Greefskip Mid-Fryslân: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Yn 'e Wâlden (oerlis | bydragen)
Sieusk komt net folle foar
Yn 'e Wâlden (oerlis | bydragen)
No edit summary
Rigel 1:
'''Greefskip Mid-Fryslân''' is de namme dêr't skiedskriuwers it gebiet mei oantsjutte dat yn de [[11e ieuiuw]] troch it laach fan de [[Brunoanen]] bestjoerd waard en bestie út de Fryske [[goa]]en [[Eastergoa]], [[Westergoa]] en [[Sudergoa]]. Steatkundich hearde it gebiet by it [[Hillige Roomske Ryk]] en wienen de [[Fryske greven]] [[lienman]] fan de Dútske keizer.
 
== Untstean ==
Yn de iere [[midsieuwenmidsiuwen]] makke it gebiet fan de hjoeddeiske provinsje [[Fryslân]] diel út it fan it saneamde [[Fryske ryk]] en nei de oermastering troch de Franken fan in hartochdom ''[[Frisia]]'' dat lei tusken it "Sincfal" (it [[Swin]]), de tsjintwurdige swette tusken Belgje en SieuskSiuwsk-Flaanderen, oant de [[Weser]] yn Dútslân.
 
Yn [[1006]] krijt [[Liudolf fan Brunswyk]] sizzenskip oer de Fryske greefskippen. Hoe't dat syn beslach krige hat is net mear wis. Nei alle gedachten waarden de goaën fan de [[Greefskip Hollân|Hollânske greven]] mei geweld ôfhandich makke.<ref>{{aut|Halbertsma, H.}} (2000): ''Het rijk van de Friese Koningen, opkomst en ondergang'', side 140. </ref>.
Rigel 10:
 
== It Greeflik bewâld ==
In grut part fan de [[11e ieuiuw]] wie it Greeflik bewâld yn Mid-Fryslân stiif ferankere, sa't bliken docht út de fynst fan sulveren munten mei greeflike ôfbyldings. Dy munten waarden ûnder oaren slein yn [[Starum]], [[Boalsert (stêd)|Boalsert]], [[Ljouwert (stêd)|Ljouwert]] en [[Dokkum]]. De munten binne op in protte plakken fûn en meastentiids yn grutte oantallen.
 
De greeflike rjochten wiene yn hannen kaam fan foarsten waans machtssintrum fier fan Mid-Fryslân yn Brunswyk lei. In wichtich part fan dy rjochten hat út [[rjocht|rjochtspraak]] bestean. Hjirfoar betsjinne de greven harren fan amtners dy't mei de namme [[skelta]] oantsjutte waarden. Dêrneist hiene sy rjocht op muntslach, aksynzen, boeten e.d.. Twa greeflike tollen út dy tiid binne bekend, nammentlik te Starum en Dokkum. Ut de sânde [[17 Kêsten en 24 Lânrjochten|kêst]] blykt dat de Dútske keizer rjocht hie op in skatting út it Fryske lân, de saneamde "Huslota" of "Huslaga". De ynnimt dêrfan wie opdragen oan de skelta's, wylst de Fryske greve belêste wie mei de ôfdracht.<ref>O. de Vries (1986), "Het heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid", side 15-16. </ref>