Stedsrjocht: ferskil tusken ferzjes

Content deleted Content added
Yn 'e Wâlden (oerlis | bydragen)
No edit summary
Yn 'e Wâlden (oerlis | bydragen)
No edit summary
Rigel 1:
'''Stedsrjochten''' binne yn de [[Midsiuwen]] in faze yn de ûntwikkeling fan it juridysk systeem yn [[Hillige Roomske Ryk|Europa]].
 
Hoewel't hjir faaksfaak meardere rjochten (op merken, tol en stedsmuorren) ûnder ferstien waarden, gie it yn essinsje op it rjocht fan de [[stêd]] op eigen rjochtspraak. Feitlik is der dus sprake fan stedsrjocht en net fan stedsrjochten. Yn in ôfsûnderlik privileezje koe ek it rjocht op wetjouwing (''keur'') jûn wurde en it rjocht om eigen [[skout]] en stedsbestjoerders te beneamen.
Mei it ferdwinen fan it [[Feodalisme|feodaal stelsel]] en it tanimmend belang fan de sintrale (rjochts-) steat kaam der ek in ein oan it stedsrjocht.
 
Rigel 14:
Fan de [[13e iuw]] ôf waarden bepaalde rjochten ek los fan de hear ôfkundige. Lânhearen probearren wol sizzenkip te hâlden op de gearstalling fan it stedsbestjoer. It stribjen fan de stêd wie der trochgeans op rjochte om dêr ek folslein frij yn te wurden.
 
Yn letter iuwen wie it faaksfaak de jildpine fan de lânhearen, dy't derta late dat de stêden útwreiding fan harren rjochten kochten. Stedsrjochten generearden dus wolfeart en wolfeart genereerde stedsrjochten. Sa wisten ferskate stêden nei ferrin fan tiid in soad autonomy te krijen. Sommige stêden groeiden sels út ta [[stedsteat|stedsteaten]].
 
== Rjochten ==