Oarekant Goed en Kwea: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
ynfoboks, red
Rigel 1:
{{Literatuer
[[Ofbyld:Nietzsche1882.jpg|thumb|Friedrich Nietzsche.]]
| ôfbylding = Jenseits von Gut und Böse - 1886.jpg
'''''Oarekant Goed en Kwea''''', yn it oarspronklike [[Dútsk]]: '''''Jenseits von Gut und Böse''''', is in [[filosofy|filosofysk]] wurk fan 'e hân fan 'e grutte njoggentjinde-ieuske [[Dútslân|Dútske]] [[filosoof]], [[skriuwer]], [[dichter]], [[komponist]] en kultuerkritikus [[Friedrich Nietzsche]] ([[1844]]-[[1900]]), mei as ûndertitel ''Foarspul fan in Filosofy fan 'e Takomst'' (''Vorspiel einer Philosophie der Zukunft''). Yn dit boek jout Nietzsche sljochtwei en sûnder omballingen syn wrâldfisy en syn tinkbylden oangeande de moraal en de seedlikens wer, wêrby't er fuortbreidet op 'e ideeën dy't er yn syn eardere [[roman]] ''[[Dat Sei Zarathustra]]'' al op 't aljemint brocht hie. Koartsein komt syn betooch derop del dat goed en kwea mar ferskillende uterings fan deselde ympuls binne, wat makket dat der yn prinsipe gjin ûnderskie tusken bestiet, sadat it hiele stelsel fan noarmen en wearden, sa't dat yn 'e Westerske kultuer bestiet, nearne op grûne en neat wurdich is. ''Jenseits von Gut und Böse'' waard foar it earst útjûn yn [[1886]]. De [[Frysk]]e oersetting fan [[Eric Hoekstra]] waard útjûn yn [[2007]].
| ôfbyldingstekst =
| ôfbyldingsbreedte = 170px
| titel = ''Oarekant Goed en Kwea''
| oarspr. titel = ''Jenseits von Gut und Böse''
| auteur = [[Friedrich Nietzsche]]
| taal = [[Dútsk]]
| foarm = [[non-fiksje]]
| sjenre = [[filosofy]]
| skreaun =
| 1e publikaasje = [[1886]]
| 1e opfiering =
| oarspr. útjouwer = C.G. Naumann
| rige =
| foarich diel =
| folgjend diel =
| bondel =
| prizen =
| ISBN =
| Fryske titel = ''Oarekant Goed en Kwea''
| publikaasje = [[2003]], [[De Gordyk]]
| útjouwer = [[Utjouwerij Bornmeer]]
| oersetter = [[Eric Hoekstra]]
| prizen oers. =
| ISBN oers. = 978-9 05 61 50 785
}}
'''''Oarekant Goed en Kwea''''', yn it oarspronklike [[Dútsk]]: '''''Jenseits von Gut und Böse''''', is in [[filosofy|filosofysk]] wurk fan 'e hân fan 'e grutte njoggentjinde-ieuske [[Dútslân|Dútske]] [[filosoof]], [[skriuwer]], [[dichter]], [[komponist]] en kultuerkritikus [[Friedrich Nietzsche]] ([[1844]]-[[1900]]), mei as ûndertitel ''Foarspul fan in Filosofy fan 'e Takomst'' (''Vorspiel einer Philosophie der Zukunft'').
 
'''''Oarekant Goed en Kwea''''', yn it oarspronklike [[Dútsk]]: '''''Jenseits von Gut und Böse''''', is in [[filosofy|filosofysk]] wurk fan 'e hân fan 'e grutte njoggentjinde-ieuske [[Dútslân|Dútske]] [[filosoof]], [[skriuwer]], [[dichter]], [[komponist]] en kultuerkritikus [[Friedrich Nietzsche]] ([[1844]]-[[1900]]), mei as ûndertitel ''Foarspul fan in Filosofy fan 'e Takomst'' (''Vorspiel einer Philosophie der Zukunft''). Yn dit boek jout Nietzsche sljochtwei en sûnder omballingen syn wrâldfisy en syn tinkbylden oangeande de moraal en de seedlikens wer, wêrby't er fuortbreidet op 'e ideeën dy't er yn syn eardere [[roman]] ''[[Dat Sei Zarathustra]]'' al op 't aljemint brocht hie. Koartsein komt syn betooch derop del dat goed en kwea mar ferskillende uterings fan deselde ympuls binne, wat makket dat der yn prinsipe gjin ûnderskie tusken bestiet, sadat it hiele stelsel fan noarmen en wearden, sa't dat yn 'e Westerske kultuer bestiet, nearne op grûne en neat wurdich is. ''Jenseits von Gut und Böse'' waard foar it earst útjûn yn [[1886]]. De [[Frysk]]e oersetting fan [[Eric Hoekstra]] waard útjûn yn [[20072003]].
====Ynhâld====
[[Ofbyld:Nietzsche1882.jpg|thumb|left|180px|Friedrich Nietzsche.]]
Yn ''Jenseits von Gut und Böse'' leit Nietzsche de tekoartkommings bleat fan it slach folk dat ornaris "filosofen" neamd wurdt en beneamt er de kwaliteiten fan dejingen dy't er oantsjut as "de nije filosofen": ferbyldingskrêft, selsfertrouwen, gefaarlikens, orizjinaliteit en it "skeppen fan noarmen en wearden". Dêrnei bestriidt er guon fan 'e krúsjaalste foarûnderstellings fan 'e âlde filosofyske tradysje, lykas selsbewustwêzen, kennis, wierheid en frije wil, dy't er fuortset as optinksels fan it morele bewustwêzen. Yn it plak dêrfan wiist er it begear nei macht oan as de útlis foar alle gedrachspatroanen; sa'n opfetting past krekt yn syn útsjoch op it libben, dat hy beskôget as it goede en it kwea foarby. Hy ûntkent op dy manear dat der in universele moraliteit bestiet foar de [[minske]] as soart. Hy giet djip yn op [[godstsjinst]] en de morele aspekten fan 'e bân tusken master en slaaf, wylst er algemien oanfurde minsklike opfettings op 'e nij besjocht. Dêrby beskôget er sels oerhearsking fan 'e iene minske troch de oare, taeigening fan 'e besittings fan 'e iene troch de oare of it tabringen fan skea, yn hokfoar foarm ek, oan 'e swakkeren yn 'e maatskippij net as universeel ferkeard.
 
