Pistoal: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Pierlala (oerlis | bydragen)
No edit summary
red
Rigel 4:
== Gebrûk ==
[[Ofbyld:Pistole mit Radschloss MKL1888.png|thumb|''Saksysk pistoal út 1610'']]
In pistoal is typysk in wapen foar de koarte ôfstân, oant inkele tsientallen meters. De koarte [[loop (fjoerwapen)|loop]] makket it wapen te ûnkrekt foar brûken op lange ôfstân. In pistoal wurdt benammen brûkt foar selsferdigening; yn bepaalde lannen is dit ek oan boargers tastien, mar waard eartiids ek offensyf tapast, benammen troch militêren. It is in wapen dat mar komselden brûkt wurdt om mei te jeien, hoewol't benammen yn de [[Feriene steatenSteaten]] it jeien mei pistoalen wer yn swang komt.
 
Yn de measte lannen fan de wrâld is in fergunning nedich foar it besitten en brûken fan in pistoal. Yn Nederlân is ek it yn it iepenbier dragen fan in [[wetterpistoal]] of in [[loftgewearluchtgewear|loftdrukpistoalluchtdrukpistoal]] dat uterlikúterlik net fan in echt pistoal te ûnderskieden is, strafber neffens de hjoeddeiske [[Wet wapens en munysje]].
 
== Skiednis ==
[[Ofbyld:Schrotpistole MKL1888.png|thumb|''Pistoal út de 17e iuw'']]
Pistoalen binne oan it begjin fan de [[16e iuw]] yn de Toskaanske stêd Pistoia ûntstien. It pistoal dankt syn ûntstean oan de útfining yn [[1517]] fan in nij model ûntstekkingsmeganisme dat mei in stik [[fjoerstien]] wurket, ynstee fan de oant dan ta wenstige [[lont]]. De namme fan it wapen giet lykwols grif werom op it Tsjechyske ''pišťala''; it is, lykas [[dolk]], trawant (hantlanger, oarspronklik hiersoldaat) en [[houwitser]], ien fan de wurden út de tiid fan de Boheemske Hussitenoarloggen (fyftjinde iuw), dy't fia it Dútsk yn it Nederlânsk en Frysk terjochte komd binne.
 
Yn it earstoan koe mei in pistoal mar in inkel skot lost wurde. Tsjintwurdich binne de measte pistoalen [[semyautomatysk wapen|semyautomatysk]].
Rigel 22:
* in romte (keamer) wêryn't it earstfolgjende patroan sit dy't ôffjurre wurde kin;
* in kolf (it hantfet) mei dêryn:
** in patroanhâlder dy'tmei plak biedt oanfoar meardere patroanen;
* in ôffjoer- en trochlaadmeganisme.