|
Yn de rin fan de skiednis hawwe ferskate kultueren en folken hearske oer Armeenje, ûnder oaren: Perzen, Romeinen, Arabieren, Turken, Mongoalen, Griken, Britten en Russen.
[[Ofbyld:Haghpat-Nshan.jpg|left|thumb|200px|Haggat kleaster út de 13e ieuiuw]]
Ynearsten waard it gebiet bewenne troch Kaukasyske [[Albanezen]] en [[Skyten]] yn de [[9e ieuiuw f. Kr.]]. Dêrnei hearske de [[Meden]] dy't troch de [[Achaemeniden]] om [[550 f. Kr.]] ferslein waarden. Yn [[330 f. Kr.]] oerweldige [[Aleksander de Grutte]] op syn beurt de Achaemeniden. Nei it tiidrek fan de Grykske [[Seleusiden]] (dy't de gebieten fan Aleksander urven) ûntstie der in ier ûnôfhinklik keninkryk Armeenje dat fan 190 f. Kr. oant de [[8e ieuiuw]] bestean soe, oant de [[Arabieren]] der in ein oan makken. Yn de [[11e ieuiuw]] waarden de Seljuk Turken de oerhearskjende macht. Yn de [[13e ieuiuw|13e]] – [[14e ieuiuw]] hie it gebiet te krijen mei ynvaazjes troch Mongoal-Tartaren. It grutste part fan it lân waard ferwoaste en in soad [[Armeenjers]] flechten nei it westen, dêr't sy it keninkryk [[Silisysk Armeenje]] stiften. It lêste Armeenske Ryk, ûnder it bestjoer fan de Rubenianen, wurke gear mei de Krúsfarders.
Yn de [[15e ieuiuw]] waard Armeenje opdield troch [[Perzje]] en it [[Ottomaanske Ryk]]. Yn de [[19e ieuiuw]] kaam it grutste part ûnder bewâld fan it [[Russyske Ryk]] fan de tsaren. Nei de [[Earste Wrâldkriich]] makke Armeenje mei [[Georgje]] en [[Azerbeidzjan]] part út fan de [[Kaukasyske Federaasje]]. Tusken [[1918]] oant [[1920]] wienen dizze trije lannen ûnôfhinklik. Armeenje ward yn dy tiid oantsjutten as de [[Demokratyske Republyk Armeenje]]. Yn [[1920]] makke it [[Reade Leger]] fan de [[Sowjet Uny]] in ein oan de ûnôfhinklikens en kaam Armeenje by de Sowjet Uny.
Yn [[1988]] ûntstie der in konflikt mei Azerbeidzjan oer [[Nagorno-Karabakh]], dat as autonome oblast binnen de Sowjet-Azerbeidzjan lei en dêr't de [[Armeenjers]] de mearderheid foarmen. Yn augustus [[1990]] waard Armeenje ûnôfhinklik fan de Sowjet Uny. It rekke mei Azerbeidzjan yn oarloch oer de enklave Nagorno Karabach dat him ek ûnôfhinklik ferklearre hie.
=== Talen ===
[[Ofbyld:Armenian-manuscript-CIMG1727.JPG|thumb|right|190px|Armeensk manuskript út de 11e ieuiuw]]
De talen dy't yn Armeenje sprutsen wurde binne [[Armeensk]] (offisjele taal) en it [[Russysk]]. It Armeensk hat in eigen alfabet dy't útfûn is troch de muonts Mesrob Mashtots yn 405. It alfabet bestie earst út 36 letters, dêr't yn de 12e ieuiuw twa letters oan tafoege binne. Neffens de lêste folkstelling út 2001 sprekt 97,7% as memmetaal it Armeensk, 1% [[Koerdysk]] en 0,9% [[Russysk]].
=== Godstsjinst ===
De wichtichste religy yn Armeenje is it [[Kristendom]]. De skiednis fan dat leauwen giet tebek oant de [[1e ieuiuw]] nei Kr. Neffens de tradysje stiften twa fan [[Jesus Kristus|Jesus]] syn apostelen: Tadeus en Bartolomeus de Armeenske tsjerke tusken 40-60 n. Kr. Armeenje wie ek de earste steat dy't it Kristendom ta steatsreligy ferklearje soe yn [[301]]. Goed 93% fan de Armeenske befolking heart by de [[Armeensk-Apostolyske tsjerke]].
Oare tsjerken binne:
| 