Parafily: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
No edit summary
L red
Rigel 1:
'''Parafily''' (fan it [[Gryksk]] ''para'' παρά = neist en ''-philia'' φιλία = freonskip, hjir leafde) is in begryp yn de seksuology en psychology dy’t in seksueleseksuële driuw mei objekten en situaasjes ferbynt dy’t ôfwykt fan de gongbere noarm yn de mienskip. De ôfwikende seksueleseksuële praktiken kinne ridlik ûnskuldich wêze, mar ek tsjin it morbide oan sitte. As in persoan yn syn deistige libben hinder hat fan syn seksuale driuw kin der sprake wêze fan in psychyske sykte.
 
== Klinyske definysje ==
Foar klinisy is net elke parafily fan belang, of it moat in beheining wêze foar it funksjonearjen fan de persoan. Yn de [[Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|DSM-IV]] wurde ferskate parafilyën neamd. Dêrneist is der noch in groep parafilyën dy’t net yn de DSM-IV steane, mar as dy ta in beheining oangeande it funksjonearjen fan de persoan wêze soenen kin der likegoed sprake wêze fan in psychyske ôfwiking.
 
Yn de [[Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders|DSM-IV]] steane de neikommende parafilyën omskreaun<ref>[http://www.psyonline.nl/parafilieen.html List mei parafilyënparafilyen op psyonline.nl]</ref>:
 
* [[Ekshibysjonisme]]
Rigel 15:
* [[Foyeurisme]]
 
Yn it hânboek DSM-IV stiet ek in restgroep sûnder neiere omskriuwing. Under dy restgroep falle [[nekrofily]] (liken), [[klismafily]] (rektaal ynbringen fan floeistof), [[koprofily]] (ûntlêsting), telefoankatalogy (obseniteiten oer de telefoan), [[urofily]] (urine) en [[partialisme]] (lichemsdielen). Troch de ûnderlizzende seksueleseksuële driuw soe [[apotemnofily]] bygelyks (djip langstme nei it amputearjen fan sûne lichemsdielen, gauris sûnder medysk tafersjoch of oare begelieding) ta it partialisme rekkene wurde kinne.
 
== Kontroverse ==
Yn de psychology en psychiatry binne ferskate tsjinlûden oer de klassifikaasje fan parafilyën as psychyske sykten. Der is in groep dy’t úthâld dat de klassifikaasje te bot hinget op maatskiplike noarmen en ideeën. Homofily wie bygelyks in selsstannige parafily yn de DSM-II, sadat der in diagnoaze jûn wurde koe as de eigen homoseksualiteit oer in langere tiid problematyske gefolgen hie. Yn de aktueleaktuële DSM-IV-TR stiet in diagnoazekategory „net"net neier omskreaune seksueleseksuële steuring" dêr’t ek in yngong „duorsum"duorsum en dúdlik lijen oan de seksuele[[seksuële oriïntearring]]" yn stiet.
 
{{boarnen|boarnefernijing=