Ried fan de Fryske Beweging: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
T
Aliter (oerlis | bydragen)
Net persoanlik; de sprekker is de Wikipedy.
Rigel 2:
Ien fan de kearndoelen wie/is om foar de Fryske taal ien en oar wetlik te regeljen. It Nederlânske Regear hie oant dy tiid foar it Frysk neat op papier.
De konstruksje fan in ried joech oan minsken de mooglikheid om har yndirekt, fia selskippen, of direkt te organisearjen.<BR>
 
== Gearstalling==
De Ried is gearstald út fertsjinwurdigers fan de oansletten Fryske selskippen en fan de hûnderten eigen stipers.
 
Line 14 ⟶ 16:
* FFE = [[Feriening foar in Federaal Europa]]
 
== Rjochten==
Dêr't yn 'e earste 50 jier de klam op it regeljen fan de rjochten fan it Frysk lei, sjogge wyde ried no in ferskowing nei it yndividu ta.
 
In pear fan de rjochten dy't no op papier steane binne:
 
* op 'e basisskoalle hat johawwe bern alle wiken rjocht op 1 oere Frysk.
* jo meie brieven oan oerheden yn Fryslân meie yn it Frysk stelle wurde en jo hearre ek in antwurd yn it Frysk beantwurde te krijenwurden.
* yn gearkomsten Fryskprate mei, en soks heart ek yn it Frysk yn 'e notulen te kommen.
* jo meie yn Fryslân mei Frysk yn 'e rjochtseal pratepraat enwurde, hawwemei rjocht op in tolk mocht der immen wêze dy't joit net ferstiet.
 
== Hjoed-de-dei ==
'''2004'''
 
De hjoeddeiske Ried kin better ferlike wurde mei in konsuminte-organisaasje foar de Fryske taal en kultuer. Hy spant him yn foar minsken dy’t wat mear wolle mei it Frysk. De minsken dy’t yn it spier binne foar de Ried dogge dat troch oerlis mei oerheden, oare offisjele ynstânsjes, bedriuwen, ferienings en ek wol partikulieren.
Yn de measte gefallen sjogge jois fan dat krewearjen neat werom te finen yn de krante, mar wol dat der in stap foarút dien is foar it Frysk. Yn in lyts persintaazje fan de gefallen smyt oerlis lykwols neat op en dan siket de oare partij of de Ried de parse op. Dan wurket de Ried, om samar te sizzen, as in lûs yn ‘e pels.
 
Wêrom soe men jin ynspanne foar it Frysk?
In minderheidstaal lit him it bêste ferlykje mei in bedrige diersoarte. Wol sa’n bist oerlibje, dan moatte wy him safolle romte jaan dat er himsels fuortplantsje kin.
Wol in minderheidstaal oerlibje kinne, dan sil er njonken thús ek yn oare fermiddens brûkt wurde moatte. Om’t er allinnich op dy wize nijsgjirrich genôch wurdt om te learen.
 
Lykas alle frijwilligersorganisaasjes is de Ried altiten op syk nei minsken:
 
* dy’t neitinke wolle oer romte foar it Frysk yn harren (wurk)situaasje.
* dy’t har sa no en dan, in pear jûnen, ynsette kinne foar it Frysk.
 
De ried spant him yn foar it Frysk, om hy leaut dat in minderheidstaal him it bêste ferlykje lit mei in bedrige diersoarte. Wol sa’n bist oerlibje, dan moatte him safolle romte jaan wurde dat er himsels fuortplantsje kin. Sa soe in minderheidstaal allinnich oerlibje kinne, as er njonken thús ek yn oare fermiddens brûkt wurdt, om't er allinnich op dy wize nijsgjirrich genôch wurdt om te learen.
En om sjen te litten, dat soks om hiele lytse dinkjes gean kin, in foarbyldsje. Om't út it ûnderwiis lûden kamen dat de bern yn 'e basisfoarming graach puzelje, hat de Ried der by de Ljouwerter Krante op oanstien ien fan syn deipuzels (tiisdeis) yn it Frysk te oan te bieden. In ienfâldige puzel dy't sawat eltsenien meitsje kin.
 
==Keppeling om útens==
De organisaasje lit him it gaadlikst berikke fia www.fryskebeweging.nl
http://www.fryskebeweging.nl