Feda: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Dexbot (oerlis | bydragen)
L Removing Link FA template (handled by wikidata)
Pierlala (oerlis | bydragen)
No edit summary
Rigel 1:
[[Ofbyld:Rigveda MS2097.jpg|thumb|180px|[[Rig-Feda]], eksimplaar yn it [[Devanagari]] út begjin 19e ieuiuw]]
De '''Feda's''' (wat ''witte'' of ''kennis'' betsjut) binne fjouwer skriften dy't de grûnslaggen foarmje fan de [[upanishad]]en, de Yndiaaske [[filosofy]] en harren [[religy]]s. Se bestean út religieuske [[hymne]]n oer God(en), spirituele filosofy, it universum, de natuer en de krekte wize fan libben. Dizze skriften binne ûntstien tusken 1500 en 500 f. Kr.
 
== Oarsprong ==
Nei alle gedachten is de âldste Feda, de [[Rigfeda]], ûntstien by de [[Ariërs]], in Yndo-Jeropeesk folk dat sûnt de [[15e ieuiuw f. Kr.]] Yndia ynloek. De lettere Feda's wurde beskôge as iepenbieringen fan saneamde [[rishy]]'s of wize stamhaden dy't harren kennis opdienen troch direkte waarnimming yn suver bewust wêzen. Dêrmei hearre sy ta de alderearste religieuske teksten fan de wrâld.
 
De Feda binne pas frij let nei de útfining fan it skrift opskreaun. Dat hie te krijen my de ieuwenâldeiuwenâlde tradysje om kennis út de holle te learen. Dat oanlearen fan dizze kennis barde troch spesjale persoanen (pandits) dy't traind wienen de hymnen út de holle te learen. By de religieuske [[kaste]] fan de [[Brahmaan|Brahmanen]] waard dizze kennis faak troch famylje trochjûn. Spesjale fersstruktueren en ritmes soargen derfoar dat de teksten yntakt bliuwe koenen, hoewol't in protte teksten yn de rin fan de tiid toch ferlearn gean soenen.
== Ynhâld ==
Rigel 18:
De Feda's binne skreau yn it tige âlde foarm fan it [[Sanskryt]]. In grut oantal wurden dy't brûkt wurde kinne hjirtroch ferskate betsjuttings hawwe, wêrtroch ferskate ynterpretaasjes fan ien tekst mooglik binne.
 
MidsieuskeMidsiuwske kommentaren op de Feda's binne skreaun troch û.o. Sayana en Mahidhara. Resinte kommentaren binne opsteld troch de [[Arya Samaj]], dy't har benammen basearre op tige âlde kommentaren en troch Sri [[Aurobindo]], dy't foarstanner is fan in mear spirituele ynterpretaasje. Der binne ek moderne oersettingen makke troch westerske yndologen krektas Max Müller, Wilson en Griffith dy't harren mar diels basearre op midsieuskemidsiuwske kommentaren. Lykwols hawwe in protte hindoes krityk op dizze oersettingen.
 
== Literatuer ==