Bloed: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Xqbot (oerlis | bydragen)
L Robot: mk:Крв is een etalage-artikel
oanf. en oerset
Rigel 1:
{{wurkstobbe}}
[[Ofbyld:Bleeding finger.jpg|right|250px|thumb|Bliedende finger]]
'''Bloed''' is in [[floeistof]] dy't yn it lichem fan in minske of bist sirkulearret en soarget foar de oanfier fan [[soerstof]] en fiedingstoffen en de ôffier fan oerstallige stoffen fan de [[stofwikseling]].
 
By hegere dieren, lykas [[reptilen]], [[fûgels]], [[amfibyën]] en [[sûchdieren]] (ynklusyf [[minsk]]) zorgt het tevens voor het transport van [[Disoerstof|soerstof]] en de afvoerôffier vanfan hetit verbrandingsproductferbaarningsprodukt [[koolstofdioxidekoalstofdioxide]] en warmtewaarmte. BijBy hogerehegere dierenbisten wordtwurdt hetit bloed doortroch eenin [[harthert]] rondgepomptrûnpompe yn in een geslotensletten systeem vanfan [[slagaderslachier]]sen, [[aderIer (anatomieanatomy)|adersieren]] en [[haarvathierfet]]enten.
 
[[Ynsekten]] lykwols hawwe gjin sletten sirkulaasjesysteem, faaksfaak ek gjin gjin soerstofbinende bestândielen inyn hetit bloed en dehat [[ademhalingit (dier)|ademhalingsfuncties]]bloed wurdegjin funksje by harrenit netde troch[[sykheljen]]. itYn bloedsa'n dien.gefal Dyhjit floeistofde wurdtfloeistof [[hemolymfe]] neamd.
 
Oare [[geleedpotigenlidpoatige]]n hawwe soms wol bloed dat soerstof transportearret, mar meastentiids giet soks net mei [[hemoglobine]], mar mei [[hemosyanine]], in [[koper (elemint)|koperhâldend]] soerstoftransportaaiwyt dat vrijyn in hetit bloed isoplost opgelostsit.
 
== Funksjes fan bloed ==
Bloed hat in protte [[Fysiology|functies]] en is feitlik in floeiber orgaan. Funksjes, in kar:
* soerstoftransport
* koalsoertransport
* transport fan hormoanen
* transport fan fiedingstoffen:
** [[koalhydraat|sûkers]],
** [[aminosoer|aminosoeren]],
** [[mineraal|mineralen]],
** [[fitamine]]s
* ferdigening tsjin ynkringers:
** [[ôfwar|sellulêre immuniteit]]
** [[ôfwar|humorale immuniteit]], met behulp van het
*** [[komplemintsysteem]], en
*** [[antystof]]fen
* [[bloedstjurring|stjurjen fan bloed]] by ferwûnings
* transport fan waarmte benammen by dieren mei in [[homoioterm|konstante lichemstemperatuer]]
 
{{commonscat|Blood}}
{{stobbe-biology}}
 
[[Kategory:Fysiology]]
[[Kategory:Orgaan]]
{{Link FA|de}}
{{Link FA|mk}}