Kenneth I fan Skotlân: ferskil tusken ferzjes
Content deleted Content added
red hiele side + oanf |
No edit summary |
||
Rigel 23:
| opfolger2 = [[Donald I fan Skotlân|Donald I]]
}}
'''Kenneth I''' ([[
==Komôf==
Rigel 29:
==Regear==
Neffens de (folle letter gearstalde) [[Kronyk fan 'e Keningen fan Alba]] waard Kenneth kroane ta kening fan Dalriada twa jier foàr't er kening fan 'e Pikten waard, dus yn [[841]]. Dat wurdt lykwols net troch in protte histoarisy foar wier oannommen, mei't der nei Kenneth syn dea in proses fan [[myte]]foarming oangeande syn persoan op gong kaam. Dêrby begûnen [[auteur]]s lykas [[Giraldus Cambrensis]] en [[George Buchanan (skriuwer)|George Buchanan]] op in stuit eleminten te betinken of sels stikken fan folslein oare ferhalen oer te nimmen en oan 'e skiednis fan Kenneth MacAlpin ta te foegjen. Pas oan 'e ein fan 'e [[njoggentjinde
Doe kaam oan it ljocht dat, oars as dat de leginden oer Kenneth hawwe woene, hy it keninkryk fan 'e Pikten net fan bûtenôf ferovere hie, mar dat er ynstee in rjochtlike troanopfolger wie. Men tinkt no dat de opfolging by de Pikten [[matrilineêr|troch de mem]] rûn, eat dat al troch de
Sadwaande kin Kenneth syn troansbestiging pleatst wurde yn it ramt fan 'e ûndergong fan 'e foargeande Piktyske dynasty, dy't [[Fortriû]], it lân fan 'e Pikten, twa oant fjouwer generaasjes lang dominearre hie. Doe't kening [[Eóganan mac Óegusa|Uen]] (Skotsk-Gaelysk: Eóganan mac Óegusa), dy syn broer Bran, de skimige [[Áed mac Boanta]] "en hast wol ûntelbere oaren" yn [[839]] omkamen by in fjildslach tsjin 'e [[Wytsingen]], rekken de Pikten yn ien klap suver harren hiele hegerein kwyt. Fan gefolgen waard neitiid, alteast neffens de keningslisten fan 'e Piktyske Kronyk, troch fjouwer pretendinten om 'e troan fan Fortriû striden, wêrfan't Kenneth úteinlik as oerwinner út 'e bus kaam.
Rigel 37:
Hoewol't syn regear ornaris fanôf [[843]] datearre wurdt, fersloech Kenneth nei alle gedachten pas yn [[848]] syn lêste rivaal. En ek al wurdt er tradysjoneel beskôge as de earste kening fan Skotlân, ek dat is eins in misfetting. Feitliks neamde er himsels nea kening fan Skotlân, en der wiene noch fjouwer Piktyske kenings (of alteast monargen dy't har "kening fan 'e Pikten" neamden) nei him, oant syn pakesizzer [[Donald II fan Skotlân|Donald II]] himsels yn [[889]] as earste "kening fan Skotlân" neamde. Oer it regear fan Kenneth is eins mar in hiel lyts bytsje bekend. Hy liet yn [[849]] it stoflik omskot fan 'e [[Ierlân|Ierske]] [[sindeling]] [[Kolumba]], dy't it [[kristendom]] yn Skotlân yntrodusearre hie, oerbringe fan it eilân [[Iona]] nei it [[Relikwarium fan Monymusk]], te [[Dunkeld]]. Fierders foel er neffens de Kronyk fan 'e Keningen fan Alba seis kear it troch [[Angelsaksen]] bewenne súdeasten fan it tsjintwurdige Skotlân binnen, dêr't er [[Melrose (Skotlân)|Melrose]] ferovere en [[Dunbar]] platbaarnd hawwe soe. Ek soene yn syn tiid de Wytsingen djip yn it lân fan 'e Pikten trochkrongen wêze mei harren plondertochten.
Under it regear fan Kenneth setten har ek almar mear [[Noaren (folk)|Noarske]] kolonisten nei wenjen yn 'e rânegebieten fan Skotlân, lykas op 'e [[Orkney-eilannen|Orkney]]- en [[Sjetlâneilannen]], de [[Hebriden]] en it eilân [[Man (eilân)|Man]], mar ek yn [[Caithness]], [[Ross (Skotlân)|Ross]] en [[Sutherland]], yn it noarden fan it Skotske fêstelân. Oare fêstigingsgebieten foar fral [[Denemark|Deenske]] kolonisten wiene [[Kumbria]] en noardeastlik [[Ingelân]]. Dêrtroch waarden de ferbinings mei [[Ierlân]] dreger makke, en dy mei [[Ingelân]] en it [[Jeropa|Jeropeeske fêstelân]] suver trochsnien. Fan gefolgen waarden de ûnderlinge bannen tusken de Pikten en Gaelen oanhelle en fuortsterke, in oanhâldend proses dat in heale
==Dea en neiteam==
| |||