederlannen gekomenkaam, en inyn [[1535]] vergezeldebeselskippe hijer dezedy ookek op dienssyn expeditieekspedyske naarnei [[Tunis]], waarnawêrnei't de keizer hemhim inyn [[1545]] aansteldeta totgûverneur gouverneurgan vanLúksemboarch Luxemburgbeneamde.

InYn [[1562]] slootsleat Mansfeld zichhim aanvankelijkynearsten aanoan bijby hetit protest vanfan ontevredenûntevreden ealju tegentsjin hetit beleidbelied vanfan [[Filips II fan Spanje|Filips II]], mar nanei hetit vertrekfuortgean inyn [[1564]] vanfan de invloedrijkewichtige bisschopbiskop vanfan Mechelen en politiekpolityk adviseur [[Antoine Perrenot de Granvelle|Granvelle]] trokluts hijer zichhim schoorvoetendskyskoarjend uittebek deút oppositiede terugopposysje en verwierpfersmier uiteindelijker hetúteinlik it [[Ferbûn fan de Eallju]]. NaNei de [[Byldestoarm]] werdwaard hijer zelfssels éénie vanfan de voornaamstewichtichste raadgeversriejouwers vanfan landvoogdeslânfâdesse [[Margareta fan Parma]], en onderscheiddeûnderskiede er zichhim doortroch zijnsyn vastberadenheidberettens.

<br /> TijdensUnder hetit schrikbewindskrikbewâld vanfan [[Fernando Álvarez de Toledo|Alva]] steldewie hijer zichlykwols eerderit verzoenendfermoedsoenjen opit enneist raakteer daardoorrekke dêrtroch in enigszinsbytsje op de achtergrondeftergrûn. InYn 1575 namnaam landvoogdlânfâd [[Luis de Zúñiga y Requesens|Requesens]] hemhim op inyn de RaadRied vanfan StateSteate. HijHy raaktewaard echterlykwols verdachtfertocht vanfan sympathiesympaty voorfoar de opstandelingen,opstannelingen werden opwaard [[4 septemberseptimber]] [[1576]] samenmei metnoch andereoare RaadsledenRiedsleden gevangengenomenfêstset en bleef totoant maart [[1577]] opgesloten.<br>

DaarnaDêrnei namdie hijer actiefaktyf deelmei aanoan de krijgsverrichtingenkriichsdieden vanfan Don Juan en [[AlexanderAleksander Farnese]]. ToenDoe't Farnese inhim 1590 voorbereidingen trof omtarette op campagnede naarkampanje Frankrijknei tenei trekkenFrankryk, vertrouwdefertroude dezehy hemMansfeld hetit feitelijkefeitlik bestuurbestjoer ''ad interim'' toeta. NaNei de dooddea vanfan Farnese (desimber 1592) werdwaard Mansfeld zelfssels inlânfâd deen functieblea vaner landvoogdyn bekrachtigd,tsjinst en bleef in dienst totoant de komst vanfan aartshertogaartshartoch [[Ernst fan Eastenryk (1553-1595)|Ernst fan Eastenryk]] (1594). In Yn[[1595]] trokgie hijer zichút terugde polityk en sette him nei wenjen op zijnsyn landgoedbûtenpleats inyn Luxemburg,Lúksemboarch waardêr't hijer inyn 1604 overleedek ferstoar.

Mansfeld liet inyn de LuxemburgseLúksemboarchske foarstêd [[Clausen]], yn de delling fan de [[Alzette]], eenin prachtigprachtich paleis metmei park oprichtenoanlizze, genaamd "La Fontaine", waaraandêr't welsa'n ongeveerfjirtich veertigjier jaaroan langboud werd gebouwdwaard. TegenwoordigDer zijnis erno nognoch maarmar schamelein restenbytsje vanfan overoer.

[[CategorieKategory:Landvoogd inyn de NederlandenNederlannen]]

[[CategorieKategory:ZuidSúd-NederlandseNederlânske adel (voor 1830)]]