Beare-eilân: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
L Ieneach fan 'e Esk moved page Beareneilân to Beare-eilân: gjin tusken-n
L red
Rigel 1:
[[Ofbyld:Bjornoya_Location_Map-en.svg|thumb|''Lokaasje beareneilânbeare-eilân'']]
[[Ofbyld:Bjørnøya map-no.svg|thumb|''Beareneilân'']]
'''BeareneilânBeare-eilân''' ([[Noarsk]]: ''Bjørnøya'') is in [[eilân]] dat sa'n bytsje healwei [[Spitsbergen]] en de [[Noardkaap]] leit. Bestjoerlik heard it ta Spitsbergen. BeareneilânBeare-eilân mei net betiisd wurde mei de Russyske [[BeareneilannenBeare-eilannen]].
 
== Geografy ==
[[Ofbyld:Uria lomvia 2.jpg|thumb|left|200px|''Hege kliffen fan BeareneilânBeare-eilân'']]
It eilân hat in trijehoekige foarm. De ôfstân fan noard nei súd is likernôch 20 km, de grutste breedte fan east nei west is sa'n 15 km, it oerflak is 178 km², dat is rom twa kear de grutte fan [[Skylge]]. Hast it hiele eilân, mei de wetters rûnom, is natuerreservaat. Allinne in stikje om it waarstasjon yn Herwighamma falt dêrbûten.
 
It súdlik part fan it eilân is bercheftich. De heechste top, [[Miseryfjellet]], is 536 meter. It noardlike twatredde part is leechlân. Dêr binne ek in stikmannich marren. Op BeareneilânBeare-eilân komme gjin gletsjers foar.
 
De kust is yn't generaal wat steil mei hege kliffen. Op in pear plakken binne sânstrannen. Herwighamna hat in lytse haven.
Rigel 16:
 
== Floara en fauna ==
BeareneilânBeare-eilân is frijwat keal. Der is hast gjin plantegroei, wol wat [[moas]]en en gerssoarten, mar gjin beammen of strûken.
 
De [[iisbear]] hat it elân syn namme oan te tankjen, mar it rôfdier is der gjin fêste bewenner. Yn de winter komme dêr wol iisbearen út it noarden wei, fan [[Spitsbergen]]. It ienige oare lân[[sûchdier]] dat men der fine kin is de [[poalfoks]]. Yn de wetters om it eilân libje ferskate soarten [[seehûn]]en. De [[walrus]] is tsjintwurdich tige seldsum. De fierdere fauna bestiet út fûgels.
 
{|
|[[Ofbyld:Bjoern9.jpg|thumb|200px|''[[Miseryfjellet]], de heechste berch fan BeareneilânBeare-eilân, 536 meter''.]]
|[[Ofbyld:Ile aux ours.jpg|200px|thumb|''Oerbliuwsels fan de walfiskfeart op Kvalrossbukta (Walfiskbaai) yn it súdeasten'']]
|[[Ofbyld:Arcticfox-3.jpg|thumb|''Poalfoks''.]]
Rigel 27:
 
== Skiednis ==
Men tinkt dat de [[Wytsingen]] al op it eilân west hawwe, mar der is gjin bewiis. De earste beskriuwing fan BeareneilânBeare-eilân is fan [[Willem Barentsz]], dy't dêr wie op syn tredde ekspedysje yn [[1596]].<br />
Yn de neifolgjende ieuwen is is it eilân wol brûkt as stasjon foar de [[walfiskfeart]], mar der ûntstie gjin permaninte bewenning. Oant 1971 waard der aaisocht yn de seefûgelkoloanjes. Fan begjin [[17e ieu]] ôf tsjinne it eilân fral as basis foar de jacht op walrussen en oare sehûnesoarten.<ref> Circumpolar Seabird Working Group [http://arcticportal.org/caff/cbird 2001][http://arcticportal.org/uploads/q8/qo/q8qoUGSfI0InO8Oi1SW23Q/Technical-no-9.pdf PDF: ''Seabird harvest regimes in the circumpolar nations'']</ref>
 
De strategyske wearde fan BeareneilânBeare-eilân waard dúdlik yn it lêst fan de [[19e ieu]] doe't tsaristysk Ruslân en keizerlik Dútslân harren ynteresse sjen lieten yn de [[Barents See]].
 
Fan 1916 oant 1925 waard er [[stienkoal]] wûn yn in lytse delsetting mei de namme ''Tunheim'' op de noardeastlike kust. Dêr is men mei ophâlden doe't it te min opsmiet. Men fynt der noch goed bewarre spoaren fan werom, ûnder oaren in stoomlokomotyf.<br />
Rigel 37:
Yn it Spitsbergen-ferdrach (1920) waard Beareneiland neamd as part fan [[Spitsbergen]] en kaam it oan [[Noarwegen]].
 
Omdat de skipsrûtes fan de [[Atlantyske Oseaan]] nei de havens oan de [[Wite See]] troch de [[Barentssee]] rinne, wie BeareneilânBeare-eilân fan grut strategysk belang yn de [[Twadde Wrâldkriich]] (WO II) en ek yn de [[Kâlde Oarloch]]. De Dútsers hiene yn WO II bemanne waarstasjons op Spitsbergen, mar beheinden harren ta in automatysk radiostasjon op BeareneilânBeare-eilân yn 1941. De Dútske marine hat ferskate konvoaien op wei nei [[Moermansk]] oanfallen yn de omkriten fan BeareneilânBeare-eilân en brochten dy swiere ferliezen ta. Lykwols wienen hja net sa súksesfol yn de [[Slach yn de Barentssee]] op Nijjiersdei 1942. Súdeastlik fan it eilân hat yn 1943 mear fjochterij tusken oarlochsskippen west.
 
De iennige bewenners binne it personiel fan it Noarske [[waarstasjon]] yn Herwighamna. By it stasjon is in lanningsplak foar helikopters fan de Noarske kustwacht.
 
== Keppelings om utens ==
* [http://maps.unomaha.edu/Maher/svalbard/bjorn.html Geology fan BeareneilânBeare-eilân]
* [http://met.no/english/about/organisation/met_dep/forecast_nn/bear_island.html Beskriuwing fan BeareneilânBeare-eilân troch it Noarsk Meteorologysk Ynstitút]
 
{{boarnen|boarnefernijing=