Realisme (keunststreaming): ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
PieterJanR (oerlis | bydragen)
L -interwiki's (wikidata)
Yn 'e Wâlden (oerlis | bydragen)
omstavere 2015
Rigel 1:
[[Ofbyld:Gustave Courbet 010.jpg|thumb|300px|''Bonjour, Monsieur Courbet'', 1854. Realistysk skilderij troch [[Gustave Courbet]].]]
It '''realisme''' wie in streaming yn de [[19e ieuiuw|19e-ieuiuw]]ske [[byldzjende keunst]], [[teater]] en [[literatuer]] (sjoch: [[realisme (literatuer)]], dêr't yn stribbe wurdt nei it wjerjaan fan de maatskiplike wurklikheid. De streaming wie fral sterk yn [[Frankryk]] om it midden fan de ieuiuw hinne en wurdt sjoen as reaksje op de [[Romantyk]]. Dêrneist hie it opkommende [[marksisme]] in wichtige ynfloed troch de gewoane arbeider sintraal te stellen. Utgongspunt fan de streaming wie in útspraak fan [[Charles Baudelaire|Baudelaire]]: "moatst yn dyn eigen tiid stean".
 
== Realistyske skilderkeunst ==
[[Ofbyld:Courbet Selfportrait.jpg|thumb|right|200px|Selsportret fan Gustave Courbet]]
Healwei de 19e ieuiuw ûntstie der by ferskate skilders ferset tsjin de ôfhâldende styl fan it [[klassisisme]] en de oerdreaune styl fan de romantyk. It realisme bylde alledeiske barrens ôf, in groetnis of gewoane arbeiders oan it wurk op it lân. De wize fan skilderjen wie ferlikber mei dy fan de romantyk: in soad ierdtinten en realistyske ferhâldings en kleuren. Foar it earst waard socht nei de ûnidealisearre wurklikheid, dat utere him yn it ôfbyldzjen fan beswitte, behurde have-arbieders, mar ek yn it ôfbyldzjen fan skam- en earmsholtehier. Dat rôp in soad wjerstân op, kritisy fûnen dat de realisten harren te folle rjochten op datjinge wat ûnsjoch wie. Realisten seagen harsels mear wol as sjoernalisten, mar koesteren ek seker in romantyske langstme nei de [[Yndustrialisaasje|ûnyndustrialisearre]] wurklikheid.
[[Gustave Courbet]] wie de oprjochter, wichtichste skilder en wurdfierder fan it realisme.