====Ynhâld====
====Fryske oersetting====
Yn ''Jenseits von Gut und Böse'' leit Nietzsche de tekoartkommings bleat fan it slach folk dat ornaris "filosofen" neamd wurdt en beneamt er de kwaliteiten fan dejingen dy't er oantsjut as "de nije filosofen": ferbyldingskrêft, selsfertrouwen, gefaarlikens, orizjinaliteit en it "skeppen fan noarmen en wearden". Dêrnei bestriidt er guon fan 'e krúsjaalste foarûnderstellings fan 'e âlde filosofyske tradysje, lykas selsbewustwêzen, kennis, wierheid en frije wil, dy't er fuortset as optinksels fan it morele bewustwêzen.
De Fryske oersetting fan ''Jenseits von Gut und Böse'' ferskynde yn 2007 ûnder de titel ''Oarekant Goed en Kwea'' by [[Elektroanyske Letteren Fryslân]] te [[Ljouwert]]. De Fryske fertaling is fan 'e hân fan [[Eric Hoekstra]].
 
Yn ''Jenseits von Gut und Böse'' leit Nietzsche de tekoartkommings bleat fan it slach folk dat ornaris "filosofen" neamd wurdt en beneamt er de kwaliteiten fan dejingen dy't er oantsjut as "de nije filosofen": ferbyldingskrêft, selsfertrouwen, gefaarlikens, orizjinaliteit en it "skeppen fan noarmen en wearden". Dêrnei bestriidt er guon fan 'e krúsjaalste foarûnderstellings fan 'e âlde filosofyske tradysje, lykas selsbewustwêzen, kennis, wierheid en frije wil, dy't er fuortset as optinksels fan it morele bewustwêzen. Yn it plak dêrfan wiist er it begear nei macht oan as de útlis foar alle gedrachspatroanen; sa'n opfetting past krekt yn syn útsjoch op it libben, dat hy beskôget as it goede en it kwea foarby. Hy ûntkent op dy manear dat der in universele moraliteit bestiet foar de [[minske]] as soart. Hy giet djip yn op [[godstsjinst]] en de morele aspekten fan 'e bân tusken master en slaaf, wylst er algemien oanfurde minsklike opfettings op 'e nij besjocht. Dêrby beskôget er sels oerhearsking fan 'e iene minske troch de oare, taeigening fan 'e besittings fan 'e iene troch de oare of it tabringen fan skea, yn hokfoar foarm ek, oan 'e swakkeren yn 'e maatskippij net as universeel ferkeard.
 
====Fryske oersetting====
De Fryske oersetting fan ''Jenseits von Gut und Böse'' ferskynde yn 2007[[2003]] ûnder de titel ''Oarekant Goed en Kwea'' by [[ElektroanyskeUtjouwerij Letteren FryslânBornmeer]] teop [[LjouwertDe Gordyk]]. De Fryske fertaling is fan 'e hân fan [[Eric Hoekstra]], dy't earder ek Nietzsche syn ''[[Also Sprach Zarathustra]]'' oersette. Yn [[2007]] waard ''Oarekant Goed en Kwea'' werútjûn troch [[Elektroanyske Letteren Fryslân]] te [[Ljouwert]].
 
==Keppelings om utens==
*{{de}}[http://www.gutenberg.org/ebooks/7204 Dútske ferzje fan ''Jenseits von Gut und Böse'' op 'e webside fan ''Project Gutenberg'']
*{{en}}[http://www.gutenberg.org/ebooks/4363 Ingelske oersetting fan ''Jenseits von Gut und Böse'' op 'e webside fan ''Project Gutenberg'']
 
{{boarnen|boarnefernijing=
*{{Aut|Nietzsche, Friedrich}}, ''Oarekant Goed en Kwea'' (fert. Eric Hoekstra), LjouwertDe Gordyk, 20072003 (ELFUtjouwerij Bornmeer), ISBN 978-9 05 61 50 785 (werútjefte Ljouwert, 2007 by ELF).
----
Foar sekundêre boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: [http://en.wikipedia.org/wiki/Beyond_Good_and_Evil ''Notes'', op dizze side].
}}