|
== Biografy ==
Van Swinden werdwie gebin alssoan zoon vanfan de jurist Phillippe van Swinden en Marie Anne Tollosan, neisieten fan Frânske flechtelingen. HijHy kreegkrige thuisearst privee-ûnderwiis, en studeerdestudearre vanfan 1763 totoant 1766 [[wijsbegeertewiisbegearte]], natuerkunde, [[anatomy]], [[fysiology]], [[botany]] en [[skiekunde]] oan de [[Universiteit Leien]]. Op 12 juny 1766 promoveerdewaard hijer totdoktor doctor inyn de [[filosofy]] op eenin proefskrift oer de [[fundamintele natuerkrêft|aantrekkingskracht]]. NogNoch datzelfdeitselde jaarjier werdwaard hijer [[heechlearaar]] natuerkunde en wijsbegeerte teyn [[Frjentsjer]], waar hij met grote gedrevenheid verder studeerde, colleges gaf en onderzoek deed. Daarbij ontwikkelde hij grote belangstelling voor de [[wetenschapsgeschiedenis]]. Zijn wetenschappelijke productie in Franeker was groot, en in 1776 won hij samen met [[Charles-Augustin de Coulomb|Charles Coulomb]] een internationale prijs van de Parijse [[Académie Royale des Sciences]] voor zijn werk op het gebied van [[ierdmagnetisme]], en de relatie tussen [[magnetisme]] en [[elektrisiteit]], een jaar later gevolgd door een prijs van de Academie van Beieren. InYn [[1785]] verhuisde Van Swinden van Frjentsjer naar [[Amsterdam]], waar hij hoogleraar werd aan het [[Athenaeum Illustre (Amsterdam)|Athenaeum Illustre]], en wijsbegeerte, wis-, natuur- en [[astronomy]] doceerde. Dat betekende niet alleen een verbetering van zijn financiële positie, maar hij kreeg ook meer aandacht voor maatschappelijke activiteiten.
Van Swinden voerde in Amsterdam onder andere de huisnummering in, had in 1795 de leiding over de eerste Amsterdamse [[volkstelling]], en was voorzitter van een commissie die in 1798 rapporteerde over de toestand van de volksgezondheid.
HijHy maaktesiet deel uit vanyn de (internationale) commissie tot vaststelling van de [[meter]], die op initiatief van de Franse regering van novembernovimber 1798 totoant july 1799 inyn [[Parys]] confereerdegearkaam, waarna hij zich beijverde om het [[metryk stelsel]] in Nederland ingevoerd te krijgen. Hij deed dat onder andere door het houden van lezingen voor het in 1777 opgerichte genootschap [[Felix Meritis]]. Deze werden in de tweedelige ''Verhandeling over volmaakte maaten en gewigten'' uitút 1802 gebundeldbondele.
Van Swinden was ook polityk actief: na de Franse inval in jannewaris 1795 werd hij een van de gedeputeerden van Amsterdam in de Vergadering der Provisionele Representanten van het Volk van Holland. In het najaar kwam er een tijdelijk einde aan zijn bijdrage aan de [[BataafseBataafske RevolutieRevolúsje]], om vijf jaar later, van juny 1800 oant en mei septimber 1801 lid te worden van het Uitvoerend Bewind (dagelijks bestuur) van de [[Bataafske Republyk]]. Men hoopte dat de goede naam die Van Swinden in Frankrijk bezat gunstig zou zijn voor de betrekkingen van de Republiek met dat land.
Van Swinden waswie eenien vanfan de meestmeast vooraanstaandefoaroansteande wetenschapperswittenskippers vanfan zijnsyn tijdtiid en medeoprichtermeioprjochter vanfan hetit [[Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen#Koninklijk Instituut van Wetenschappen|Koninklijk Instituut van Wetenschappen]] (1808). Hij adviseerde tevens over de inrichting van het Nederlands geldstelsel.
Zijn advies over het guldenstelsel en zijn geschriften over de oude lengte- en oppervlaktematen in relatie tot het metrieke stelsel zijn later nog herdrukt. Zijn beschrijving van het [[planetarium]] van [[Eise Eisinga]] uit 1780 verscheen later in [[faksimilee]].
Het laboratorium van de dienst voor het ijkwezen, tegenwoordig het [[NederlandsNederlânsk MeetinstituutMjitynstitút]], werdwaard inyn 1971 naarnei him ferneamd, hem [[Van Swinden LaboratoriumLaboratoarium]] genoemd. Daarnaast zijn er negen straten naar hem genoemd, waaronder drie in de [[Amsterdam]]se Dapperbuurt.
{{DEFAULTSORT:Swinden, Jean Henri van}}
| 