Antígoné: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
ynfoboks
Rigel 1:
{{Literatuer
[[File:Lytras nikiforos antigone polynices.jpeg|thumb|right|300px|Antígoné by it lyk fan har broer Poluneikês.<br> Skilderij fan [[Nikiphoros Lytras]] (1832–1904)]]
| ôfbylding =
| ôfbyldingstekst =
| ôfbyldingsbreedte =
| titel = ''Antígoné''
| oarspr. titel = Ἀντιγόνη
| auteur = [[Sofoklês]]
| taal = [[Aldgryksk]]
| foarm = [[toanielstik]]
| sjenre = [[trageedzje]]
| skreaun = 441 f.Kr.
| 1e publikaasje =
| 1e opfiering = 441 f.Kr., [[Atene]]
| oarspr. útjouwer =
| rige =
| foarich diel =
| folgjend diel =
| bondel =
| prizen =
| ISBN =
| Fryske titel = ''Antígoné''
| publikaasje = [[1991]], [[Aldemardum]]
| útjouwer = eigen behear
| oersetter = [[Klaas Bruinsma (oersetter)|Klaas Bruinsma]]
| prizen oers. =
| ISBN oers. = gjint
}}
'''''Antígoné''''', yn it oarspronklike [[Aldgryksk]] '''Ἀντιγόνη''', '''''Antigonē''''', is in [[toanielstik]] fan 'e hân fan 'e grutte [[Grikelân|Grykske]] [[toanielskriuwer]] en [[dichter]] [[Sofoklês]] (496-406 f.Kr.). It is in trageedzje dy't diel útmakket fan 'e saneamde ''[[Tebaanske Trilogy]]'' (mei ''[[Kening Oidipoes]]'' en ''[[Oidipoes yn Kolonos]]''), wêrfan't it it trêde diel foarmet, al is it as earste skreaun. In oare Grykske toanielskriuwer, [[Euripides]], hie ek in stik dat fan ''Antígoné'' hiet, mar dat is op in pear fragminten nei ferlern gien. Yn ''Antígoné'' is de haadrol weilein foar Oedipoes syn dochter Antígoné, dy't foar in dilemma komt te stean: it earfolle dwaan en dan ta de dea feroardiele wurde, of har slûksturtsjend katoen hâlde en trochlibje. Hja kiest foar de earfolle wei, wat in katastrôfe opsmyt foar it keningshûs fan [[Tebe (Grikelân)|Tebe]]. Sofoklês skreau dit toanielstik yn of foàr it jier 441 f.Kr., doe't it opfierd waard as ûnderdiel fan 'e toanielwedstryd op it [[Atene|Ateenske]] [[Feest fan Dionysus]]. De [[Frysk]]e oersetting fan [[Klaas Bruinsma (oersetter)|Klaas Bruinsma]] ferskynde yn [[1991]].
 
Line 8 ⟶ 34:
 
Dan komt Kreoon syn soan, Haimon, op, dy't oan Antígoné fersein is. Earst beart dy dat er it mei syn heit iens is, mar geandewei it petear besiket er Kreoon op oare gedachten te bringen. As dúdlik wurdt dat syn pleitsjen oan dôvemansearen rjochte is, ferwurdt de diskusje ta in skelpartij, wêrby't heit en soan inoar bittere misledigings tasnauwe. As Haimon ôfset, swart er dat er syn heit nea wer moetsje sil. Kreoon beslút no om Ismênê it foardiel fan 'e twifel te jaan, mar Antígoné hat yn syn eagen har eigen lot besegele. Se wurdt nei bûten ta brocht en beklaget dan harsels en ferdigenet har die noch ien kear, ear't se nei in grot ta brocht wurdt dêr't se libben yn begroeven wurdt, sadat fan Kreoon nea sein wurde kinne sil dat er syn eigen omkesizzer ombrocht hat.
[[File:Lytras nikiforos antigone polynices.jpeg|thumb|rightleft|300px350px|Antígoné by it lyk fan har broer Poluneikês.<br> <small>(Skilderij fan [[Nikiphoros Lytras]] (1832–1904[[1832]]–[[1904]]).</small>]]
 
Dêrop ferskynt Teirésias, de bline sjenner, mei in warskôging oan Kreoon dat er mar better sjen kin dat er Poluneikês syn lichem gau begraaft, mei't de goaden ûntefreden binne oer de hiele gong fan saken. Kreoon beskuldiget Teirésias derfan dat er him omkeapje litten hat, mar de sjenner wytget him dat omreden fan 'e misdieden dy't hý begien hat (ntl. dat er Poluneikês wegere hat te begraven en ynstee dy syn suster libben begroeven hat), de offerjeften fan 'e Tebanen net mear troch de goaden oannommen wurde sille. Ek seit er dat syn flaters Kreoon in soan kostje sille. Dêrop riede de âldsten fan 'e stêd Kreoon oan om gau-gau Poluneikês te begraven en Antígoné frij te litten, en Kreoon stimt dêrmei yn. Hy giet sels mei guon tsjinstlju dat út om dy beide dingen te beävensearjen.
Line 22 ⟶ 49:
<references/>
'''Boarnen'''
* {{Aut|Kroes, Jan}}, ''Trije Trageedzjes fan Sofoklês Ferfryske'', yn: de ''Ljouwerter Krante'', 13 sept. 1991.
* {{Aut|Sofoklês}}, ''Antígoné'' (oers. Klaas Bruinsma), sûnder jier (eigen behear), gjin ISBN, Tresoar oanfraachnû. 10878 fr folio.
sekundêre boarnen
* {{Aut|Kroes, Jan}}, ''Trije Trageedzjes fan Sofoklês Ferfryske'', yn: de ''Ljouwerter Krante'', 13 sept. 1991.
Foar sekundêre boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Antigone_(Sophocles) ''Notes'', ''References'' en ''Further reading'', op dizze side].
}}