Hollânsk-Fryske mingdialekten: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
Nije Side: De '''Hollânsk-Fryske mingdialekten''' binne in groep besibbe dialekten binnen it gruttere ferbân fan it Hollânsk, dy't ûntstien binne troch ferminging mei it Frysk. D... |
L red hiele side + oanf |
||
Rigel 1:
{{Universele ynfoboks taalfamylje
| namme = Hollânsk-Fryske mingdialekten
| oare namme(n) =
| lokaasje = de [[Fryslân|Fryske]] [[stêd]]en, [[Kollum]], <br>[[it Hearrenfean (plak)|it Hearrenfean]], [[it Bilt]], [[it Amelân]], <br>[[Midslân]]
| tal talen =
| tal sprekkers = ±57.000
| taalfamylje = ● [[Yndo-Jeropeeske talen|Yndo-Jeropeesk]]<br> ● [[Germaanske talen|Germaansk]]<br> ● [[Westgermaanske talen|Westgermaansk]]<br> ● [[Súdwestgermaanske talen|Súdwestgermaansk]]<br> ● [[Nederfrankysk-Nedersaksyske talen|Nederfr.-Nedersaks.]]<br> ● [[Nederfrankyske talen|Nederfrankysk]]<br> ● [[Hollânsk]]<br> ● '''Hollânsk-Fryske <br> mingdialekten'''
| subgroepen = ● [[Amelânsk]]<br> ● [[Biltsk]]<br> ● [[Midslânsk]]<br> ● [[Stedsk]]
}}
De '''Hollânsk-Fryske mingdialekten''' binne in groep besibbe [[dialekt]]en binnen it gruttere ferbân fan it [[Hollânsk]], dy't ûntstien binne troch ferminging mei it [[Frysk]]. Dêrby giet it om it [[Biltsk]], it [[Amelânsk]], it [[Midslânsk]] en de ûnderskate [[Stedsk]]e dialekten.
[[File:Lânkaart lokaasje Hollânsk-Fryske mingdialekten.PNG|left|thumb|250px|De lokaasje fan 'e Hollânsk-Fryske mingdialekten yn 'e provinsje [[Fryslân]].]]
Guon fan dy taalfoarmen binne yn 'e [[16e ieu|sechstjinde]] en de [[santjinde ieu]] ûntstien troch in ynfluks fan Hollânske kolonisten. Yn it gefal fan [[it Bilt]] gie it dêrby om [[polder]]wurkers en [[boer]]en, dy't de mûning fan 'e âlde [[Middelsee]] droechmakken en har der doe nei wenjen setten. Meitiid rekke harren Hollânsk ferbastere ta in mingtaal. Yn 'e gruttere plakken wiene it de bestjoerders dy't út it bûtenlân kamen, de elite dus, wa har spraakgebrûk oft troch de sljochtwei stedsjers oernommen waard en dêrby fermongen mei har oarspronklike Fryske sprektaal.
In selde ûntjouwing fûn yn 'e sechstjinde ieu plak op it [[Waadeilân]] [[Skylge]], dêr't it doarp [[Midslân]] de sit fan it Hollânske bestjoer wie. Ek op [[it Amelân]] is sprektaal fan 'e befolking ferhollânske, in proses dat yn 'e sechstjinde ieu yn it westen fan it eilân begûn en yn 'e [[achttjinde ieu]] op it eastlike part einige. Mooglik spile ek dêr in rol dat it Hollânsk de bestjoerstaal wie, al is noch altyd net dúdlik wêrom't de beide úteinen fan Skylge, dat fan [[1398]] oant [[1942]] ûnderdiel fan Hollân wie, har [[Fryske dialekten]] beholden hawwe, wylst it Amelân, dat oant [[1795]] in selsstannich steatsje wie, ûntfryske rekke is.
{{boarnen|boarnefernijing=
* {{Aut|Buwalda, H.S.; Buwalda, S.H.; en Burg, A.C.B. van der}}, ''Woordeboek fan 't Bildts'', Ljouwert, 1996 (Fryske Akademy), ISBN 9 06 17 18 309.
* {{Aut|Duijf, Pieter}}, ''Fries en Stadsfries'', De Haach, 2002 (Sdu Uitgevers), ISBN 978-9 01 20 90 156.
* {{Aut|Duijf, Pieter}}, ''Wurdlisten fan 'e Fryske stedsdialekten'', Ljouwert, 1998 (Fryske Akademy), ISBN 9 06 17 18 600.
* {{Aut|Gorter, Durk, en Jonkman, Reitze}}, ''Taal yn Fryslân op 'e nij besjoen'', Ljouwert, 1995 (Fryske Akademy), ISBN 9 06 17 18 074.
* {{Aut|Jansen, Mathilde}}, ''Een Echte Amelander Spreekt Dialect'', Amsterdam, 2010 (Amsterdam University Press), ISBN 978-9 08 96 42 035.
* {{Aut|Jansen, Mathilde, en Oostendorp, Marc van}}, ''Taal van de Wadden'', De Haach, 2004 (Sdu Uitgevers), ISBN 978-9 01 20 97 130.
* {{Aut|Jansma, K.}}, ''Friesland en zijn 44 gemeenten'', Ljouwert, 1981 (Friesch Dagblad), ISBN 9 06 48 00 154.
* {{Aut|Koldijk, D.J.}}, ''Het Bildts, zijn wezen, herkomst en problematiek - Een dialectgeografisch en historisch onderzoek'', Ljouwert, 2004 (Fryske Akademy), ISBN 9 06 17 19 755.
* {{Aut|Oud, Anton Gerardus}}, ''Woa'deboek fan ut Amelands'', Ljouwert, 1987, ISBN 9 06 17 16 73X.
* {{Aut|Roggen, Cornelis}}, ''Wêdenboek fon et Aasters'', Ljouwert, 1976 (Fryske Akademy), ISBN 9 06 17 14 907.
}}
{{Berjocht:Taal yn Fryslân}}
[[Kategory:
[[Kategory:Streektaal yn Fryslân]]
| |||